20 Mart 1938 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 3

İngiliz kabinesinin dış politikası değişecek mi? Londra 19 (A.A.) — Havas ajansı- niın muhabirinden: Kabinenin gelecek içtimaımdan evvel hükümetin harici vaziyet” hakkında beyanatta bulunma- sına intizar edilmemektedir. Parlâmento mahfelleri, «şiddet» ta- raftarı olanlar muvaffakiyetle nüfuz- larını kullandıkları takdirde bile İn- giltere hükümelinin resmi tarzı hare- ketinde radikal bir değişiklik olacağını zannetmemektedirler. Cekoslovakya lehinde «eşartsiz» bir taahhüde girişilmesi derpiş edilmemek- tedir. “İngiltere hükümetinin — İspanyaya karşı ittihaz edeceği tarzı hareket Fransadaki siyasi vaziyete ve derhal tesirini gösteremiyecek olan efkârı u- mumivenin yapacağı muhtemel tazyi- ke bağlıdır. Hükümet erkânı arasında —mevcud olduğu, iyi haber alan mahfeller tara « fından iddia edilen fikir ayrılıklarının bir buhran tevlid edeceği şübhelidir. Bununla beraber bazı muhafazakâr mebuslar tarafından yapılacak tesirle- rin hükümeti daha az menfi bir tarzı Hatayda Kabine Lordu: “Hiç kimse bizden Almanyâ ile müzakere siyasetine devam etmemizi istiyemez ,, diyor * | a Gerginlik Hafifledi Londra 19 (A.A.) — Dahili vazi- yetteki gerginlik hafiflemiştir. Par- lamento mehafilinden alınan bü in- tıba Avrupa vaziyetinde hafta ba- şına nisbetle hâsıl olan sükünete ve siyasi mehafile düşünmek imkânı- nı vermesine atfolunmaktadır. Diğer taraftan kabinenin önü- müzdeki toplantısından sonra sarih bir vaziyet alacağına dair çıkan ha- berler de sinirleri yatıştırmıştır. hareket iltihaz etmeğe sevketmesi muhlemeldir. Kabine lordunun sözleri Londra 19 (A.A.) — Kabine lordu De - lavar'ın Londrada söylediği bir nutuk fevkalâde nazarı dikkati celbetmiştir. Lord bu nutkunda ezcümle demiştir ki: «Avusturya hâdisesinden sonra hiç kimse bizden Almanya ile müzakere si - yasetine devam etmemizi istiyemez, Bü- tün ahlâk kaideleri kuvvetten başka hiç bir şeyi tanımıyan rejimin çizmeleri al - tında çıgnenmıştır » seçim 15 Temmuzda yapılacak - Cenevrede toplanan komisyon işini bitirdi ve bir tebliğ neşretti Cenevre 19 (A.A.) — Milletler Ce-| miyeti sekreterliğinin neşrettiği bir tebliğde ezcümle deniliyor ki: İskenderun ve Antakya Sancağında ilk seçim nizamnamesini tedkike me- mür Milleiler Cemiyeti konseyi komi- tesi, işlerini bitirmiştir. 31 kânunusa- Hitlerin nutku Londrada nasıl karşılandı ? Londra 19 (ALA.) — Hitlerin nutku- nu mevzuu bahseden İngiliz matbuatı bu nutukta Hitlerin kullandığı lisanın mutedil olmasından, hiç kimse aleyhin- de tehdidleri ihtiva eylememesinden ve yeni metalibat ta ileri sürmemesinden dolayı memnuniyet göstermekte ise de enternasyonal bir muvafakat ile temin edilebilecek olan Avusturyanın ilhakı işinde kullandığı usulü şiddetle tenkid eylemektedir. Amerika bitaraf kalmıyacak Londra 19 (Hususi) — Amerikanın yen? Londra sefiri Kennedy bir beya- natta bulunarak, Amerikanın sulh le- hine yapılacak olan bütün teşebbüsle- re Avrupa ile iş birliği yapmağa daima hazır olduğunu söylemiş, ancak bu te- h şebbüslerin *ktısadi kalkınma, pilâh- j ların tahdidi ve beynelmilel anlaşma- lara riayet esaslarına müstenid bulun- ması lüzumunu ileri sürmüştür. Sefir umumi bir harb takdirinde A- merikanın mutlak ve her ne pahasına olursa olsun bitaraf kalabileceğini zan- nedenlerin hata eyiemiş olacaklarımnı | da ayrıca bildirmiştir. Amerika 3 bin deniz j tayyaresi yaptırıyor ! Vaşinglon ” 19 (LA.) — Mebusan meclisi deniz siiâhları için azami ra- , kam olarak evvelce tesbit edilmiş olan ı üç bin deniz tayvaresini asgari mikdar olarak tayin eyliyen kanun lâyihasını inide ıermsey tarafımdan kabul edilen karar sureti mucibince, İsveç delegesi, ittifakla kabul olunan kat'i nizamna- meyi, Fransız hükümetine bildirmek üzere, Milletier Cemiyeti koönseyi rei- sine tevdi edecektir. Kamite, seçimin herhalde önümüzdeki 15 — temmuzda bitmiş olmasını tesbit eylemiştir. Cebhane dolu bir Alman vapuru battı Kopenhag 19 (A.A.) — Klausböge is « mindeki Alman vapuru şimal denizinde gece bir mayine çarparak 10 dakikada az bir zaman zatfında batmıştır. Svere ismindeki İsveç vapuru kaza ma- halline yetişerek kaptan hariç olmak ü- zere batan geminin mürettebatından 21 kişiyi kurtarmıştır,. Kopenhağ 19 (.A.) — Klausböge'nin am barlarında vuku bulan bir infilâk neti « cesinde battığı tasrih edilmektedir. Bu yük gemisi silâh ve cephane yüklü ol « duğu halde İspanyaya, Huelva limanına gitmekte idi. 4 Meksika Vhükümet'î petrol kuyularının idaresini ele aldı Londra 19 (Hususi) meti, amele ihtilâflarından dolayı, İngi - liz ve Amerika gruplarının elinde bulu- nan on sekiz petrol kuyularının idaresini ele almıştır. Büu madenleri işletmek için 80-100 mil- yon sterling tahsis edilmiştir. Sıvas - Erzurum demiryolu Erzincan 19 (A.LA.) — Sivas - Erzuü- rum demiryolu üzerinde Divrik ile Ke- mah arasında 15 nci kısımdaki 1350 metre uzunluğundaki tünel açılmıştır. Boluda zelzele Bolu 19 (A.A.) — Bugün saat 16 yı '37 geçe beş saniye süren şiddetli bir yer sarsıntısı olmuştur. Halka kurku veren eee samasmde Lunm srnmunnamcsnler — Meksika hükü- Ingılız - İtalyan müzakereleri Roma 19 (A.A.) — Hariciye nazırı Kont Ciano ile İngilterenin Roma bü- yük elçisi yeniden bir saatten fazla sü- ren bir mülâkatta bulunmuştur. İngi- liz - İtalyan müzakereleri etrafında muhafaza edilen kat'i süküta rağmen iptidaf safhanın aşılmış olduğu ve me- selenin esasına girişildiği zannedilmek- tedir. Getek İtalya resemi mehafili, gerek İngiliz elçilik mehafili yapılmakta olan müzakerelerin muvaffakiyetle netice- leneceği hususunda nikbin gözüküyor- lar, Avusturyada Tevkifler Viyana 19 (Hususi) — Münihteki eski | Avusturya konsolosu ile bütün konsolos-l luk erkânı tevkif edilmiştir. Bunun se - bebi henüz anlaşılmamıştır. Avusturyadaki bütün spor ve gençlik teşkilâtı mümasil Alman teşkilâtı - na raptedilmiştir. Spor teşkilâtına, bey- nelmilel federasyondan çekilmek için e « mir verilmiştir. Verilen diğer bir habere göre eski Avusturya Cumhurreisi Miklas ve baş- vekil Şuşnig de herhangi bir vaziyet karşısında muhafaza edilmek üzere tevkif edilmişlerdir. Meksikanın protestosu Cenevre 19 (Hususi) — Meksika hükü- meti, Almanya tarafından Avusturyanın ilhakı keyfiyetini Milletler Cemiyeti nez dinde protesto etmiştir. Bu hususta Cemiyetin umum kâtibli - ğine tevdi edilen notada, cebir yolu ile yapılan bu ilhak kabul edildiği tak -| | dirde, umumi harbin gayri kabili içtinab bir hakikat olacağı tebarüz ettirilmekte- dir, Ankara hukuk fakültesi İmtihan usulleri hakkın- da'i talimatname değişti Ankara, 19 (Hususi) — Ankara hu- kuk fakültesinde imtihan usulleri de- ğiştirilmiştir. Talimatnamenin en mü- him hüsusiyeti şudur: Her yılın haziran birinciteşrin, , şubat aylarında olmak üzere üç imtihan yapılacaktır. Bu im- tihanlara iştirak edip — te bir dersten muvaffak olamıyan veya karne sebeple- olursa olsun bi” dersin imtihanına gir- memiş olan talebe, diğer derslerin im- tihanında muvaffak olmamış sayıla - | caktır. Budan başka aynı sınıf imtihanına üç defa girip te muvaffak — olamayaniarın fakülteden kaydı terkin edilecektir. Habeşistanda isyan ve şekavet Londra 19 (Hususi) — Dün, İtalya meb'usan metlisinde cereyan eden mü - zakereler esnasında, son zamanlarda Ha- | beşistanda muhtelif isyan ve şekavet ha- reketlerinin cereyan ettiği itiraf edilmiş ve bu gibi hâdiselerin önüne geçmek için tedbirler alınmış olduğu bildirilmiştir. «“Mazi; mazidir, hal de hal!,, (Baştarafı 1 inci sayfada) yalnız Loyd Corc, Fransa-tarafında da Tardieu kalmıştır. Loyd Corc bugün Parise geldi, ilk işi Versay sarayına gitmek oldu. Versayda | müahedenin İmzalandığı Galerie des Glass'a girdi. Orada uzun uzun dolaştı. Kendisini takib eden gazeteciler bu ta - rihi salonda hissiyatını anlamak istedi - ler, sualler sordular. Loyd Corç, söyli- yecek sözü olmadığını bildirdi. Yalnız sa- (londa dolaşırken kendisine refakat eden müzeler müdürüne: _ — Mazi, mazidir. Hal de haldir, diyor- du. Loyd Corç saraydan çıkar çıkmaz bir otomobille doğruca Matignol konağına (Başvekâlet konağı) gıderek başvekıl ' MEUrL a £ - a almdii ——— < Bu Sabahki l_—_E Gazetelerde Gördüğümüz Fikirler Tan — Ahmed Emin Yalmanın bugünkü başmakalesinin serlevhası «Londra müza - keresi neticelerirdir. Bir müddet evvel Lon- draya giden ug milli banka direktörümüzün orada yaptıkları temaslar neticesinde elde edilen muvaffakiyeti mevzuu bahseden baş muharrir, bunun, saneyilmizin inkişafı iİçin ne kadar hayırlı olduğunu kaydediyor. Ve diyor ki: «Memleketin iktısadi kalkınması İmkân- larının ne süretle olursa olsun genişlemesi, zaten ferahlı bir hâdisedir. Fakat buna âld geniş ölçüde bir iş beraberliğinin İngilterede temin edilmesi memleketimizde ayrıca mem- nuniyet uyandıracaktırı. RARAŞ z Cumhuriyet — Bugünkü başmakaleyi ya. zan Nadir Nadi, son dünya ihtilâflarını ted- kik ederken bu İşde kabahatın prensiplerde olduğunu söylüyor. Ve bugünkü Almanya- nın gittikçe kuvretlenmesi karşısında dün- yanın âkıbetini karanlık görerek diyor ki: «İnsan mantıkla hareket edebilir. Kütle hayir. O bir defa yerinden kımıldadı mi, kendisini harekete getiren âmllleri de unu- tarak mültemadiyen büyüyen bir çığ sür'a- tile ilerlerler. Artık ya bir kayaya çarparak parçalanacak, yahud de zamanla eriyecek- tir.n Londradan 10 milyon İngiliz liralık kredi Temin edildi Ankara 19 (Husnst) — Bir müddet evvel Londrâaya giden milli banka direktörlerimi- zin orada yaptıklârı temaslar netlicesinde 10 mülyon İngiliz Hralık bir kredi temin ettik- leri haber verilmektedir. Şimdiye kadar hu. susi şekilde yapılan temaslar bundan son- ra resmi Lir şekle intikal edecek ve Maliye Vekâleti nakid işleri müdürü Halid Nazmi ile Merkez bankasnı umum müdürü Salâhaddin Çam, resmi müzakerelerde bulunmak üzere bugünlerde Londraya gideceklerdir. Temln edilen kredi, ikinci beş yıllık sanayi plânı ve nafıa işlerine sarfedilecektir. Vergilerde yapılabak tenzilâtın şekli Ankara 19 — y Vergilerin hafifletilmesi hakkındaki kararın tatbiki etrafında yeni bir formül bulunduğu haber verilmektedir. Büu yeni şekle güre tenzilât, sadece ya buh- ran vyeyahud müvazene vergisinin doğru- dan doğruya kaldırılması şeklinde yapıla- caktır. Hatay intihabat nizamnamesi hazırlandı Ankara 19 — Hatay Intihabat nizamna- mesi hazırlanmış ve ilân edilmek üzere Fran- sız hükümetine verilmiştir. Nizamnameye göre temmuzun on beşinde intihab bitmiş olacaktır. İntihabatı kontrol edecek olan husuüsi komisyon azaları yakında Hataya hareket edeceklerdir. Karadenizde fırtına devam ediyor Gireson 19 (A.A.) — Şiddetle esen yıldız karayel rüzgârlarından dün ak- şamdanberi Karadenizde büyük bir fırtına başlamış, seyir halinde bulunan ufak, büyük bütün. deniz vasıtaları Vona Ve Pulathane limanlarına sığın- mışlardır. Büvük dalgalar sahilleri mü- temadiyen dövmektedir. Fırtına karada da tesirini göstermiş, bazı evlerin kire- İzmnidleri uçmuş, bazı ağaçlar yıkılmış ve bu sabah fındık büyüklüğünde dolu yağmıştır. Fırtına devam ediyor. © Leh Litvanya ihtilâfı Yazan: Selim Ragıp Emeç ehistanla Litvanya arasında het — an çıkmak istidadını gösteren Si« — lâhlı ihtilâf, 1914-1918 sulhunun meyda « na getirdiği nifaklı vaziyetin bir netices — sidir. Malüm olduğu üzere Lehistan da, Litvanya da büyük harbi müteakib tek « — rar hayata doğmuşlardır. Lehistanın do « — Buşunda müttefiklerle beraber Alman - yanın da rızası vardır. Litvanya ise sa« dece Âlman « Rus müsalehasını müteakib Almanyanın talebile Baltık sahillerinde küçük bir hükümet olarak meydana geti.-,. | rilmiştir. Bir zamanlar hududları Kara - — denize kadar uzıyan bu hükümetin istike — lâlini kaybetmesile beraber sıkı Slâv — tazyiki altında milli hüviyetinin de yavaş yavaş silinmesi, onu, bugünün iki buçuk — milyon nüfuslu küçük bir milleti haline - | getirmiştir. Lehlilerle Litvanyalılar u « < zun zaman Rus ordusu altında ve halk « ları birbirine karışmşı bir halde yaşadık. — 'ları için, bir çok noktalardan büyük hiı- karakter benzerliği arzederler. Fakat bu yakınlığa ve benzeliğe rağmen Lehista « nın Baltık sahillerile muvasalasına Lit « vanyanın coğrafi bir engel olması, bu iki — memleket arasında doldurulması kolay.—r lıkla mümkün olamıyacak bir uçurum' açmıştır. Bu arada Litvanyalıların, ekseı' arazisi Alman olan ve Fransız işgali al « . tında bulunan Memel arazisine saldıra « — rak bir emri vaki yapmaları, Lehlilere de, Litvanyalıların tarihi merkezleri olan Vilna (1) ya girip yerleşmek fikrini il « ham etmiştir. Bu hâdise, 14 üncü asırdan — 18 inci asra kadar müşterek bir hükü « met halinde yaşamış olmalarına rağmen harb sonu hâdiseleri münasebetile ara « ları açık bulunan bu iki memleketi, b rışmaları gayri mümkün iki düşman ha« line getirmiş ve bu hâdisenin cereyan et tiği 1920 den bugüne kadar, hem iki hü- , kümetin hududları birbirine kapalı kal« mış, hem de siyasi münasebetleri kesil « miştir, Bir taraftan Memel Almanları — münasebetile —Almanyanın, diğer ta«s raftan, bu vaziyetin bir icabı Ö« larak — Lehistanın — tazyikine — ma - rüz kalan Litvanya, kâh Milletler Ce- miyeti telinden çalarak, kâh Sovyet Ruâ- yaya temayül göstererek şimdiye £ i mevcudiyetini idame etmek çarelerînl bulmuştur. Fakat harb sonu davalarının bir an evvel halledilmesi icab eylediği kanaatile harekete geçen Almanya, zahir- de mevcud bir delil bulunmamakla be- raber, ahvalin işrab ettiği manaya göre, Litvanya hakkında Lehistanla bir anlaş. ma akdetmişe benzer. Lehistanın deniz yolunu kesen Lityan- ya arazisinden bir kısmının Lehistana İl- hakına mukabil Almanyanın da Memel arazisi ve Dançiğ koridorunu almaları &« (Devamı I1 inci sayfada) (1) Vilna bugün Leh işgali altında bus- lunmakla beraber Litvanya ana yasası mucibince elân Litvanyanın merkezi .hüp kümeti sayılır. Bu şehir, Litvanya preııı- lerinden Gidemin tarafından orta çağ - larda kurulmuştur. — * * İ e Sabahtan Sabaha mıştı.. nınca Freudu da aldı, götürdü. bu masum düşünceler hamursuz çör yacak kadar taze ve gürbüzdür. Nasyonalizm, bakımsız- b bir sahayı yabani, hüdai nabit odla için temizlik hareketini durdurmak davalar arası.nda.kı yerleı:l ımk e BEüede.. aa | Adır 4 için kurunun yanında yaşın da yanabileceğini kabul etmek lâzımdır, ' Yüksek bir rühiyat âlimi, eşsiz bir riyazi şahısları itibarile fikir âleminin malı olabilirler. Fakat medeniyet dünyasını yeni kalıplara -döken büyüh dışn:lmnda yaşıyan LARCEL Zdi Sel önünde ğ Nasyonalizm fırtınası yalnız hududları değil, şimdiye kadar vatan cepheles rile alâkası olmadığı iddia edilen ilim ve san'at dünyasını da aşıp geçiyor. — Almanyada nasyonalizmin ilk dalgaları ari ırktan olmıyan münevverleri sö« küp çıkarırken Einstein gibi beynelmilel bir ilim adamını da önüne hı - Gittikçe şahlanan bu dalga Avusturya sınırlarından geçip Viyanaya daya Her kafadan bir ses çıkıyor. Büyük bir millete yeni bir yaşama iStikameğ' “bulan Hitleri ilim düşmanı gibi gösterenler oldu. Kalıp haline gelmiş fikir külçelerine haceri semavi gibi tapanlara kasideler, mersiyeler yazdıracak bir mevzudur. Fakat fikirlere takdim eden hâdiseler devam ettikçe bütün eği gibi yavan kalmağa mahkümdur. Çün. kü bugünün hâdiselerini yaratan fikirler bu yalınkat düşünceleri yaşatmı- 3iy toprağa yapılan kirizme ameliyesi gibi munyyen rdan ve haşerattan temizliyor. Yeni to « hum atmak, iyi mahsul almak için bu temizliği yapmak şarttır. Gerçi bu ara« da tek tük aşılı, faydalı ağaçlar da devrilip gider. Fakat bunları kurtannak— çalışma hamlesinin hızını alır. Omıı!1 'l. F kanın membar il Rüsham DALid ü z Bi Li Lacı a