24 Şubat 1960 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 21

lara, ezcümle ihracatı arttırıcı veya ithalâttan tasarruf edici sahalara sevkedilmediği düşünülecek bu dış borçların nasıl muazzam bir yükü gelecek nesillerin — omuzlarına yüklediği anlaşılır. Üstelik, bazı borç- lar bunun dışında bırakılmıştır. Bun- lar, ariereler şeklinde teraküm etmiş olan ticari borçlar ve faizleridir. Bun- larla birlikte, Türk Milletinin dış bor- cu, D.P. nin basiret ve kiyaseti saye- sinde 19.694.000.000 liraya varmak- tadır. Yılda 300 - 350 milyon dolardan ibaret olan ihracatımızın her yıl 100 milyon doları borç taksitlerine verile- ceğine göre, geriye kalan — 200-250 milyon dolar bu memleketin hangi ihtiyacını nasıl karşılayabilecektir?! Har vurup... len, D.P. nin 10 yıl zarfında eline angi imkânları geçirerek bu bü- yük iktisadi — mucizeleri yarattığını da mükemmel bir surette izah etti. 27 yıllık C.H.P. devrinde ne iktisadi yardım, ne de askeri yardım varken C.H.P. bu memlekette büyük yatırım hareketlerine girişmiş -demiryolları, santralları, mensucat, kâğiıt, demir - çelik, vs.- ve ayrıca Türk Or- dusunun bütün ihtiyaçlarını imkânlarıyla — sağlamıştı. — 1950- 58 zarfında ise Menderes Hükümetleri- nin eline ihracat geliri olarak 2,882 milyon dolar, dış borç olarak 1,138 mil yon dolar, Amerikan iktisadi yardı- mı hibe kısmı olarak 844 milyon do- lar ve Amerikan askeri malzeme hibe yardımı olarak 1 milyar dolar geç- miştir. Buna, NATO enfrastrüktür fonunun yardımlarıyla Amerikan ofi- shore yardımları dâhil değildir. Ye- kün bugünkü rayiçlerle 54.035.000.000 liradır; yatırım yekünu ise azami 27.040.000.000 liradır. Sırf bu muka- yese bile elimize geçen kaynakların nasıl israf edildiğini göstermeğe ye- ter. Melen, konuşmasının istikrar prog- ramına dair kısmında kredi plâfon- larına esas itibariyle Triayet olundu- ğunu kabul etti, ancak plâfonların sertliğini tenkit etti. Melen ayrıca 1960 bütçesinin de öbürleri gibi açık- la kapanacağını belirttikten sonra, iktisadi devlet teşekküllerinin 1958 deki cari açığının 584 milyon lira ol- duğunu, muazzam zamlara rağmen bu açığın hâlâ kapatılamadığını ve yatırımlarının 600 — milyon İirasının yine Merkez Bankası kaynaklarından enflâsyoncu olarak temin edildiğini söyledi. 1959 da ise bunların yatırım- ları 1,5 milyar lira olarak tahmin o- mortisman ve Kredi Sandığı, Emekli Sandığı, İşçi Sigortaları Kurumu, AKİS, 24 ŞUBAT 1960 Kambiyo Karşılık Fonu ile Karşılık Paralar Fonundan karşılanacağının bildirildiğini; halbuki, ilk üç müesse- senin sağlayabilecekleri imkânın 300 milyonu aşmadığını; kambiyo karşı- lık para fonu da ortadan kalktıktan sonra, yatırımlar için tek kaynağın dış yardım olacağını belirtti. Bu ara- da, milli korunma tahditlerinin hâlâ devam etmesinin de, istikrar progra- mının başarısızlığını gösterdiğini be- lirtti. Melen, konuşmasını dış ticaret, bütçe varidat ve tahsisat rakamları üzerindeki tahlillerle sona erdirdi. İKTİSADİ VE MALİ SAHADA Geçen haftanın sonunda, hususi ha- yatlarında aynı mahallenin -Mebus- evleri mahallesi- aynı sokağında -Ay- ten Sokak- tam karşı karşıya iki evde oturan Hasan Polatkan ile Ferit Me- len Mecliste söz düellolarını bitirip evlerine döndüklerinde — "dört başı mamur”" bir konuşma yapmış olma- nın eş memnunluğunu kalplerinde hissediyorlardı. Ama, uzun metinleri bu haftanın başında tetkik eden ikti- satçılar kimin haklı, kimin haksız bulunduğunu tayinde zerrece güçlük çekmediler.