1 Kasım 1932 Tarihli Kadro Dergisi Sayfa 11

al tarzına ve fena teşkilâtlı bir istihsal şekline istinat eden iptidai bir faaliyet olarak kalırsa bu faaliyet milli iktisat inkişafı ba- kımından memleketin üstünde ağır bir yük olur kahr, Binacnaleyh şeker sanayii, bütün milli sanayi şubeleri içinde, tesisi daha ilk adımdan itibaren kontrol ve plân altına alınma- sı icabeden, plânlaştırılması ve kontrolü en ziyade kabil olan bir san'at şubesidir denilebilir. Bu vaziyeti yine kendi seker iş- lerimiz üstünde takibe çalısalım. Pancar randmanı, yani beher dünümden alınacak pancar mik- darı, milli bir geker sanayiinin verimliliğinde müessir olan ilk unsurdur. Bu miktar bazı pancar müstahsili memleketler ara- sında şöyle dağılmıştır. Danimarka 3 ton Almanya 2.6 ton İsveç 3 D Fransa 2A » İtalya 27 » 9. Âmerika z24 » Blçika 2.8 » Avusturya 22 » Çekoslovakya n0 * Polonya Bil n Bu miktar Türkiye'de şeker fabrikaları için istihsal yapılan ilk senelerde su merkezde idi: Uşak 0.75 ton Alpullu 0.90 —» Bilâhare bu miktar Alpullu ve Uşak için vasati 1.2 ton miktarı- nı buldu. Alpullu'da 1.207 — ton Uşak'ta 1.244 —» Binaenaleyh pancar randmanı itibarile Türk şeker sahasındaki pancar zeriyatı cihan seviyesinden henüz geridir. Bu günkü pancar tarlalarının vaziyetine göre bu geriliğin tasfiyesi imkâ- nı da yok gibidir. Çünkü hesapsız küçük parcalara ayrılan bu tarlalarda ne fenni ekim, nc de fenni gübreleme tedbirleri alı- namaz. Pancar tarlaları uzaktan kübik tersimatlı bir levhayı, yahut daha doğşrusu bin parçalı bohçayı andırır. Her çiftçinin pancar zeriyatına iştirak hissesi nihayet vasati 1.5-2 dönüm et- rafındadır. Bu vaziyetin neticesi Türkiye'de pancarı pahalıya 11