7 Mart 1932 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 5
7 Mart 1932 Balıkesirde... Halk evine rağbet fazladır Şimdiye kadar 250 âza kaydolundu Balıkesir, 5 -(Husüsi) — Balıke- sirde Halk evi merkezi umuminin tensip edeceği bir günde mera- simle açılacaktır. Buna mukabil “Halkevine kayd olunanların adedi günden güne tezayüt etmektedir. Bu güne kadar kaydolunan 250 aza Merkezi Umuminin tensip edeceği bu hayırlı günü sabırsızlıkla bekle- mektedirler... Balıkesir halk evinin 9 şubesin- den - müze ve sergi müstesna olmak üzere - diger 8 şube faali- yete geçebilecek kuvvet iktisap elmiştir; müze ve serği şubesine şimdiye kadar aza kaydolunmama- sının sebebi Balıkesirde müze ve sergiciliğin olmamasındandır. Balıkesir gençlerinin ekserisi spor ve tamaşa şubesine kaydolun- muşlardır. Bundan böşka esaslı azayı top- dıyan içtimai yardım .şubesidir. Bu şubeye kaydolunanların “ekse- risi Vilâyetimizin tanmmış erkâ- aındandır. Haber aldığıma göre “Cumhu- riyet Halk 'fırkası binasını Halke- vine verecek C, H. F. da; Muha- .sebeyi ““hususiyenin - yaptırmakta olduğu ve 15-20 güne kadar in- şası bitecek olan yeni binaya naklounacaktır. M. Brüning, intihap propagandasına “çıkıyor Berlin 6 (A.A) — M. Brüning, Almanya'nın birçok şehirlerinde intihabat münasebetile bir propa- ganda seyahati yapmak üzere salı günü Berlin'i “terkedecektir, Mumaileyh evvelâ, Essen'e gide- cektir. 'Urfada nafi yağmurlar Urfa, 5 (Hususi) Dün, evvelki gün ve geceleri fasılalatla yağannafi ve mebzul yağmurlar mezruat, 'bağ, bahçeler ve dağ larda, ovalarda susuz kalan hay vanlar için çok faideli olmuştur. Bundan bir ay evvel yağmur- suzluktan zahire fiatı yükselmiş âdi, buyağmurlar üzerine fiatler düşmeğe başlamıştır. Grip salgını Eskişehirde “gittikçe azalı- yor, bol karyağmur yağdı "Eskişehir 5 — Şehrimizde prip .salgını, gittikçe azalmaktadır, Ha- valar çok mütehavvil, yağışlı, ruzgârlı gittiğinden, (o gribin tekrar bir salgın haline gelmemesi için sihhi tedbirler alhnmaktadır. Bu hafta içinde şehrimize ve vilâyetin muhtelif aksamına bol hol kare “yağmur yağmıştır. iğ hâlâ çifte oamamakind. gidişle yazlık zeriyata imkân a “da anlaşılmıştır. Filistin sergisi Bir Türk.pavyonu “inşası 'kararlaştırıldı Filistinde Melâziz şehrinde açı- facak sergi için hazırlıklar devam ediyor. Serginin komiseri bu mü- nasebetle -ihracat . ofisini ziyaret etmişir. Ofisimiz sergide bir Türk pavyonu yapacaktır. (o Pavyona Müskicet wwe tütün inhisarları da GÜNÜN HABERLERİ Yunana istikraz Başvekil M. Venizelosun beyanatı Atina, 6 (Hususi) — Dün gece meclisi mebusan pek mühim bir celse akdetmiştir. Başvekil M. Venizelos bu içtimamda, 1929 senesindenberi meml eketin vazi- yeti iktisadiyesini : ve ahiren Av- rupaya yaptığı seyahat esnasında iktisadi buhrana karşı koyabilmek için devletler nezdinde icra ettiği teşbbüsleri izah tetmiştir. M. Venizelos, verdiği izabata göre, gerek Londrada ve gerek Pariste, Yunanistanın bugünkü iktisadi (o buhranı ( atlatabilmesi için muhakkak kendisine iki buçuk milyon sterlin miktarında bir avans verilmesi ve Yunan düyunu umumiyesi taksitlerinin dört sene tecili lâzım geldiğini söylemiştir. Müteakiben Yunan başvekili, devletin varidat ve masarifi hakkında uzun uzadıya izahat vermiş, Cemiyeti akvamın iktisadi buhrana karşı kaydetmek için ileri sürdüğü esasatı kabul edeceğinden ümitvar bulunduğunu fakat kabul etmediği takdirde makamı iktidarda gelecek bir te- merküz kabinesine bütün kuvvetile zahir olacağını ilâve etmiş, müs- tâkbel intihabatın “ekseriyeti'mut- laka usulile icrasında'israr etmiştir. Başvekilin (o beyanatından sonra siyasi fırkalar rüesası atiyen cevap vermek hakkını muhafaza etmişlerdir İngiliz lirası Yükselmeğe başladı Japon “parası düşüyor Londra 6 (A.A) — Berri Av- 'rupâ'dan verilen satış “emirlerinin tesiri altında İngiliz lirasının salâ- beti artmış ve 89 3/8 frank “ve 3.51 14 dolar olarak kayıt “ve tescil edilmiştir. Bilmukabele, »uzak şarktaki *vakayi “dolayısile mevcut olan tereddüt: ve kararsızlık şark dö- wizleri üzerinde gayri müsait tesir- ler hasıletmiş ve bunlar yeniden düşmüştür. Japon yeni 1/10 3/4 e mukabil 1/10 1/4 olarak kapanmıştır. Ghanghai tael'i 1/11 7/8 e muka- İ bil 1/40 ve 13/32 ve Hong-Kong taeli de 1/5 3/8'e mukabil 1/5 3/32 olarak kapanmıştır. ! Çubuk gümüş piyasası ; peşin | mubaycatta 16da li nisbetinde | sukut ederek 19.3/16 “olmuş we “wadeli (o mubayeatta (1/8 nisbetinde .sukut ederek 19. 5/16 olarak tescil edilmiştir. Altın, “kapanışta, 117; şilin 10 ons idi. | Pamuk piyasası Hint piyasası durgunluk geçiriyor Bowbay 6 (A.A.) — Pamuk piyasası ( faaliyetinde kongrenin tesiri ve Hint'li firmaların İngiliz- lerle sanlaşmaktan imtina eyleme- leri sebebile, “bir tevakkuf görül- müştür. | Hükümet, takip edilecek sasul üzerinde (o mütereddittir. (Zira, Hint borsaciları, pamuk piyâsası- nın bakiki surette “kontrol edil mesinin mümkün olamıyadağinı beyan etmektedirler. Kongrenin faaliyeti şimdi, In- giltereden gelen mahsulâti kimye- viyeye ve meşrubata bir boyko- taj yapmak suretinde tecelli eyle- mektedir. İ kan Paris'te de Tütün konferansı Konferansta türk tezi ne olacak? Nemlizade Mithat bey Kartel lehindedir Ticaret odası, Balkan tütün konferansı için hazırlıklara başla- mıştır. Bu münasabetle odanın fütüncüler - komisyonu, Balkan memleketlerindeki tütün mahsulu hakkında, Sofya, Belgrat, Atina ticaret (o odalarından (o malümat istemiştir. Diğer taraftan, tütün ihisar idaresi de, Balkan tütün konfe- ransı için tetkikat yapmaktadır. İnhisar idaresinde, Balkan konfe- ransma hazırlık maksadile bir komisyon teşkil edilmiştir. Komis- yona inhisar idaresinin ziraat şubesi müdürü Nasip bey riyaset etmektedir. Balkan tütün * konferansında Türk tezi ne olacaktır ? Bir muharririmiz bu suali, tütün inhisar idaresinin ' salâhiyettar'mü- dürlerinden birine sormuş şu cevabı almıştır. Balkan tütün konferansı işile daha ziyade iktisat vekâleti meşguldur.. Tütün siyasetinin idaresi bu vekâlete aittir. Tütün inhisar idaresi, kendisine sorulan -suallere cevap verebilmek iiçin, tetkikat yapmaktadır. Ticaret odası reisi “Nemli -zade Mithat bey de aynı suale şu cevabı vermişti : — Balkan tütün konfransı için “odamıza bir tebliğ vaki olmamıştır. “Odamızın tütüncüler komisyonu, “Balkanların tünün vaziyetini tetkik etmektedir. Netekim; tetkik ve istilidarat sşubesi imüdiri Hakkı Nezihi beyi 'bu “maksatla Atina ve Sofya ya “gönderdi. Konferasnta türk tezi ne olacaktır: Bunu daha ziyade iktisat vekâleti tesbit sebecektir. .Nemli Zade Mithat bey, Balkan tütün ticaretinin ıslah, xwe “Balkan tacirleri arasında bir anlaşmaya ihtiyaç olduğunu söylediktensonra demiştir ki: — Benim fikrime kalırsa, Bal- AKŞAM'ın tefrikası: No: 45 Sahife 5 7 Mart 1932 ZINDAN HATIRALARI Abdülhamit devrine ait hakiki maceralar Ihtimal ve en- dişesini uyandır- mişti. Bu öyle 'büyük bir işti ki tek başına bir'adam me kadar çaliş- kan ve cesur olursa olsun ya- pamazdı. Ne bir adam, ne beş adam... Bu işte çalışacak okafa- dar birçok adam lâzımdı. İşte son defa kafadar ve her hususta emin addedilen arka- daşlar arasında bir Ismail Kemal bey her şeyi altüst etmişti. Geleck sefer, yeniden bir tşeb- büste, tekrar ayni halin, bu defa bir başkasının hafifliği veya bece- riksizliği yüzünden sadır olması ihtimali yokmu idi ? Dağınık . arkadaşlar arasında böyle bir ihtimali külliyen refede- cek tarzda bir heyet teşkili ise çok güçtü. O halde bu iş suya düşmüş oluyordu. Şevket bey © günlerde ne ikadar 'müteessirdi, nasıl üzü- lüyor, nasıl yamyordu tarif sedile- mez... Şevket bey, kendi :elile, bin 'emek ve mibnetle, bütün canını ve istikbalini içine kattığı büyük işin hurdahaş oluşunu, çok aziz bir sevgilinin ölümü kadar acı bir hararetle karşılıyordu. Recep paşa da çok müteessirdi, bu işe 'ümit .bağlıyan bütün arkadaşlar ida... Recep paşa Yıldız nazarında şüpheli idi. Ve “bu vesiledir ki yedinci ooriu kumandanlığından menküben Trabulusugarp fırka kemandanlığına atılmıştı. Recep paşa sarayım bu hareke- 'İtinden kat'iyen müteessir “değildi İswe “bu Trabulusugarp seferile kanlarda -bir tütün “karteli olma- | “Iıdır. Balkan tütün tacirleri ara- sında en esaslı ve pratik yakın: Taşma karteldir. Paris'te bitpazarı İki defa açıldı ve büyük rağbet gördü Paris 6 (A.A.) — Fransa'nın imalinde -eski bir ananeye tevfi- ilk .defa olarak bir “bit “pazarı “vücude -getirilmiş- tir. Burada seski “eski ielbiseler' ve kullanılmış bir takım eşya müza- yede sile .satılmaktadlır. Paris'in -Sairit - Ouen komünü sakinleri, “tacirlerin o teşvikile bir bit pazarı vücuda getirmişlerdir. Buraya bir çok halk koşmuştur. “Her tarafta, şamdanlar we am- püllerle tezyin edilmiş olan.sokak- larda dükkân. sahipleri mallarını yaya kaldırımına çıkarmışlardır. Bunlar, mallarını ucuz fiatlerle satmakta ve'müşteriler (tarafından adeta kapışilmaktadır. Öğleden'sonra bir'kraliçe resmi ğeçidi yapılmış ve kraliçe etrafa saçtığı tebessümlerle halkın neşe ve şetaretini «arttırmaktan hâli kalmamıştır. Müteakiben bir fener , alayı yapılmıştır. 'Bağdada nazaren “daha müsait Trabulusugarp muhitinde istiptadi devirmeğe yarar bır hareket yapabileceğine kani imiş gibi müsterihti, | Şevket Bey, o da Trablusgarb'a memnuniyetle gelmişti ve gelirgel: mez de işe başlamıştı, öyle ki, az zamanda Trablusgarp ittihat ve terakki şubesi, yani yedinci şube bu gün şubeler arasında .kendine eşsiz bir mevki ayırmıştı, Ve: nihayet bu son teşebbüs ile yedinci şube istiptadı temelinden yıkacak, meşrutiyet ve hürriyeti » vermiyenden zorla - alacaktı. Trablusgarp ittihat vve terakki | yedinci şubesi (Cendre) de çıkan | we o zaman için /hariçteki Jon | Türklerin e mümessili, mürevvici | efkârı vaziyetinde olan (Osmanlı) | gazetesini de senelerce, munta* | zaman vaki solan nakti muaveneti | ile yaşatmıştı. İ | Şevket «bey “durup “dinlenmek bilmiyen bir gayretle “gece gün: | düz, birtardftan resmi vazifesine | | ait işlerle, diğer itarditan asıl | bütün ibayatını kattığı fırka | işlerile uğraşıyordu. Fakat bu (Istanbul baskını) | işinin aldığı son şekil onu çok! sarsmıştı. O kadarki, çok sür | medi «hastalandı. | Gece gündüz didinmenin üzül” TAI key 28 3 a li AAA, İİ karısından Tefrikamıza ait vesikalardan menin, yorulmanın “sonunda hele maddi yorgunluğa bir de bu son manevi büyük (yorgunluk, bu teessür bu ümitsizlik ve ıstırap katılınca, Şevket Jbey artik bir daha kalkmamak üzere yatağa düştü. Şevket “beyin e ölümü, bütün genç türklüğü, bütün hüriyet âşıklarını ta kalplerinden yarala- mış, münevver türklüğü sarsmış, ezmişti. Şevket beyin müstear ismi (Kelepçen) idi. O vakitki muha- beratmda hep bu ismi kullanırdı. Abdullah Cevdet bey Şevket beyin mezartaşı için 1906 da Mısırda yazdığı 'yazımn sonunda şöyle der: , «Şevket» bedirde' hake “değil jarşa düşmedi. Eşfak sallayor, onu 'âti kucakjayor “ Şevket “bey, Londra'sefiri Ferit beyin refikasi Müfide Ferit hanım- efendinin 'pederleridir. Ayni za- manda iktisat pofesörü Zühdü, Istanbul “mebusu Yusuf Akçora, ve Vahit bey efendilerin de kain pederidir. .. Jatanbulle kittakpmizlil çokeizli olarak, İttihat ve Tarakkı “cemi- yetinin müteaddit “şubeleri -vardı we 'bilkassa 1311 - 1312 -senele- rinde bu şubeler çok sıkı bir ta- “İ kibe maruz kalmışlardı. Istibdadın bütün hafiye orduları seferber edilmiş, “taraf taraf (Genç türk) ve (Cemiyet şubesi) arıyorlardı. Evler basılıyor, gençler tevkif ediliyor, kadın, çoluk çocuk ka- fileleri hapishanelerin, zindanların yollarında babalarını, kocalarını, kardeşlerini aramağa gidiyorlardı. Istibdadın merhameti yoktu, göz- lerini bürüyen, gözünde böyüyen korku istibdadı, istibdattan 'beter bir felâket haline “getirmişti. Kimse kimseye * fikrini, sdüşüm- cesini kapalı bir tatzda 'bile söy- lemeyecek kadar etrafta korku vardı...Bazen baba oğlundan, koca ürkerdi. Ve “babasını Jurnal seden oğullar, kocasını ele İİ veren kağmlar yok değildi. En aziz tanıdığınız bir arkadaş bir rütpe, 'bir “nişan, obir para için sizi Mei zamanda ekseriya “bir iftira ile, yahut bir gün dostluğuna güve- nerek ağzınızdan kaçırdığınız bir söz ilefenalık edebilirdi. Bu fena- lık sizi 'evinizin sicak aguşundan gece yarısı koparıp zmdanlara, oralardan mehnfalara atabilirdi. ( Arkası var )
