30 Nisan 1966 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 24

, DÜNYADA OLUP BİTENLER dış politikaya karşı kullanmaya ya- İhtiyar kurdun hesaplar wo bara dai bir “politika olduğu gözönün e alınınca, Pompidou'nun bir güven oyuna git- zaten beklenmemeliydi. Nite- , pek sahip çıkmamıştır. Sosvalistle rin gensoru — önergesini savunmak görevi, yaşlı politikacılardan Rene Pleven'e düşmüştür. o Mitterand'ın ve Mollet'nin vaptıkları okönuşmü lar, dostlar alışverişte görsün gibi lerden olmuştur. Taruşmala” sıru sında De Gaulle politikasını savu nan Pompidou ise, vaptığı konuş malarla, Generalden sonra devlet başkanlığı koltüğunun tek adayı ol duğunu göstermiştir. Bu konuşma lara kadâr, Paris siyasal çevrelerin AKİS NATO politikasını beğenmediği söv. lentileri dolaşıyordu. Fakat geçen hafla Fransız Meclisinde aldığı ke sin durumdan sonra, bu- söylentile: tin devam etmesi beklenmemelidir. Sosvalistlerin yanlış o hesaplara davanan son davranışları üzerine bunlarla komünistler, hattâ radi- kaller arasında veni bir işbirliği ku vulwaasr ihtimali çok azalmış görir nüvor, Fakat, şimdi de, De Gaulle ün NATO politikasını beğenmeven yalist lider Guy Mollet de konuya de, . Düşük Menderesin diş politika ucübelerinden biri olan ve 1958 Irak ihtilâlinden sonra yediği büyük darbe üzerine adını bile değiştirmek zorunda kalan Bağdat Paktı 1955 yılında kurulduğu zaman, Türkiye ve İran üzerindeki Sövyet | tehditleri ço) tarihe Karışmıştı. inilen e gibi,. bu tehditler en çok 194547 ye Ral Mez duyurmuşlar ve 1947 Birleşik Amerikanın kendi güvenliği tehlikeye düşmeden dünya (dengesinde hiçbir deği şiklik olamıyacağını anlayıp Sovyetler Birliğinin kar- şısma dikilmesiyle birlikte, eski hızlarını kaybetmiş. lerdir. 1945-47 Türkiyeyi Sovyetler Birliği direnmeye yönelten tek şey, kendi bağım- sızlığını ve bütünlüğünü korumak azmidir. Başkan Truman Potsdamda Staline Sovyet em istekleri- le- nin Ankara ile Moskova necek bir sorun olduğunu söylerken, herhalde iki yıl bu d m düşünmü- iki devlet zaten hiçbir zaman v- yet tehdidi karşısında kalmış değildir. Üstelik, Stali- sonra işbaşına - Sovyet yö- neticileri, e yağ eriyen. Bağdat Paktını kurmaya çalışan dört he devletine karşı bir barış sal dırısına girişmiş bul iomşorlard. 1955 yılında Orta Doğuda tehlikede olan Türkiye, “ olrak, İran veya Pakistanın güvenliği değil, fakat bu sona ermek olduğunu anladığı var- zi a için, çeşitli dü- Pompidou'nun De Gaulle'ün (ler, . ğunlaşan milliyetçilik akımları . Kendini Yitiren yüzünden, İngiltere- nin amaçlarına uymamıştır. Onun arkasından Lon- dranın aklına Türkiye gelmiştir. Balı Avrupada Ku- y Atlantik oAndlaşmasının imzalandığı sıralarda, Türkiye hâlâ Sovyet tehditlerinin korkusu içinde yar şıyor ve güvenliğini Batının sağlam garantilerine bağ lamak istiyordu. İMmgiltere, Türkiyenin bu endişeleri ni Kendi çıkarına kullanmak için; bu ülkenin NATO ya alınmasına uzun süre karşı koymuştur. Türkiye bi bir Atlantik devleti değil, bir Orta Doğu devlet! olduğunu ileri süren Londra hükümetleri, Ankarayı başta Mısır olmak üzere, içine Arap devletlerini « alacak bir savunma kurmaya oçağırmışlardıı Fakat Türkiye 1950 yılma kadar Orta Doğuda bi yüklem altma girmekten dikkatle kaçındığı gibi, M: sırda, bu paktın İngiltereye askerlerini Süveyş kana lında tutmak bahanesini vereceğini düşünerek, Lon- dranm tekliflerine katılmamıştır. Bilindiği gibi, yılmda imzalanan İngiliz - Mısır andlaşmasında, İn- gilterenin askerlerini yirmi yıl sonra Mısırdan çek- mesi ö ordu. aşıma gelen Demokrat iktider, Türkiyenin NATO" ya İNİN kendisine bir seçim o yapmıştır. Bu amaca ulaşmak için de, Batıya her istenilen tavizi vermiştir. 1950'de patlak veren Kore Savaşı, diy Amerikaya, elindeki atom üs- emme en, komünistlerin dünyanı da burasında bölgesel savaşlar oçıkarabilecekli lerini göstermiştir. İşte Washington'un Türkiyenin durumu- önemli görmesi ve letmek kararını gerçeği anlamakta için, Türkiyenin NATO'ya sanki Batinın bir lütfu olarak kendi karşılamışlar, lara hepotaviz vermek zorunluğunda sa 30 Nisan 1966 yani, sosyalistler ile orta parti: , a