29 Temmuz 1967 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 31

AKİS Komnilof. Çekik asyalı gözlerine sahip, kısa boylu, muhteris general te- şebbüs ettiği askeri darbeyle bolşeviklerin ekmeğine yağ sürdü ve bol- şeviklere karşı koyabilecek çok kuvveti ya hezimete mahküm etti, ya da onları bolşeviklerin yanına itti. gidip Kerenskiye haber verdi. Kor- nilofun ve Kaledinin tevkif edilme- leri gerektiğini söyledi. Fakat Baş- bakan buna aldırmadı. Kornilofa güveni vardı. Asıl tehlikeyi bolşe- viklerde görüyordu. Bundan dolayıdır ki Leninin ta- kibine hız verildi. Razliv bölgesinde gittikçe daha fazla polis ekibi görü- lüyordu. Bolşeviklerin Merkez Ko- mitesi, şeflerinin Finlandiyaya ka- çırılması kararını aldı. Orconikidze firarı plânlayacaktı. Lenin, bir bol- şevik makinist tarafından kullanı- lan bir lokomotife bindirilip hudu- dun ötesine geçirilecek, bir başka komünist, bu makinistin eski yar- dımcısı Eino Rahja bolşevik lidere. seyahatinde, bir baştan ötekine re- fakat edecek ve Partiye karşı ha yatından sorumlu olacaktı. Rahja 32 yaşında, iri yarı, kuvvetli bir fin- liydi. Firar günü Lenin, ateşçi kılığına girmiş olarak 293 numaralı loko motife atladı. Bolşevik makinistin adı Yalava idi. O da finliydi. İstas- yonda, askerlerin kontrolü sırasın- da Yalava lokomotifini bırakıp su 29 Temmuz 1967 almaya gitti vetam hareket saatin- de geri döndü. Bu sırada Lenin oca- ga kömür atıyordu. Lenin için bir e yerinde, Rahjanın karısının ebeveyninin o- turduğu bir küçük ev hazla t. Evin sahipleri, saklayacakları kimsenin yazar Konstantin Petroviç ivanof olduğunu sanıyorlardı. Le nin orada bir süre kaldı. Okumadı- gı veya yazmadığı zamanlar kıra çıkıyor, mantar topluyordu. Bir kaç defa golün soğuk suyuna girdi. Fakat yer, haberleşmek için mü- sait değildi. Kuriyeler geç ve güç gelebiliyordu. Halbuki artık hadi- seleri hemen öğrenmek, hemen de- gerlendirmek, hemen gerekli emir- leri vermek zamanıydı. Lenin Hel- sinkiye gitmek istedi. Rahja Finlan- diya başkentine vardı ve orada bol- şevik liderin oturacağı evi buldu Bu, mahalli polis şefi Rovionun e- viydi. Helsinkide İhtilâlci bir hava hâkimdi. Lenin bu defa rahip kılı- ğına girdi ve kendisini şehirden a- viran 130 kilometreyi öyle katetti Helsinkiye gazeteler muntazam geliyordu. o Bolşevik (o lider orada TARİH "Devlet ve ihtilâl" adlı eserine ça- . Eşi Krupskaya, tında kendisini iki defa ziyarete gel- di. Lider, partiye ait bütün haber- lerden günü gününe haberdar edi- liyordu. Zinoviyef Razlivden doğruca Pet- rograda dönmüş ve Merkez Komite - sindeki yerini almıştı. Tabii polis- ten kaçarak yaşıyordu. Komnilof darbesine teşebbüs ediyor Riga 3 Eylülde, mukavemetsiz o- larak düştü. Düşmanın sıkı bir topçu ateşi altında ve iperit gazı bulutları arasında rus askerleri pe- rişan, kaçıyorlardı- hezimetin hesabı gene Mogilefte bulunan ka- rargâhta Kornilof tan sorulduğunda Başkomutan umursamaz bir tarzda şu mukabelede bulundu: — Bunun büyük bir önemi yok- toprak parçasını kaybetmek daha iyidir." Sanki Moskovadaki Devlet Kon- feransında Riga konusunda ihtarda bulunmuş olan kendisi değildi. Ger- çek şuydu ki Komnilof için Riganın düşmesi, yapacağı askeri darbenin sebebini teşkil edecekti. o Nitekim harekete başlarken söylediği şu ol- du: "— Başta Lenin bütün alman a- janlarının ele geçirilmesi ozamanı gelmiştir. Cephe gerisini temizleme* den cephelerde zafer kazanmak im- kansızdır. İşçi ve asker sovyetmi de, artık başka hiç bir yerde top- lanamaması İçin feshedeceğim. Va- tan hainlerini gereği gibi cezalan- dırmak maksadiyle bir birliği Pet- rograda yürütüyorum Komnilof askeri harem, bir yıl- dır bütün komploların içinde bulu- nan kazak generali Aleksandr Kri- mofun idaresine bıraktı. Kaledin ve Denikin de, lüzum halinde müdaha- leye hazırdılar. Kornilof Petrograda meşhur Vahşi Tümeni yürüttü. Bu, rus ordusunun en namlı süvari bir- ligiydi. Birliğe bizzat Krimof komu- ta ediyordu. Petrogradda işin siyasi otarafı çoktan hazırdı. Cumhuriyetçi Mer- kez daha Moskovadaki Devlet Kon- feransından önce Geçici Hükümetin yerine, darbeden sonra bir Milli Sa- vunma Kenseyini kurmayı kararlaş- tırmıştı. Bu konseyin üyeleri bile 31