14 Eylül 1963 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 14

OLUP BİTENLER YURTTA M.P. Genel Merkezi Fırtınalı gıt üzerindeki Parti" MP'ye, kanunen bu hakkın da verilebileceğini o göster- mektedir. Bundan sonra merak edilecek hu- sus, MP nin sandıklardan nasıl bir zaferle çıkacağıdır! Dış Yardım Kara altın kesilince yan boylu, kır saçlı, açık renk elbiseli adam bir süre dalgın kaldıktan son- ra gözlerini takılı kaldığı onoktadan ayırarak: "— Bu yardımın kesilmesi tediye muvâzenemize çok ağır bir darbe indi- recektir. Ancak gerekli teşebbüslere ge- çilmiş ve meselenin halli için A. B. D. ile temaslara başlanılmıştır" dedi. Olay içinde bulunduğumuz hafta- nın ortalarında Çarşamba günü Mali- ye Bakanlığının ikinci katındaki geniş bakanlık makam odasında geçti. Uzun boylu, kır saçlı adam Maliye Bakanı Ferit Melendi. Melen birkaç dakika önce ABD. temsilcileriyle bir- likte Amerikanın bu yıl Türkiyeye ya- pacağı 35 milyon dolarlık bir anlaşmayı İmzalamış fakat törenin hemen aka- AKİS/14 bardak binde odasına geçtiğinde bir AKİS tem- silcisinin Amerikanın 200 milyon lira- lık akaryakıt yardımım kesmiş olması karşısında ne düşündüğünü sorması ü- zerine neşesi yarım kalmıştı.» Haber basın mensupları tarafından ancak haftanın başlarında duyulmuş olmasına rağmen meselenin aslı o bir yıl geriye kadar uzanmaktadır. Geçen yazın sonlarında Caltex Petrol firma- sı Amerikan Hükümetine başvurarak ABD nin Türkiyeye her yıl 200 milyon lira değerinde benzin, tepkili motor ya- kıtı, gemi ve deniz dizel motor yakıtı yardımı yapmakta olduğunu ve bu a- karyakıtların İtalyadan temin edildi- ğini belirterek firmanın Türkiye Petrol leri ile müşterek olarak İstanbulda bir petrol rafinerisi bulunduğunu o hatır- latmış ve aynı miktar akaryakıtı çok daha iyi şartlarla ABD ne satabileceği- ni bildirmişti. İşte bu teklif Türkiyeye ABD tarafından yapılmakta olan yar- dımın kesilmesinin ilk alarmını teşkil etti. Zira ABD nin kanunlarına göre iktisaden geri kalmış ülkeler yardım konusunu teşkil eden maddelerin istih- saline geçtikleri an bu ülkelere yapıl- makta olan dış yardam otomatikman kesilmektedir. İşte bu gerekçeyle ABD tarafından Temmuz ayı sonlarında Türk Hüküme- tine bir yazı gönderilerek bir kısmının Ağustos ayı ikinci kısmının da m ayı sonlarında olmak üzere, yapılmakta olan akaryakıt yardımının 3 ay içinde tamamen kesileceği bildirildi. Buna karşılık Türk Hükümeti der- hal harekete geçerek Türkiyenin o dış tediye muvazenesinin böyle bir oyük altına girmeğe müsait olmadığı ve Tür kiyede işlenmekte olan benzinin büyük bir kısmının zaten ham madde olarak dışarıdan getirtilmesi sebepleriyle böy- le bir kararın bütçeye son derece ağır bir yük tahmil edeceğini ileri sürerek ABD den yardıma devam etmesini is- tedi. Bugün için ABD Silâhlı Kuwvetle- rin ihtiyacım temin etmek üzere 6 mil- yon dolarlık bir ek yardım yapmayı teklif etmekte, geri kalan ihtiyacın ise Konsorsiyum tarafından karşılanma- ğım ileri sürmektedir. Türk Hükümeti yetkilileri ise yar- dımm kesilme tarihi olan Ekim son- larına kadar meselenin bir hal çare- Petrol taşıyan bir tanker Dostluk miskalle mi?