18 Haziran 1962 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 24

DÜNYADA OLUP BİTENLER Bu neticeyi bir dramını sağladığı malümdur. Müzakerelerden bir neti- ce çıkmadığı iddiasile harekete geçen komünist eğilimli Laoslu (kuvvetler Kuzey Vietnam ve komünist Çinin de yardımı ile hükümeti temsil eden kuvvetleri önlerine katarak Tayland hududuna kadar kovalamışlardır. Bu- rada öyle bir durum hasıl olmuştur ki,, Fumi Nosavan kuvvetlerinin bir kıs- mı ya Taylanda sığınmak, ya da Me- kong nehrine düşmek gıklarından bi- rini tercih zorunda kalmışlardır. Bu durum üzerinedir ki Amerikanın Pa- sifik kuvvetleri Taylanda çıkarak hududu tutmuşlardır. Bunu Güney Doğu Asya savunma paktı -Seato- nın diğer bazı üyeleri de takip etmiş- lerdir. Bu müdahale tehlikeli bir teşeb- büstü, fakat bugün kabul etmek ge- rekir ki, bunun Jar ovasında vardan anlaşmada hatırı sayılır bir rolü ol- ile Sovyet Rusyanın reaksiydoların- daki belli belirsiz, fakat son derece- de önemli bir farktan hasıl olmadır. Şimdi Laosta ateş kesilmiştir; Bir milli birlik koalisyonu kurulmuştur. Fakat yapılacak işler bundan ibaret değildi". Koalisyon Koalisyon, eskiden beri tasarlandı- ğı şekliyle otarafsız Prens oSu- vanna Fuma'nın başkanlığındadır. Diğer iki alâkalı komünist eğilimli- lerin başı olan Prens Suvanna Fong ile Kralın ve Amerikalıların desteği- ne sahip olan Prens Bun Um'dur. Fa- kat Prens Bun Um daha ziyade ikinci derecede rol oynamakta ve sahneyi General Fumi Nosavan doldurmak- tadır. Nosavan koalisyon kabinesinde Başbakan yardımcılığı ile Maliye Ba- kanlığını almıştır. Yani, bir bakıma, Amerikalılarla teması yine kendisi sağlayacaktır. Gerçi Amerikalıların da bu inatçı ve haris Generalden çok vakit yaka silktikleri, hatta onu an- laşmaya zorlamak için aybeay ver- dikleri yardımı kestikleri de olmuş- tur, fakat ne de olsa Nosavan denin- ce Laosta akla gelen Amerikan do- larları ve Amerikan o teknisyenleri- dir. Anlaşma da, yine kısmen Ameri- kanın ısrarı ve tazyiki ile olmuştur. Washington bu bölgede Laosun tam mânasile tarafsız bir tampon memle- ket olmasını istemektedir. Bu suret- le komünist Çine karşı açılmış olan soğuk harp cephelerinden en az bi- rinin her an sıcak harbe' inkılâp et- mesi tehlikesi kısmen önlenmiş ola- caktır. 24 Anlaşmayı ve tarafsızlık (o formü- lünü Sovyet Rusya da arzu etmiş gi- bidir. Zaten hatırlanacağı veçhile, ge- çen yıl Başkan Kennedy ile Sovyet Rusya Başbakanı Krutçef oViyanada buluştukları zaman üzerinde mutabık kalabildikleri tek nokta bu olmuştur. İki taraf da tarafsız ve müdahaleden âzâde bir Lacs istemektedir. Ancak tabii bu müşterek arzu, farklı endişe- lerin eseridir. Sovyet Rusya, komü- nist Çinin Güney Doğu Asyaya fazla- ca sarkmasından sinirlenmektedir. Amerika Dışişleri Bakanlığı o Uzak Doğu yardımcısı Harriman, Jar ova- sı anlaşmasından sonra bunu açıkça ifade etmekte mahzur görmemiştir. Güney Doğu Asyada Sovyet Rusya ite komünist Çin arasındaki nüfuz mücadelesidir, ki bu neticeye götür- müştür. Lâkin bu mücadeleye ne öl- çüde ve ne zamana kadar bel bağla- nabilir? Sovyet Rusyanın âdetidir: Avrupada bir tazyik siyasetine başla- dığı zaman, Asyada Çinin başım boş bırakır... Yapılacak işler herhalde Jar ovası anlaşma- larını ciddiye almaktan ve bunun arkasını getirmekten başka çâre yok gibidir. Anlaşmadan hemen sonra A- merika Taylanddaki kuvvetlerini da- ha bir müddet çekmeyeceğini bildir- miştir. Netice beklenecektir. Her şey- den evvel komünist Laoslu okuvvet- lerle Kralcı kuvvetlerin birleşip one çeşit bir ordu meydana getirecekle- rini görmek lâzımdır. Bu ordu safla- rı arasında geçim olacak mıdır, bu ordu dışarıdan gelebilecek bir müda- heleye veya bir iç fesada karşı tek cephe halinde çıkabilecek midir? Bundan başka bugün Laosta bu- lunduğu bilinen Kuzey Vietnam ve komünist Çin kuvvetlerinin, bunlar- la beraber Amerikalı teknisyen ve as- kerlerin de çekilmesi gerekecektir. "Kim evvel çıkacak?" sualinin çetin münakaşalara yol açması ihtimali vardır.. Nihayet iş 14 üyeli Laos konfe- ransına intikal edecektir. Daha ev- vel bu konferansa tek bir Laos dele- gesi oturtulamadığı içindir ki netice alınamamıştı. Şimdi milli birlik sağ- lanmış olduğuna göre, binnazariye bütün Laosu temsil edecek bir dele- gasyonun gelmesi mümkün olacaktır. O zaman yapılacak işlerin sırası şöy- ledir: I — Konferansa katılanların La- osun tarafsızlığı ve bütünlüğü hak- kında bir deklarasyon yayınlamala- rı... Bu vesika hazırdır ve son birkaç rötuşla imzalanabilecek hale gelebi- lir. 2 — Laos hükümetinin bir dekla- rasyon yayınlaması... Bu konuda he- nüz hiç bir hazırlık yoktur. 3 — Laosa yapılacak iktisadi yar- dımın düzenlenmesi... Bu nokta da henüz aydınlanmış değildir. Laosta ateş kesilmiş, fakat mese- lelerin hiç biri henüz bir esasa bağ- lanmamıştır. Saçlarınız dökülüyor mu: Başınızda kepek ve kaşıntı var mi? Pilo CüTdeorrasız ; Dilofkura SAÇLAR INIZIN SİGORTASIDIR. AKİS — Bi AKİS. 18 HAZİRAN 1962