1 Haziran 1986 Tarihli Commodore Gazetesi Sayfa 44

Bu sayımızda, bir ev bilgisa- yarının bilimsel alanda ne öl- çüde kullanılabileceğini gös- termek bakımından oldukça iyi bir örnek olan UNISTAT programını tanıtıyoruz. UNİS- TAT, istatistik ve çoklu regres- yon programları paketini oluş- turmakta. İlerki sayılarda tanı- tacağımız kardeşi UNIMAX ise doğrusal programlama ve maris işlemlerini içermektedlir. Eğer bu konular ilginizi çeki- yorsa, gelin birlikte bu prog- ramları inceleyelim. |. UNISTAT Bu paket dört ayrı program- dan oluşmaktadır: 1. Çoklu regresyon (Multiva- riate Regression) 2. İstatistiksel Testler. 3. Varyans analizi (ANOVA) 4. Betimsel İstatistikler (Desc- riptive Statistics) ked b a H b B B Bu program çoklu regres- yon denklemlerinin katsayı tahminlerini en küçük kareler yöntemiyle gerçekleştirmekte- dir. Tahmin edilecek denklemi şöyle yazalım: yzatadix1402x24*03x3 * . HAMXM Burada (y) bağımlı değişke- ni, Xi bağımsız değişkenleri ve ai tahmin edilecek katsayıları ifade etmektedir. (1—1.....,m yani denklemde m adet ba- ğımsız değişken, m adet kat- sayı ve a sabiti bulunmakta- dır.) UNISTAT programlarında tüm değişkenler (bağımlı de- gğişken dahil) bir genelleme amacıyla kolonlar (sütun) ola- commodore | rak adlandırılmıştır. Satır ele- manları ise tahmin denklemle- rinin özelliklerine göre zaman veriler (Örn. yıl) veya çapraz kesit verilerini içerecektir. Za- man verileriyle çalıştığımızı varsayalım. Veri tablosunda yukarıdan aşağıya (kolon) baktığımızda, bir değişkenin değişik yıllarda aldığı değer- leri; soldan sağa satır olarak baktığımızda da belli bir yılda değişkenlerin aldığı değerle- Ti görürüz. UNISTAT paketinin diğer programlarında olduğu gibi. regresyon programlarında da veriler klavyeden girilebilir ve- ya daha önceden girilmiş olan veriler teypten veya disk- ten de yüklenebilir. Ayrıca programın içinde 12 x5'lik bir örnek veri grubu bulunmakta- dır. Programı ilk kez kullanan-