5 Mayıs 1937 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 2

AFT S a 2 L V. G ÜÖ a LA u : Hergün Orta A r_upadaki Mücawele — SYyazan: Muhittin Birgen rta Avrupada bir zamandan beri gizli bir mücadele var; devlet a- damları mütemadiyen seyahat halinde- dirler; herhalde bu seyahatler, alelâde rezaket ve cemile ziyaretleri olmadığı gi- bi turizm maksadile yapılan şeyler de de- ğildir. Arada birtakım da şayialar dola- şıyor: Çekoslovakya, Avusturya ve Ma- caristan aralarında bir anlaşma _ya;nlnm- sı için çalışılmaktadır, deniliyor. Bir ta- raftan Avusturya ile Almanya, diğer ta- raftan Macaristan ve Avusturya ile İtal- ya arasında imzalanmış olan itilâfların, -bütün canlılıklarını muhafaza etmekte ol duğu, her vesile ile teyit edilmekle bera- ber, işaret ettiğimiz rivayetler de musir- ren devam ediyor. Bu hareketin mânası, bü rivayetlerin altında gizlenen hakikat neden ibaret- tir? Orta Avruüpada ne oluyor? p. Orta Âvrupa işleri, bizi bir zamandan beri pek yakından alâkadar eden mese- leler olduğu için, bu suallerin cevapları- nı aramak lâzımdır. * Orta Avrupada Çekoslovakya ile Avus- turya ve Macaristan arasında bir anl--- ma yapmak mevzuu hakikaten günün bır meselesidir. Bütün, bu son günlerin ha- reketlerine sebep olan bahis budur. Mesele şudur: Çekoslovakya, Küçük Antantın bütün kıymetini kaybettiğini anlamıştır. Fransa, Küçük Antantın ar- tık her zaman kendisinden işaret bekli- yen bir kuvvet olmaktan çıkmış bulun- duğuna kanidir. Avusturyaya gelince, Al- manya ile İtalya arasında, her iki tara- fın da nüfuzuna tâbi bir tampon olmak- tan çıkmış görünüyor, Çekoslovakya da, Avusturyada daimi surette bir Alman is- tilâsı tehlikesi altında büluünüyor. Ve bundan dolayı da biribirlerine mütema- diyen yaklaşıyorlar. Bu vaziyeti gören ve burada kendisi için yapılacak bir va- KT P Ti Ç Vd - PER N - K t t ÇAA A TAR, bu yaklaşmaya ve hattâ Macaristanı da beraberlerine almaya sevkedip- duruyor. Meselede ihtiyatkâr olan Macaristan- dır. Bu memleketin Çeköslovakyadan tes- Macaristanın Macarlarla meskün en gü- zel parçasını hudutları içine almış olan Çekoslovakya, bu irredantist memleketi çok kızdırmıştır. Bunun için Macaristan böyle bir anlaşma fikrine ya tamamen muhalefet ediyor, yahut ta ağır şartlar köşuyor. * Almanya ile İtalyaya gelîncğ, bu mem- leketler, evvelâ böyle bir anlaşmanın ta- caristan arasında yapılacak bir dostluk, bir pakt, eski Avustu:ya imparatorluğu- nun dörtte üç kuvvetini iade etmek ma- hiyetinde bir kuvvet grupu vücüde geti- rir ve bu kuvvet grupu da bu memleket- lerin her birine bir nevi siyaset istiklâli temin eder. Halbuki ne Almanya, ne de İtalya, Orta Avrupada böyle siyasi te- şekkülün, bir kuvvet grüpunun bir araya gelmesine taraftar değildirler. Onlar da bunü men'e çalışıyorlar, Şu halde, orta Avrupada birkaç cere- yan, birkaç kuvvet arasında bir çarpışma var, demektir: Fransa, yalnız ismi yaşayan Küçük An- tantın yerme yeni bir Küçük Antant koy- mak, bir tarafta mağlüp olan diplomasi- sine, öbür tarafta muvaffakıyet temin et- mek istiyor. Çekoslovakya ile Avusturya, kendileri- ni daimi bir tehdit altında tutan Alman veya İtalyan nüfuzlarına karşı durmak ve siyasetlerine istiklâl ve hürriyet te- min etmek istiyorlar. l Almanya ile İtalya da bu iki cereyanın ikisine birden muhalefet ediyorlar. İşte, orta Avrupadaki mücadelenin ve cere- yanların mahiyetleri bundan ibarettir. * Bu mücadele esnasında en mühim olan hakem rolünü oynayacak olan Macarie- tan rövizyoncudur. Kolay kolay bu g girmeğe razı olamaz. İkiaci derecede Ma- caristan, iktısaden Almanya ve İtalyaya Bi fevkalâde mühtaç bir haldedir. Macar 4 topraklarımın yetiştirdiği mahsuller için v ; gayet mühim müsteriler olan Almanya ve " l İtalva alevhine bir siyaset yapmak im- UC _ Fânsızdır. Cunun için tahmin edebiliriz : kı bugünkü yarı sizli, yarı açık mücade-| ı Y zife olduğunu anlayan Fransa da onları | L raftarı değildirler. Çekoslovakya ve Ma- | şey; Macaristanın mevkiidir.. Mücadeledeliİ Fransız hükümeti Paris ile Nevyork lede muhtelif milletlerden 12 tayyareci tehlikeye atıldıkları soruldü: — Şeref için cevabını verdiler. tehlikeli bir tayyare yarışı tertip etti. Bu yarışa ilk ham- tanesi yarışı kazanana verilecek para mükâfatına ehemmi- yet vermiyecek kadar zengindir, kendilerine ne maksatla Harp zamanında vatanı kürtarmak için ölmek bir vazife, şehirleri arasında girdi, bunlardan iki başarılması herkesçe mümkün olmıyan bir fevkalâdeliği yapmak bir kahramanlıktır. Sulh zamanında ise mecburi- yet olmadığı halde, terakki, medeniyet ve şeref uğrunda hayatı istihkar ederek ileriye atılmak ta ayni derece kiy - metli bir kahramenlıktır. Harp zamanının kahramanı memleketini kurtaracak, sulh zamanının kahramanı mem - leketini yükseltecek, şereflendirecektir. SOZz Demir boru İçinde seyahat Eden milyarder Amerikalı milyarder Smit gezmek için Pekin'e gitmişti. Orada bel kemiği hastalığına tutuldu. Amerikalı bir dok- tor onu, yalnız başı dışarıda kalmak ü- zere bir demir borunun içine koyup o süretle tedavi etmeye başladı. . Milyarder Amerikaya bu demir bo- runun içinde nakledildi. Demir boru, nefes âldıkça esnemektedir. /— Dünyanın en kıymetli kumaşı —— Londrada bundan bir müddet evvel bir sergi açılmış, bu sergide muhtelif kumaşlar teşhir ediliyormuş. — Bütün dokumacılar, san'atlarının yüksekliğini göstermek için çeşit çe$it —yenilikler yapmışlar. Bu meyanda bir tanesi âk mış ki, içinden dışarıya su geçmediği gibi, torba bir mukavva veya tahta ku- tu ğibi dimdik duruyotmuş. Gene bu dokumacılardan bir tanesi, 12 metrelik bir ipek kumaş dokumuş. Bu kumaş büküldüğü zaman bir kartı- şın içine sığıyormuş. Torba da kumaş da İngilterede müzede bulunuyormuş. leden. hiç değilse yakın bir zaman için, Fransaca maksut olan netice hâsil ola- icak değildir. Orta Avrupanın yeni Küçük tır. Şimdilik, olsa olsa, belki iktısadi bir dostluk ve anlaşma esasları konulabilir. Muhittin Birgen |İfazla rötüştü idi. Eşi bulünmaz girki dokumalı kumaştan öyle bir torba yap-| Antantı yakın zamanda kurulamıyacak- , | HERGÜN BİR FİKRA İlmühaber Gazetelerden biri birkaç sene evvel bir güzellik müsabakası tertip etmişti. Gönderilen fotoğrafları gazeteye ko- yuyordu. Fotograflar konulup bittik- ten sönra fotograj gönderenlerin müt- baaya müracaatları ilân olundu. Müra caat edenler arasında bir tdnesi eşi İbulunmaz - çirkinlerdendi.” Gazetenin İnamzedine sordu: #i , — Sizin resminiz gazetede çiktı mı?'! KER ğve_tîçtkîti, 'ybgı.yjî.r.rhn' îbîtîkm.v. : !Tahrir müdürü resme baktı. Resim ni, eşi bulunmaz bir güzel halinde "İgösteriyordu. Tahrir müdürü: a 'ekâlâ, 'dedi; yalmız size ufak bir zühmetimiz var, NE Bi — Neyse yapayım efendim.. * — — Bu tesmin, sizin resminiz olduğu- | na dair mahallenizden bir ilmühaber getireceksiniz. & -4 Dünyanın En küçük -Şeker fabrikası * |Ukranyada çocuklar için - minyatür halinde ufak bir şeker fabrikası imal edilmiştir. Bu fabrikanın İİ metre u- zunluğu, © mettre genhişliği ve dört metre de yüksekliği varmış. Talebeler bu fabrikada çalışıp şe- ker istihsal ediyorlarmış ve bu fabri- ka takriben günde sekiz kilogram ka- dar şeker istihsal ediyormuş. İnsanlar çift doğarmış! Nevyorkta çıkan Life gazetes: yazı- yor:! Detroit'nin yüksek leyli mektçpıe- rinden birine iki genç kız girer, İkişi- nin de ismi Tomline Taylor'dır. Her i- ikisi de 22”*eylül 1920 yılında doğmuş- lardır. Yalnız birisi Sen Katrin'li, diğe- ti de Ontario'ludur. Her ikisinin de Kırmızı. saçları ve yüzlerinde - çilleri vardır. Boylari ve sikletleri de aynıdır. Tabiatları da birbirine benzeyen bu iki, kız, birbirlerile çok dost olmuşlar, ve ayni elbiseleri giymeğe — başlamış- lardır. ARASINDA tahtir müdürü bu: güzellik kraliçesi | |- 98 Yaşında i18inci defa Evlenen adam Miyot Vendra isminde —zengin bir çiftlik sahibi 186 inci defa olarak evlen- miştir. Yeni karısı 46 yaşındadır. Eski karılarının yalnız ikisinden boşanmak suüretile ayrılmıştır. Diğerlerinin ise he- men hepsinin ölümünü görmüş, hepsi- |ni kendi elile defnetmiştir. Miyot ayrıldığı kadınlardan birisine tekaüdiye bağlamış, diğerine de hayatı- nın sonuna kadar yetecek tazminat ver- miştir. r. Zincirle yakalanan yılan İngilterenin — müstemlekelerinden Kuisland'da bir gazetenin — yazdığına nazaran çok garip bir vak'a olmuştur: ği bir ağaca zincirle bağlı bulunuyor- muş. Bir boğa yılanı gelip köpeği yut- muş ve ağzından da zincirle ağaca ası- lı kalmış. Köpeğin sahibi ertesi sabah bu vaziyeti görünce, ağzından yakala- nan yılana işkence ederek öldürmüş. Çocuklu kadınlar sinemaya gidebilecekler Avustralyada ufak çocukları olan kadınların sinemalara gidemediklerini, ve bu yüzden hayli müşteri kaybettiği- ni gören Sidneyli bir sinemacı, sine- masında, ufak çocuklar için bir . daire yapmıştır. Ârineler şimdi, çocuklarını oraya bırakmakta ve hususi dadılar da anneler sinema salonundan çıkıncaya kadar çocukları orada meşgul etmekte imişler. çç — olan şu cümleyi görüyoruz: kuvvetile) ortaya çıkmaktadır.» L «Lozan» isimli kitapta, Fransızcadan tercüme edilmiş İSTER İNAN İSTER İNANMA! Buradaki (Eşyanın kuvveti) tabirinin ne olabileceğini düşündük ve bulduk. Fransızcası: «Por la force deş Cho- «Bununla beraber Boğazların gelecekte ne olacağı me- (ses» dir. Türkçesi ise «hâdIsatın sevkile» dir. selesi bizim —irademizden de müstakil olarak (Eşyanın 4 rüdür. Eşyanın kuüvveti diyen de bir hukuku düvel profesö- “İSTER İNAN İSTER İNANMA! n K : |ve:Sançağın Suriyeye bağlı olmasmm.ı.f |Berutun Fransızlara mensup olmaklâ “bzımda neşriyat yapilmakta almasıdir GBu neşriyata göre, Suriye. bu imtiy “bir -an evvel verip emrivaki. yapa İ yor ve yalnız sizi haberdat etmekle ;—;:—'ı İliği 15 kilometre, derinliği de * İlkara muharebesinde Timurle Sözün Kısası | için Yazı Çok Olduğu Bugün Konamadı t . Vatanilerin teiu-; Ve heyecanı (Baş tarafı 1 inci sayfada) ç. |mali olduğu takdirde Suriye birliğinin — artık ne mânası kalır? diye Vatanilef tarafından büyük bir telâş ve heyecall | gösterilmektedir. SN Eğer böyle bir talep vaki — değilst€ % o zaman hatıra şu gelebilir: Suriye VE Lübnan bankası namile burada tesis ©© dilmiş olan banka, Lübnandan bir ifM” | tiyaz aldı. Aldığı imtiyaz, ona Lübnâfi | için bir Emisyon bankası olmak meV” kiini vermiştir. Fransızlar, Suriy* 11 İ de bu bankanın ayni tarzda bir imti * yaz mukavelesi yapmasını ve orası içill | de ayni mahiyette bir maliye müesst” sesi olmasını istiyorlar. Bu suretle â)7 ni banka Suriyenin iki muhtelif p&? | çasında ayrı ayrı imtiyazlara sahip V* | ayrı ayrı para esasları koyan, fakâl ayni zamanda her iki memleketin Mâ' liyesini ve parasını kendisi elinde, Yâ” ni Fransanın elinde toplayan bir mü'” essese olacaktır. Millt birliği parçaw-_ yan, fakat, Fransanın siyasi hâkimiy& | tini bir elde toplayan bu sistemin bit | an evvel tahakkuk etmesini istemekt? | Fransızlar çok haklı oldukları için #” | timal bu havadisleri onlar * n« ediğ bu maksada bir an evvel vasıl olman!? teminini düşünmüşlerdir. -S Beni bu fikre sevkeden bir sebep İt maruf gazetelerinde, bu gaileyi beriâ” raf ötmek üzere Suüriye- hükümetinif | 'bir'ân evvel Emisyön banıkası işini hat dedip bitirivermesi lâzım geldiği' tar ;j | olursa Türklerin iddialarını yürütm& — leri güçleşecektir. Bunün için yukat0e daki havadisi ben ihtiyatla telâkki edi € tifa ediyorum. e | Geçen gün bahsettiğim vechile 5 riye hükümeti bir ordu yapmaya Vi memlekette mecburi askerlik usulün” koymağa karar vermek üzere hazırlali maktadır. Bu havadis çıktığı, daha d0 rusu, parlâmento encümeninin bu P sustaki takriri gazetelere geçtiği Bür denberi nüfus idareleri müthiş bir t8 hacüme uğramıştır. Askerlikten KU? tulmak için nüfusunu tashih ettirmt” üzere bu idarelere koşan koşana! ye şın düzeltilmesi talepleri o kadar ÇO'? | tur ki hükümet bu işe müdahale etmtk meebüriyetini hissetmiştir. Bu haret” — ti menetmek üzere bir kanun çıkar!” — cağından bahsedilmektedir. ! Vd Trakya Valileri — — rff Toplantısı bitti K — (Baş tarafı 1 inci sayjada) — İçtimada başlıca göçmen işleri, Zi işleri, maarif işleri sağlık işleri görü müştür. Bu yıl Trakyanın ziraat işleri A dir. Maarif ve sağlık işlerine de çok © — hemmiyet verilmektedir. Bu sene RoF' | yadan gelecek göçmenlerin yer ady" leri mıntakalar tesbit edilmiştir. Muh d nakliyatına haziranda başlanacaktır. — | yıl Trakyada otuz beş bin kadar yen' ” yapılması devam etmektedir. "' Biliyor musunuz ? | — Ayasofyanın kaç minaresi * dır ve kaçı: birbirine benzer? 2 — Değerli muharririmiz. Rasim hangi mektepten mezun 04 tur? İ . 3 — 6 yaşından itibaren hiç £ mıyan hükümdar kimdir? y (Cevapları yarı” — — (Dünkü suallerin cevapları) — (ç — ! — Cebelüttarık Boğazumğogğ J y " “ redir. murlenk 1336 yılında doğmuş, 69 yaşında ölmüştür. 3 — Yıldırım Beyazıt 1402 (fğ. _ düşmüştür._