February 1, 1987 Tarihli Commodore Gazetesi Sayfa 20

CP/M Komutları Pek çok mikro-bilgisayar sistemi, İngilizce Prompt ismi verilen özel uya- rı simgeleri kullanırlar. Örneğin BA- SIC programlama dilinde INPUT de- yiminin işlenmekte olduğunu belirten uyarı İmi, ? (soru) simgesidir. CP/M işletim sistemi, o anda geçerli (kulla- nılmakta) olan diski işaret etmek üzere A> biçiminde bir uyarı imi kullanır. Fa- kat bilgisayar sisteminin birden çok diski olabileceğinden uyarı imini bir diğer diski işaret edecek biçimde de- ğiştirmek olanaklıdır. Bu nedenle ter- minalde görüntülenen uyarı imi B> ya da > biçimlerinde de olabilir. Uyarı imini bir diskten diğerine yö- neltmek için yeni diskin adını yazıp : (üstüste iki nokta) simgesini koyduk- tan sonra “Return” tuşuna basmanız yeterlidir. Bu yazıda Return tuşuna basılma işlemi CR ile ifade edi- lecektir. Küçük bir örnek verelim: A> Bi CR B> Bir CP/M komutunun kodlanabil- mesi ve bilgisayara iletilebilmesi için CP/M uyarı imine cevap olarak tüm komut satırını yazıp — CR basılması gerekir. Örneğin: tuşuna A>DIRB: CR Ekim BANGER CP/M komut satırı şunlardan olu- şur: 1) Komut için bir anahtar sözcük (yu- karıdaki örnekte, DIR) 2) İsteğe bağlı olarak ek bilgiler (yu- karıdaki örnekte, B:) 3) Satır sonunda basılan *Return' tu- şu (yukarıdaki örnekte,CR ) Kodlanan komut, CP/M sistemi için- de hangi programın çalışması gerek- tiğini belirler. Seçime bağlı ek bilgiler ise bir kütük (dosya) tanımlanması olabileceği gibi birtakım parametreler- den de oluşabilir. Son olarak satır so- nunu işaret etmek üzere “Return” tu- şuna basılır. CP/M Kurallarına Uygun Kütük (Dosya) Tanımlaması CP/M sistemi içinde her kütüğün tek ve eşsiz bir tanımlanması vardır. Dolayısıyla her kütüğün bir ismi ol- duğu gibi aynı isimli iki ayrı kütük de olamaz. Bir kütük üç ayrı bölümden oluşan bir ifade ile tanımlanır. Bu bö- lümler, 1) Disk (Disk/Disket sürücüsü) ismi 2) Kütüğün birinci-ismi 3) Kütüğün tipi olarak belirlenmişlerdir. Daha sonraki satırlarda genel kütük tanımlamalarını yaparken aşağıda verilen genel forma uygun davranılacaktır: d: simgesi A'dan P'ye kadar her- hangi bir disk sürücüsünü ifade ede- cektir. Örneğin, A: simgesi sözkonu- su kütüğün A diski (başka bir deyiş- le, A sürücüsüne takılı disk/disket) üzerinde olduğunu belirtir. Birinci-isim simgesi ise kütüğün bi- rinci ve ana ismini belirtmektedir. Bu bilgi, | ile 8 arasında herhangi bir sa- yıda alfabetik ve/'ya da rakamsal ka- rakterden oluşmalıdır. Alfabetik ve/'ya da rakamsal karak- terden oluşabilecek olan kütük tipi, kütüğün ana isminden bir . (nokta) imi ile ayrılmalıdır. Aşağıda doğru yazılmış genel amaç- li kütük tanımlamaları verilmiştir: BİRİNCİ-İSİM D:BİRİNCİ-İSİM BİRİNCİ-İSİM.TİP D:BİRİNCİ-İSİM.TİP Şimdi yukarıdaki genel tanımlama- ya uygun bazı özel örnekler verelim: BORDRO A:BORDRO BORDRO.COM A:BORDRO.COM Bazı CP/M komutlarının yazımın- da kütük işlemleri üstü kapalı olarak yazılabilir. Bu amaçla İngilizce “Wild- cards” adı verilen özel kısaltma işa- retleri kullanılır. Kısaltma işaretleri- nin kullanımı, komutun özelliklerine bağlı olmakla birlikte yalnız birinci- isim ve tip alanlarında kullanılmakta- dır. CP/M altında yararlanılan kısalt- ma işaretleri iki tanedir: * (asterisk) ve ? (soru). ? (soru) işareti, kütük is- minde yazılmayan bir karakterin ye- rini doldurur ve bu tanıma uyan (so- ru işareti yerine hangi karakter denk gelirse gelsin) bütün kütükleri gözö- nüne alır. * (asteriks) işareti ise ? (so- ru) işareti gibi çalışmakla birlikte bir-