1 Kasım 1932 Tarihli Kadro Dergisi Sayfa 26

Şark vilâyetlerimiz, Türkiye'nin ticaret ve münakale yollarına pek sapa düşen bir parçasıdır. Bu vilâyetler, deniz yollarından uzak olduğu gibi (şark yaylalarından şimali Anadolu dağlarını geçerek Karadenize inmek için 2,000 metre irtifamda olan Zi- gâna geçidini aşmak lâzımdır) kendi zemin arızaları itibarile de kara yollarına müsait değildir. Bilhassa kış mevsiminde münakalât tamamen münkati olur. Şehir ve köyler aylarca kar- lar arasında mahsur kalır. Münakale imkânsızlıklarından dola- yı âlemi hariciye karşı olan bu kapalılık neticesi, mıntakanın pek münbit çukur ovalarında yotişen mahszulâtın kısmı azamı mahalli ihtiyaçlara hasredilir. Ancak fazlası şehir ve kasaba çarşısında satılır. Bunun için istlihsal ile istihlâk birbirinden ay- rılmamıstır. Müstahsil ancak isHhlâk ettiği mahsulü istihsal eder. Halbuki mübadelenin milnkesif bulunduğu garp vilâyetlerimizde müslahsil istihlâk etmediği mahsulü istihsal ederek pazara arz- eder. Şark vilâyetlerinin köylerinde «tagaddi basit olmakla be- raber ehseriyetle bir türlüdür. Darı çorbası, bulgur pilâvı, ayran ekmek gibi. Erkekler haricen giydikleri keçi paosta ve yahui ke- çi poslunu takliden işlenen ve aba tâbir olunan bir nevi t#yly heçedir. Bu keçeden kolsuz fakat amurzları kollarının üstüne taş- hin geniş yelaklere benziyen bir nevi aba yaparlar. Bu abanın altındaki şalvarlar keçi kılından örülür, Ayakkapları da ham sahteyandan yerli köseleden imal ederler» (*). Şehir ve kasaba halkından maxda köylülerin pazarla alâkası yok gibidir. Bun- lar Devlete olan borçlarını bile topraklarında çalıştıkları beyler vasıtasile tediye ederler. Köy müstahsili kendi içine çekilmiş kendi kendine yeten bir müstahsil tipidir. Memurlar hariç ol- mak üzre şehir halkının çoğu da gıdalarını ve bazı giyecak eş- yalarını kendileri bizzat hazırlarlar. «Elâziz çarşısı, bir çarşıdır Bi, alış verişinin kısmı küllisini va kârıni hükümet hazinesinden geçinen takımın khesesinden bekler. Banun haricinde her- kes, ekmeğini tevlasından ve gömleğini badınlarının işgüzarlı gından, odununu ineğinin tezeğinden tedarik edip san'at ve ha- *) Kürller ve Kürtlieşan Türkler hakkında, İshak Rafet Beyin raparu, He- nüz negşredilmemietir. 26