9 Mart 1963 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 19

Iş Kararnameler Kilit dâvası Hâdise, 2 Ekim 1962 tarihli Resmi rulu kararı ile başladı. 6/942 sayılı Bakanlar Kurulu kararında, "Güm- rük giriş tarife cetvelinin 83.01 po- zisyonuna dahil kilitlerin yurda it- hal olunmaması, bunlardan halen gümrüklerin denetinde bulunanların Turkiyeye ogetiriliş sebepleri ove şartlan ne olursa olsun, gümrükle- lunursa bulunsun, ithal vergi ve re- simleri ödenmiş olsun olmasın- yur- da sokulmaması Sanayi o Bakanlığı- nın teklifi üzerine Bakanlar oKuru- lunca kararlaştırılmıştır" denilmek- teydi. Yerli kilit imalâtını korumak ga- yesini güden ve dolayısıyla hakika- ten iyiniyet mahsulü olduğu açıkça görülen bu karar, ne yazık ki bir çok bakımlardan sakat bir mahiyet arzetmektedir. Evvelâ, kilit ithalâtının odurdu- rulması kararının Bakanlar Kuru” lundan geçmesindeki hikmeti anla- maya imkân yoktur. Dış ticaret re- jiminin 2. maddesinde "Çeşitli mem- leketlerle aktedilmiş veya (o edilecek çok taraflı veya iki taraflı anlaşma ve protokolların mal mübadeleleri- ne ait hükümlerinin tatbik rülecek tertip ve usüller Ticaret Ba- kanlığınca tertip ve ilân olunur" de- nildiğine göre, kilit ithalinin durdu- rulması kararının da Ticaret Ba- kanlığınca yayınlanacak bir veya sirkülerle alınması kâfi gelir- di Esasen ithalât yönetmeliği Tica- ret Bakanlığı tarafından yayınlan- dığına, ithal listeleri de yönetmelik- te bulunduğuna göne, bir maddenin ithalinin durdurulması kararının Ti- caret Bakanlığı tarafından verilme- gerekse tatbikata Ki mahiyet (taşımaktadır. 6/942 sayılı Bakanlar Kurulu kara- rında, ithal vergi ve resimleri öden- miş olsun olmasm, kilitlerin yurda sokulmaması oOhükmü mevcuttur. Halbuki, gümrük mevzuatı gümrük yengilerinin ödenmesinin fiili ithal mânasına geldiğini belirtmektedir. Nitekim o zaman -yâni 2 Ekimde- yürürlükte olan İthal yönetmeliğinin ALEMİ 2. maddesindeki tarifler okısmında fülen ithal şu şekilde anlatılmakta- dır: "İthal edilecek malın gümrük mevzuatı gereğince gümrük giriş be- yannamesinin tescil edilerek gümrük vergi ve resimlerinin ödenmesidir". Bağdattan dönen hesap Madde bununla da kalmamakta, "Gümrük vergi ve resimlerinin tescili ödeme hükmündedir" diyerek, sadece tescilin bile fiili ithal mâna- sına geleceğini belirtmektedir. Bu durumda ithal vergi ve resim- leri ödenmiş mal. fiilen ithal edilmiş sayılacağından, bunların yurda it- halini men edici bir kararın alınma- ması gerekirdi. Bu hususta yakın zamanda geç- miş bir misal de bütün açıklığıyla mevcuttur. 4 Ağustos kararlarıyla 2.80'lik döviz kuruna 6.20'lik oprim eklenirken, bu primin gümrükler- den çekilmemiş mallara da teşmili emri verilmiş, fakat uzun yazışma- lardan sonra gümrükleri ödenmiş malların sahipleri fiilen ithal keyfi- yetini yerine getirdiklerini ispat e- derek, prim ödemekten muaf tutul- YENİ BİR İLAÇ: PTT, TABLET Eczanelere tevzi edildi