1 Mayıs 1964 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 18
John Mavrokordato dersin ilk konferansını O verecektir. Bana bu konferansa sizi davet etmek ve bu münasebetle yapılacak törenin başkanlığını almanızı dilemek ( görevi verilmiştir. Konferanslarımız çok önemli bir ( dinleyici kütlesi çekmekte ve basında arzulanan ilgiyi görmekte- dir." "Kihg's College'de bir çok konferans veren bu John Mavrokordato yunan tarihinde ismi bulunan ve kökü Bi- zansa kadar uzanan meşhur ailenin bir ferdidir ve tam bir ingiliz terbiyesiyle, kültürüyle yetişmiştir. Eton'da ve Oxford'da okumuştur, mükemmel bir ingilizceye sahip- tir, hususi omektuplarında bile bu dili kullanmaktadır, ingilizce olarak bir çok eser yazmıştır. Buna rağmen el- lenizmin bir bedava propagandacısı sanılmamalıdır. Lond- radaki yunan elçisi Kaklamanos genç Mavrokordato'yu maaşa bağlamıştır. Yunan dâvasına ingiliz üniversite çev- relerinde yaptığı yardımlara mukabil Kaklamanos oKen- disine ayda 50 ingiliz lirası ödemektedir. John Mavrokor- dato'nun elçilik sekreterli Greguar Luçise yazdığı şu mek- tup bunun delilini teşkil etmektedir : "5, Linnell ye e Garden Suburb, N. W. 4. 2 Kasım 1920. A M. Luçis, bu sabah aldığım 150 sterlinlik çek için teieikiirieini sunarım. o Makbuzuna iki kopya olarak takdim ediyorum. Ümid ederim ki bu eki temmuz-ağustos-eylül oaylarının karşılığı oolarak kabul etmektesiniz. Saygılarımla. John Mavrokordato" Ticaretin yolu bu olunca, King's College'in rektörü hakkında da bir takım şüpheler beslemek zordur. Dr. Burrows yunan davalarına Mavrokordato'dan çok daha fazla hizmet ettiğine göre yunanlıların onun da gönlünü hoş etmiş olmaları imkânsız değildir. Her halde, King's College'in rektörü öldüğünde yu- nanlılar kendisini ne kadar benimsediklerini göstermek- ten kaçınmamışlardır. Yunan hükümeti derhal vaziyet almıştır ve Londradaki yunan kilisesinde bir âyin-i ruha- ni tertiplenmiştir. Burrows'un ölümünden altı gün sonra, 20 Mayıs 1920'de Politis Kaklamanosa şu telgrafı gön- dermiştir: "Dr. Burrows'un ölümü bizi derin surette müteessir etmiştir. Davalarımıza yaptığı tarifsiz hizmetlerin min- nettarı olarak istiyoruz ki Hükümetin taziyetleri ailesine ve Londra üniversitesine bildirilsin. Sizden ricam şudur: Hem ailesine ve hem de Londra Üniversitesine ohükü- met adına birer resmi mektup yazarak hatırasının, Yu- nanistanın en büyük dostlarından biri olarak daima canlı kalacağını bildiriniz." Burrows'un şahsi arşivi eşinin arzusu oüzerine yu- nan elçiliğine devredilmiş ve büyük dostu George Glas- ow -bu zatın bir de "Venizelosun Hayatı" adlı kitabı vardır- 1924'te Venizelos tarafından önsözü yazılmış bu- lunan 300 sayfalık "Ronald Burrows - Bir hatıra" kita- bını şi. ncak Yunanistan, işbirliği yaptığı bütün ilim adam larla bu derece talihli olmamıştır. Bunlardan bazılaı, yunanlıların parasını aldıkları halde yunanlıları omem- nun edememiştir, bir diğer kısmı ise gerçekleri ifadeden kendilerini alakoyamamışlar ve yunanlıların Anadolu Davasında ne kadar haksız olduklarını yazmışlardır. Bun- ların birincisinin tipik misali fransız ilim adamı Driault, ikincisininki ise meşhur ingiliz tarihçi Arnold J. Toyn- bee'dir. Önce Driault'nun hikâyesine bir göz atalım. AKİS 18/46 Yunanlıların hizmetinde Eşoiyor Driault 1919'da 55 yaşındadır. Tarihçidir. Na- ve yunanlıların Megalo İdea'ları lehinde vaziyet almış- tır. Fransız tarihçi daha sonra bu incelemeyi "Başlangı- cından 1920'deki Sevr Andlaşmasına kadar Şark Mese- lesi" adında bir kitap halline getirmiştir. Nihayet aynı serinin bir üçüncü kitabını da 1938 tarihinde "Şark Me- selesi: 1918-1937" adı altında yayınlamıştır. Driault asıl beş ciltlik bir "Yunanistanın (o 1821'den günümüze kadar diplomatik tarihi" adında bir o eseri Michel Lheritier ile birlikte yazmış ve bu kitap bir meş- hur yayınevi tarafından basılmıştır. Eser Yunanistanın siparişi üzerine kaleme alınmıştır, fakat venizelistlerin hiç hoşuna gitmemiştir. Ondan dolayı ovenizelistler bu sipariş işini bütün çıplaklığıyla açıklamışlardır. Zira fransız tarihçi kitabında Venizelosu değil, Kral Konstan- tini tutmuştur. Driault'nun kitabı müellif ile siparişçileri (arasında öylesine tartışma konusu olmuştur ki Driault kendisini savunmak zorunda kalmış ve bir açıklama kaleme al- mıştır. Bu açıklamada itiraf ettiği şudur "Herkes bilmektedir ki Kral Konstantinin (o dürü lüğünü ve sadakatini savunmuş olduğumdan dolayı veni- zelistler bana olmadık iltifatlar yağdırmışlar ve çeşitli iftiralar etmişlerdir. Bunlar dönüp dolaşıp ( sahiplerinin yüzlerine birer kara leke olarak yapışmıştır. Aleyhimde Gözleri açılan adam: Toynbee
