5 Mayıs 1937 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 10

— — 10 — Çülmerika Cümhurreisi, Amiral Byrdi, sulh teşebbüsünden dolayı tebrik ediyor ——— T j Amerikada Sulh Ehli Salibi Cenup Kutbu Kahramanı Amiral Byrd, Sulh Propagandasına Başlıyor — Cenup kutbunu keşif için hayatımı tehlikeye sokan ve orada günlerce mahsur kaldıktan sonra imdat kıt'aları marifetile canı- /— nr güçlükle kurtaran Amerikanın meşhur amirallerinden Byrd | muazzam bir işe başlamıştır. Amerikalı Amiral cihan sulhünü /— korumak üzere, harbin fenalığından, sulhün nimetlerinden ve -— saadetlerinden bahsedecek konferanslar vermek üzere 2,000 ki- çılık bir konferansçı taburunu seferber etmıştu- A — Amiral, cihan sulhünün ve - /| yetinin büyük tehlikeler geçirmekte - olduğunu, Cenup Kutbunda ölümle /|—pençeleşirken uzun uzun düşünmüş — ve kurtulduğu takdirde muazzam bir Mmücadeleye girişmeği ahteden bugü- aha sueşNür simalarından biridir: Ken disine bu teşebbüsünde her türlü mü- /| zahereti esirgemiyeceğini Amerikan Cümhurreisi de vadettiğinden mesele | himresmi bir mahiyet almıştır. “Amiral teşebbüsünü izah ediyor t Amiral diyor ki: -— “— Bizler için ehlisalip mücadelesi - gibi cihan sulhü namma bir cidal lâ- - zımdır. Hüsnüniyet sahibi herkes bu — maksat etrafında birleşmelidir. Çün- kü şu zavallı insaniyet çıldırmak ü- “zere bulunuyor. Bu hakikati görmek icin birazıcık dünyanın dört tarafına — bakmak ve dinlemek kâfi geliyor. Me- /" deniyeti düşündükçe, terakkinin ve te kâmülün mâni olması lâzım geldiği halde bilâkis yardım ettiği bir cinnet cezbesıne tutulduğumuzu anlıyoruz. — Medeniyet âleminden uzaklaştıkça hütun şu hisler ve fikirler bir ıstırap /|—düğümü halinde insana daha ayan gö- “'!_uküyor. Cenup Kutbunda insanlar- /— dan ve şehirlerden tamamile uzak bir alde, mahsur kaldığım dakikaları ; üğima hatırlıyacağım. Orada ölümü ya kurtulmayı tek başıma bekler - ken, beni kurtarmak üzere bir heye- 'tin yola çıktığını yanımda radyomdan iyordum. Bulunduğum yerin dün- yadan uzaklaşmış hali, faniliğin bir- takım cinnetlerini üzerimden atmıştı. O zaman, güya medeniyet namıma milletlerin sürüklendikleri uçurumu, harp cinnetini daha iyi hissettim. Hatıra defterinden birkaç satır - Ve kendi kendime söylendim: — Eğer bu ahval pek yakında de- p: ezse, medeniyet dediğimiz şey na devam edeceğini anlıyamıyordum. yığınları ve buz kütleleri arasın- da yapayalnız, imdat heyetinin vak- de yetişip yetişemiyeceğini kesti- remiyen, yarı boğulmuş bir halde ha- tımdan ümidimi kestiğim dakika - arda hatıra defterime Şşu satırları aydetmiştim: “Eğer bu maceradan sağ ve salim urtulursak, bundan sonraki ömrümü memleketimin diğer milletlerle dost- #una hasredeceğim.,, İşte o ahdim içindir ki, vatanımda rış için faaliyete başladım. Şimdiye toplu ve muazzam bir şekilde umumi adar Amerikanm 250 şehrinde umu- sulhün nimetlerine ve harbin belâ- ırı ve felâketlerine ait konferanslar Başvekili miz Londra yolunda (Başı 1 incide) Cemiyeti ruhuna olan bağlılığı ile ve dünyanın sulh, intizam ve istikrarı namma giriştiği silâhlanma ile tama- miyle yeni çığırlar açmıştır. Eski oylda ganimet taksimlerine dayanan bir cihan siyaseti İngiltere için ölmüştür. Milletler Cemiyetinin cihan için gittikçe nüfuzlu bir hari- ciye nezareti mevkiine çıkmasını ve dünyadan silâhlanma hevesi geçinci- ye kadar İngiliz silâhlarınm dünya yüzündeki emniyetin bekçisi haline gelmesini artık bekliyebiliriz. Başbakanımız, gaye ve emellerine emniyet duyduğumuz böyle bir âleme gidiyor. Ingiliz milletinin ferahma en halis bir sevgi ile karışacak he- yetlerden biri, Türk heyeti olacak- tır. Başbakanmıza bu dostluk yolun- da iyi bir seyahat dileriz, diğer mil- letlerin mümessilleri arasında vuku bulacak olan bu nezaket misafirliği- nin bile iki milletin münasebetlerin- de yakmlıklar doğuracağmıma şüphe- miz yoktur. Ahmet Emin YALMAN Projemden cümhurreisine bahsedip onun müzaheretini de temin eyledik- ten sonra büyük plânm tatbikatımna girmek imkâni hâsıl oldu. Konferanslar Müteaddit hatipler Amerikanın iki bin şehrinde koönferans turnelerine başlayacaklardır, Ben onlara sulh to- humu ekiciler nammı veriyorum. Sulh ekicilerinin, cihan rahatımım saadetle- rinden bahsedecekleri bu konferans tuürnesi iki ay devam edecektir. O günden sonra hatiplerimiz bir ikinci turne ile harbin belâlarımdan ve felâketlerinden bahsedecekler. Ü- çüncü konferans turnesinde de umu- mi barışm temin edeceği aile refahı ve saadetinden kadınları da alâkadar edecek şekillerde konuşacaklardır. Bu propaganda şimdiye kadar hiç- bir milletin tarihinde rastlanmamış derecede azametli olacaktır. Propa - ganda ile lizumu, umumi sulh kadar hissedilemiyen meselelerde muvaffa- kıyet elde edildiğine göre, şu vüsat- teki propaganda ile maksadımıza yak laşmış olmamamıza bir sebep yoktur. Hatiplerimizin ektikleri sulh to- humlarmın mahsulünü de bütün mem lekeun istîkbı.lden emin olarak top- m. Bu konfemnsıımn eıuumda Roma ve Peştedeki temasların neticesi: Romada (Başı 1 incide) İspanyada ecnebilerin zorla çıkarma- ğa uğraştıkları kommünist ihtilâline karşı koymak istediklerini yazıyor. Gazete en sonra şunları ilâve edi- yor : “Ortada İspanyol meselesi bulun - dukça, Garbi Avrupanın sulh ve sa - lâha kavuşması meselesini halletmeğe uğraşmak mevsimsiz olur..,, Kardeşçe münasebet politikası Korriere Della Sera gazetesi ise, yine bu ziyaret vesilesiyle Almanya ve İtalya arasındaki dostça münase- batm kuvvetlendiğine işaret ediyor. Bu gazeteye göre iki memleket ara - sındaki dostluk Avrupada kardeşçe münasebetler sisteminin ikişafına doğ ru cereyan açmıştır. Ve Avrupada; Almanya ve İtalya ile elbirliği etmek istiyen milletlrin sayısı gittikçe artmaktadır . Popolo d'İtalya gazetesi bazr ecnebi gazetelerin, Roma konuşmalarından heyecanlı kararlar beklemelerini boş addediyor ve “bugünkü Avrupada bir çok devletler arasında askeri ittifak- lar ,.siyasi mukaveleler mevcuttur.., diyerek konuşmalarım milletler ara - sma ayrılık ve nifak sokan bu nevi ittifaklardan ziyade Merkezi Avrupa- da bir barış temeli tesisine matuf ol- duğunu beya nediyor. Fransız sistemi iflâs etmiş Hülâsa, Italyan gazeteleri Fransa ve İngilterenin kurmağa çalıştıkları kollektif sistemin iflâs etmiş olduğu- nu söylemekte ağız birliği göstererek Roma mülâkatında kimsenin aleyhi - ne neticeler istihsal edilmiyeceğini dünya efkârı umumiyesine ilân edi- yor ve İspanya meselesinin hallinden evvel hiç bir sulh teşebbüsü yapıla - mıyacağında israr edivorlar . İngiliz Fasist Gazetesine Göre Londra, 4 (TAN) — Faşist tema- yüllü Daily Mail gazetesi, bir maka- lesinde şunları yazıyor: — Hitler ve Mussolini, Avrupavı bir nüfuz mmtakasıma — ayırmakla meşgul iken, İngiltere, bu İtalyan — Alman ittifakiyle büyük bir ihtilâf çıkarmıya çalışryor. —Bunun önüne geçmek icin Almanya ile bir pakt ak- tine teşebbüs edilmelidir.,, Dü Paris, 4 (TAN) — Jur gazetesinin bildirdiğine göre, İngiltere kralı al - timer Jorjun taç merasimi münasebe- tiyle seyahate — çıkan bir çok Tuna devletleri dış bakanlariyle İngiliz ve Fransız ricali arasmda mühim mülâ- katlar yapılacaktır . Tahran Gazetelerinde Dostluk Yazıları Tahran, 4 (A.A.) — Gazeteler Türkiye Hariciye Vekili Rüştü Ara - sm mayıs sonlarmda Tahrana gele- ceğini yazarak, Türk - İran muahe- delerinden sonra bunun iki memle - ket noktai nazarları arasmdaki bir - liği gösterdiğini ehemmıyetle teba - rüz ettiriyorlar. Atina Elçimize ' Nişan Verildi Atina, 4 (A:A.) — Sa. Majeste Kral, Türkiye orta elçisi B. Ruşen Eşref Unaydıya Föniks nişanının bü yük haç rütbesini tevcih etmiştir. Nişan, bu iş için Türkiye elçiliğine giden saray nazırı tarafından tevdi edilmiştir. Türkiye elçisi bu nişanı Majeste Kralın yüksek teveccühünün kıymetli bir nişanesi olarak muhafa za edecektir. Papa Endişe Ediyormuş Roma, 4« (TAN) — Papalık maka- mınm son günlerde Almanyadaki ka- toliklerin âkibetleri hakkında yine endişeye düştüğü rivayet edilmekte - dir. .Bu endişenin Bay Hitlerin, Ge- neral Ludendorfla barışmasının bir neticesi olduğu tahmin ediliyor, SAMSUN VALİSİ Ankara, 4 (TAN) — Samsun valisi Nevzat, vilâyetine ait işler üzerinde temaslarda bulunmak üzere şehrimi- — AN 5.. 5 - 937 Peştede (Başı 1 incide) Horti bir nutuk vererek iki millet a- rasındaki kardeşlik bağlarından bah setmiş, umümi harpteki silâh arka - daşlığını hatırlatmış ve Macaristan - la Avusturya dostluğunun kuvvetini temin eden bağlardan başlıcasının komşu kudretli Alman imparatorlu- ğuna olan dostça münasebat oldu - ğunu söylemiştir. Bay Miklas ise cevabi nutkunda, harice yaptığı ilk resmi ziyaretin, Macaristana oluşunun bir tesadüf e- seri olmadığını beyan etmiştir. Rei- sicümhur, iki memleket arasmdaki dostluğun yalnız iki milletin sükün ve fefahını değil, bütün Tuna hav - Zzasınım bir sulh ve saadet garantisi olduğunu söylemiştir. Macar matbuatı bu ziyarete ve mü lâkatlara büyük bir ehemmiyet vere rek birçok sütunlarımı mülâkatların tahlillerine hasretmektedirler. Yeni Ziyaretler Milâno, 4 (TAN) — Papolo d'İtal- ya gazetesi İtalya kral ve kraliçesinin Pek yakmda Budapeşteye yapacakla- Ti ziyaret dolayısile Macar Başvekili Bay Daranyinin bir mülâkatmı neş - rediyor. Başvekil bu beyanatında Ma caristan hudutları dışmdaki Macar ekalliyetleri meselesi halledilir edil - mez, Macaristanın Tuna devletlerile anlaşmasına mâni olan sebeplerin ortadan kalkmış olacağını söylemek tedir, Mısırın Mali Siyaseti Paris, 4 (A.A.) — Mısır maliye na- zırı B. Makram Paşa, Misir için kapi tülâsyonlardan sonra yeni bir devre açılacağını beyan etmiştir. Mısır bey nelmilel teşriki mesai sisteminden il- ham âalacaktır. Misirin -bütçe ihtiyatları şimdi 35 milyon liraya baliğ olmaktadır. Bu miktar ,bir senelik bütçeye muadil - dir. Bu ihtiyatları büyük mikyasta nafia işleriyle tüketmemek için hü- kümet bir kaydiye ve kazanç vergisi ihdas etmiştir, Zavallıyı ölümden kurtarmışlar!/ Sultanahmet birinci ceza hâkimi Reşit, dün Arap Himmet adlı bir sa- bıkalı yankesiciyi 9 ay hapse mah- küm etti. Davacısı Zinnure isminde kahvecilik yaptığını söyliyen bir ka dındı, Zinnure ağlıyarak şikâyetini şöyle anlattı: — Kocam öldü. Beş tane yetimim var, Kadın olduğum halde kahvecilik yaparak bu çocuklarımı namerde muh taç etmemiye çalışıyorum Geçen gün Balıkpazarında gidiyordum. Yanım- da büyük kızım da vardı. Bu adam kendisine Sarsak süsü vermişti. Üs- tümüze sürtünüyor, sâh önümüze, gâh arkamıza geçiyordu. bir aralık karşıdan bir araba geliyordu. Kendisi ni beygirlerin önüne atar gibi oldu. Ben ve kIzım onu yakalıyarak tutmak isterken karma karışık olduk Onu mu hakkak bir ölümden kurtardığımızı sanarak Seviniyorduk. Bu adam on- dan sonra önümüzden süratle ilerledi ve kayboldu. Biraz sonra yanımıza bir bay sokuldu: — Bayan, dedi. Ben bu adamdan şüphelendim, Bir geyinizi çalmış ol- masın, Elimi yeldirmemin cebine attım. İ- çinde 12 lira bulunan çantam yoktu. Meğer O vakit çantamı çalmış. Bundan sonra şahitler dinlendi ve suçlu hakkımda mahkümiyet kararı verilerek derhal tevkif edildi. Sofyada Milyonlara Mal Olan Fırtına Sofya, 4 (Hususi) — Dün gece şid detli bir fırtma oldu. Bir su hortu - mu yüzünden Sofya - Burgaz demir yolu bozuldu. Birçok evler yıkıldı. - Hasar, birkaç milyon levadır. — Sergimize ” . SiDparişler Verildi Ankara, 4 (A.A.) — Enternasyo- nal kömür sergisinin verdiği müsbet neticeler gün geçtikçe daha fazla gö ze çarpar bir hal almaktadır. Sergiye iştirak eden firmalar yaptıkları işler dön mühim siparişler almıya başla- mışlardır. Şimdiye kadar yalnız 20 tane kat kaloriferi siparişi ve maden aletlerine ve makinelerine dair müte addit siparişlerden başka vilâyetler - den gelen soba ve kömür yakan vası talara ait esaslı talebler başlamıştır. Çocuk Haftası Eğlenceleri Çocuk bayramı münasebetiyle Si- livri»ilk okulunda gündüz kadmlara, geceliyin erkeklere müsamereler ve- rilmiştir. Bu müsamerelerin hazırlan masında maarif memuru Cemal Aral ile arkadaşlarınm gayretleri görül- Kastamonuda Ayni gün Kastamonuda yapılan merasimde Almanca muallimi Cemal Koral bir nutuk söylemiş, ilkokul ta- lebeleri Atatürk anıdma çelenkler koymuşlar ve şiirler okumuşlar, vali çocukların Dulunduğu yere giderek bayramlarını kutlamıştır. Kastamonu de ogün nakil vasıtaları ve sinema çocuklardan Para almamıştır. Kasta- monu Çocuk Esirgeme Kurumu da 40 öksüz çocuğu bastan asağı giydir- miştir. Eskişehirde Eskişehirde Halk sineması sahibi Etem ve makinisti Mehmet, 23 Nisan da gözleri yaşlı yüzlerce fakir çocu - gu bedava sinemaya almışlar ve böy- lelikle gönüllerini hoş etmişlerdir. - Bartında Bartında Cümhuriyet Meydanmda toplanılmış, Cümhuriyet mektebi ta- lebesinden Saim Orhan ile Bayan Şe- min nutukları bilhassa alkışlanmış- tır. Geceliyin fener alayı yapılmış, ta lebe tarafından müsamereler veril - miştir. Aydında Aydında Halkevinde — toplanılmış, bu toplantıya talebe de iştirak etmiş, vali, Ankara elişleri sergisinde mükâ fat kazananlara hediyelerini vermiş- tir. Geceliyin Halkevinde “Canavar,, ve “Şeriye mahkemesi,, piyesleri oy- nanmıştır. Ertesi gece bu piyesler köyülere mahsus olarak temsil edil. miştir, Aydın ilk okul talebeletı. kamyo- netlerle ve muallimlerinin nezareti altında Nazilliye götürülmüşler, ken- dilerine mensucat fabrikası gezdiri - lip izahat verilmiştir. Çocuklara fah- rikanın sinemasında filmler gösteril- Çiftçiye Bedava Pamuk Tohumu Verilecek Ankara, 4 (TAN) — Ziraat Vekâ- leti Nazilli ve Adana havalisinden pamuk tohumu satm alarak bunları meccanen çiftçilere dağıtacaktır. Sarhoşluk Suçlusu Bir Kadım Mahküm Oldu Meşhut suçlara bakan Sultanahmet sulh üçüncü ceza mahkemesi, dün A- dalet isminde sarhoşluk suçlusu bir kadını mahküm etmiştir. vea — Nevyorkun En güzel kadını (Başı T incide) sürdükten sonra macera ve öldür * mek ihtirası teprenen Dillinger met* resine ve çocuğuna haber verme- den tekrar Amerikaya dönüyor. POLİSLERE İLK HABERİ VERDİ S evgilisini aramak üzere “ merikaya giden kadın bif barda Dillingeri yanında bir kadıli” la görünce intikam almıya karaf veriyor ve yüzünü ameliyat ettire- rek tanınmaz bir hale koymuş ©- lan bir numaralı halk düşmanile Bi- deceği sinemayı polislere haber ve- riyor. Ateş edeceklerin Dillingeri iyice tanimaları için de kırmızı bif elbise giyeceğini ve yanındakinin O adam olduğunu son dakikada bif daha anlatmak üzere elindeki çan- tayı havaya kaldrracağını vadedi “ yor. Bu suretle sevgilisini ele verel kadım Amerikan haydutlarının in “ tikamile karşılaşıyor. Bir müddet Amerikanımn uzak köşelerinde çocü- ğu ile bir serseri gibi dolaştıktafi sonra Nevyorkta bir bar açan kâ“ dm, barının resmi küşat günü Ame- rikan haydutlarının baskınına uğ “ ruyor. Atılan kurşunlardan bir kâ“ çının kadına değmemesi mucize sâ* yılıyor. | O vakadan sonra polis hafiyele- ri kadıma Avrupaya kaçmasmı tav* siye ediyorlar. Biçare kadım, Macaristana kaçi* yor. Küçük oğlunu oraya getiriyor. Haydutların Macaristana kadar diklerini, her akşam takip olundu“ ğunu hisseden Anna Sagen tanıt» mamak için yüzünü ameliyatla boğr durmağa karar veriyor. KADINCAĞIZ HAYDUTLARDAN KURTULAMIYOR evyorkun en güzel gece ka* dımnı lâkabile anılan zavallI Anna, ameliyattan sonra ellilik bif ihtiyar ana yüzünü alıyor. Fakat haydutlar yine tanıyorlar ve peşi- ni bırakmıyorlar,:Çocuğunu kurtaf mak üzere Romanyaya kaçan Anna- » nm küçük Johnu Romanyada hay- . dutların eline düşüyör. KadıncağıZ evlâdını zorla kurtarabiliyor. Avrupa topraklarında da rahat yüzü göremiyeceğini, oğlunun dai- ma- kaçırılmak tehlikesinde oldu “ ğunu hisseden Anna firarmı Mısı- ra kadar uzatıyor, Birkaç hafta izini kaybedebilefi Anna Mısırda da tanımdığını anla- yınca çıldıracak bir hale geliyor- Yüzünün ilk ameliyatla kâfi de- recede ihtiyarlaştırılamadığına hük metmiş olcaka ki, fikaralara mah- sus bir hastanede ikinci defa niştef altma yatıyor. İşte benim seksenlik bir kadıi halinde gördüğüm zaman Anna İ- kinci ameliyattan çıkmıştı. Kalbim” de kanlı bir yara halinde kalan 78“ vallıyı bir daha görmek Üzere ÜĞ gün sonra ayni hastaneye gittiğim zaman; oğluyla bir gece oradan dâ firar ettiklerini haber verdiler.. Kim bilir güzelliğini ve gençliği- ni evlâdını kurtarmak için feda &* den biçare kadın ikinci ameliyatın? da kâfi görmedi mi? Yoksa bütüN gayretlerine rağmen yine haydutlaf tarafından tanmıp oğluyla berabef ortadan mı yok edildi? BİRHAVA REKORU - Londra, 4 (A.A. )— Tayyareci Br0 adbent, Avustralya ile İngiltere arâ” sındaki mesafeyi altı gün, 10 saat, 55 dakikada katederek İngiltere - AvVU& tralya rekorunu kırmıştır. — rı lüzumu ilân olunur. (2523) Istanbul Beled'ye Merkez Hâl Müdürlüğünden: Hâlde 3 No. da icrayi ticaret eden Kadri Taner buradaki muamelesin? nihayet vermiş olduğundan idaremizdeki teminatı iade edilerek iliş kesileceğinden mezkür yazihaneden alacaklı bulunan müstahsil varsa ©V” rakı müsbitelerile nihayet 7-6-1937 tarihine kadar idaremize müracaatlâ” — rılacakır. 3 — Keşif bedeli “49723” liradır, * — Muvakkat teminat “3729,, “2899" İnönü Türk Kuşu Kampında Yapılacak Tesisat. Türk Hava Kurumu Genel Merkezinden: 1 — İnönü Türk Kuşu Kampında üç yatakhane, bir dershane ve yemef hane, bir idare binası, bir depo ve tamirhane olmak üzere altı bina yaPt” 2 — Eksiltme 10 / Mayıs / 937 Pazartesi günü saat on beşte A» * rada Hava Kurumu Merkezinde yapılacaktır. liradır. 5 — Eksiltme şartnamesi, fenni şartname, keşif evrakile mukavelerâ” me projesi ve plânlar beş lira verilerek Hava Kurumu Merkezinden alinâ” cskm' 4 nn