15 Aralık 1962 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 34

Kalb Kalbe uzanan el Geçen hafta içinde birgün, Ankara Hacettepe Hastahanesinde önem- li bir olay geçti: Bir hastanın kalbi- ne yerleştirilen bir cihazla hastanın kalp atışları kontrol altına alındı. Bu cihazın kullanılmasını gerektiren arıza, tıp dilinde "Adams-Stokes sendromu" denilen ve kalbin atış bo- zukluğuna bağlı olarak meydana çı- kan ani kalp durmasıdır. Bu aletle ani kalp durmaları oönlendiği gibi, kalbin muntazam çalışması da temin edilebilmektedir. o Aslında bu, yeni ve önemli bir müdahale değildir. Ay- ni hastahanede ve ayni kalp cerrah- larının yapmış oldukları kalp ameli- yatlarının ekserisi bundan çok da- ha önemli ve kıymetlidir. Bu sebep- ten, kalp cerrahisinden ve memleke- timizdeki durumundan kısaca bah- setmek faydalı olacaktır. Kalb başlangıcı on sene O vakit yapılabilen sadece kalp ameliyatı" tarzında idi. ameliyatlarla bazı konjenital hastalıklarına -anadan doğma kalp anomalileri-, kalpteki mitral kapak- çığının romatizma sonucu husule ge- len darlıklarına ve kalp zarlarının iltihaplanması neticesi hasıl olan ya- pışıklıklara (o -Konstriktif perikardit- müdahale ediliyordu. O zamandan beri kalp cerrahisinde büyük bir iler- leme olmuş, "açık kalp ameliyatı" yapılmağa ve eskiden tedavilerine imkân olmıyan birçok kalp hastala- rı tekrar o sıhhate kavuşturulmağa başlanmıştır. İstanbul Tıp Fakülte" al Cerrahi Klinikleri ve Ankara Ha- cettepe Hastahanesinde yapılmakta olan açık kalp ameliyatları ile bu sa- malaki bir boşluk kapanmış olmak- tad cerrahisinin oTürkiyedeki evveline rastlar. "kapalı p kalb cerrahisinde "Ekstra- korporyel sirkülasyon apareyi" o is- mindeki suni kalp cihazı (o kullanıl- maktadır. Bilindiği gibi, kalbin va- zifesi kol, bacak ve iç organlardan gelen kanı oksijenlenmesi için akci- gerlere atmak ve akciğerlerden o ge- nın vücutta dolaşımı için bir pompa vazifesi görmektedir. Açık kalp ameliyatı o yapılacak hastada kalp, tıbbi usüllerle muvak- katen durdurulmakta, kalbe . gelen ve giden damarlar suni kalp cihazına bağlanarak, aparey çalıştırılmakta- AKİS/34 P dır. Bu suretle cihaz, kalbin yerine pompa vazifesini oOüzerine almakta- dır. Cerrah, durdurulmuş olan kalbin içini açmakta ereken ameliyatı daha kolay ve süratle yapabilmekte- dir. Başarının şartı: Doğru teşhis! Bu şekilde, eskiden kati müdahale imkanı olmayan ve yapılması im- kânsız zannedilen siyanotik konjeni- tal kalp hastalıkları -morlukla ken- dini gösteren anadan doğma kalp arızası-, siyanozsuz konjenital oOkalp hastalıkları -renk değişikliği göster- muhtelif kalp kapakçıklarının büzüş- meleriyle yenikleri ve aorta anevriz- maları -kalpten çıkan büyük dama- rın genişlemeleri- cerrahi olarak ta- mir edilmektedir. Hattâ, aşınmış o- lan kapakçıkların yerine taflondan yapılmış suni olanları takılmaktadır. Bu tip ameliyatlarda cerrahın mu- vaffak olma ihtimali ve nispeti, has- talığın ameliyattan evvel tam ve doğru olarak teşhisine bağlıdır. Kalp hastalıkları sahasında uğraşan dahi- liye mütehassıslarının -kardiologlar- yaptıkları sağ ve sol kalp kateteri- zasyonları teşhiste Önemli rol oyna- ma Kalp kateterizasyonu dendiği zaman, kol veya bacak karadamar- larının birinden sokulan ince bir lâs- tik boru ile kalbin boşluklarına var- mak anlaşılır. Buradan alman kan nümuneleriyle ve ölçülen basınçlarla hastalığın mahiyeti ve derecesini an- lamak mümkündür. Sağ kalp kate- terizasyonu Türkiyede uzun zaman- dan beri yapılmakta ve bundan, da- ha çok konjenital hastalıkların teş- hisinde ( istifade edilmektedir. o Sol kalp kateteriaasyonu ise sağa nispet- le çok daha güç, karışık ve tehlike- lidir. Bu, son zamanlarda Ankara Tıp Fakültesinde Dr. Turhan Akyol tarafından transseptal metodla ya- pılmaktadır. Bu suretle, eskiden gözden kaçan veya yanlış tefsir edi- len bir çok valvüler kalp hastalıkla- rında teşhise daha doğru olarak va- rılmaktadır. Kateterizasyonun yanında önemli diğer bir muayene metodu da kalbin içine oradyoopak madde Verilerek yapılan röntgen tetkikleridir -anji- yokardiografi-. (o Böylece, kalp boş- luklarının genişlikleri ve anomalile- ri hakkında fikir edinilebilmektedir. Anjiyokardiografi, kateterizasyon ve diğer lâboratuvar bulguları ile tam teşhise varıldıktan sonra hasta, açık Turhan Akyol Kalbten kalbe yol varrdır kalp cerrahisi için cerraha teslim e- dilmektedir İşin mali yönü Bu açıklamadan anlaşılacağı üzere, kalp cerrahisi ile uğraşan cerrah- larla Okardiolog ve röntgen müte- hassıslarının bir araya gelerek bir ekip teşkil etmeleri lâzımdır. En iyi bir ekip ve en iyi şartlar altında yapılacak açık kalp cerrahisinin an- cak yüzde beş nispetinde bir tehlike- si vardır. Kapalı kalp ameliyatında ise bu tehlike yüzde birin altındadır. Tabiidir ki bu nispetler o hastalığın cinsine, ilerleme derecesine, o hasta- nın yaşına ve ameliyattan sonraki bakımına bağlıdır. Amerika ve İn- giltere gibi tıbbı çok ileri olan mem- leketlerde bile açık kalp o cerrahisi sadece (omerkezlerde yapılmaktadır. Taşradan, tetkik edilerek gönderilen hastalar bu merkezlerde tekrar mu- ayeneye tâbi tutulmakta, açık kalp ameliyatının lüzumlu olup olmadığı- na karar verilmekte ve gerekiyorsa ameliyata sevkedilmektedirler. Mem- leketimizde ise açık kalp cerrahisi İstanbul Tıp Fakültesi 3. Cerrahi ve Ankara şılaşılan teknik güçlüklerin yanında, bu tip ameliyatın çok pahalıya mal olması önemli bir problem ortaya çıkarmaktadır. o Yabancı memleket- lerde bu tip ameliyatlar sağlık sigor- taları tarafından ödendiği için has- taya mali bakımdan fazla bir yük teşkil etmemektedir. Memleketimiz- de ise bu durum henüz halledilmiş değildir. .Kurulmak üzere olan Türk Kardioloji Cemiyetinin bu problem üzerinde önemle duracağı tahmin e- dilmektedir.