13 Ağustos 1966 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 19

Japonlar kendi yurtlarını gezmeye pek kaiiienclilini Hemen her Pazar yüzlerce kafile Japonyanın gö- rülecek yerlerinde boy gösteriyor. Turları, bu konularda tecrübesi çok, özel turizm Şirketleri tertipliyor. , farkı yoktu. Sanırım bütün Türkiyede Asahi gazetesinin büyük binasındaki totatifler sayı- sında rotatif mevcut değildir. En son teknikler bu "gazetede kullanılıyor. Tokyodan gazetenin sayfa kalıpları fac-simile usulüyle, yani telsiz- le çeşitli şehirlere gönderiliyor ve oranın Asa- hi'leri öyle basılıyor. Gazetenin hemen her şe- hirde bürosu var ve özel baskı yapılan yerler- deki personeli bir tam gazetenin personeli. Asahi. 1879'da kurulmuş. 1880'de tirajı 10 |, bin" kadarmış. Milyonu 1920'lerde bulmuş. Bu- gün.Asahi sadece bir gazete değil, Asahi'nin radyo zincirleri var. Öyle bir-iki istasyon de- gil. Bayağı, istasyon zincirleri. Dergileri var. Japonyanın, hattâ buzısı dünyanın en gok sa- tan dergileri Asahi'ye bağlı. Bunların yanında, daha az tirajı, fakat kaliteli ve ciddi der- gileri de mevcut. Asahi yılda ikiyüz kadar ki- tap yayınlıyor. Sayısız binaları, araştırma mör- kezleri, kamyon, uçak filoları var. Asahi'de ye- di-bin kişi çalışıyor. Yılık geliri 40 milyar yen, yani 110 milyon dolar civarında, Bunun tabii gayet ufak bir nisbeti kâr. Bütün japon ekono- misinde olduğu gibi gazete sanayiinde de, öyle bizim “tatlı. kâr”larmmız, yüzde 20'ler, 30'lar yok. Asahi'nin kâr nisbeti tabii her yıl değişi- yor'ama her hangi bir yıl bunun yüzde üçün üs- time çıktığını sanmamak lâzım. Ancak, bu da bizim paramızla 40 milyon lirayı geçiyor yâ.. Japonyada gazeteler müstakil, Hiç biri hir partinin organı, malı değil, Bir, Komünist Par- tinin kendi gazetesi var:: Kızıl Bayrak. Fakat bu, tirajı az ve kendi kendine geçinemeyen bir propaganda âleti. Asahi'yi fabrika gezer gibi -ve hayran ka- larak- gezdikten sonra Yomiuri'de gazetenin Başyazar yardımcısını, dış haberler servisi se- fini ve bizim bölgemizle ilgili masayı idare e- den yazarı tanıdım. Onlarla oturduk, uzun uzun konuştuk. Bana bugünkü Japonyayı, ekonomik meselelerini, iç politikasını, bilhassa Amerika ve amerikalılarla ilişkilerini anlattılar. Hepsi“ nin, mesleklerinin son derece ehli, bilgili ve u- yanık, tok sözlü ve müstakil kimseler oldukları hemen anlaşılıyordu. Sorularımı açıklıkla ce- vaplandırdılar. Bu arada, hadiseler karşısında kendi tutumlarının ne olduğunu da söylediler, Gazetenin umumi. politikasını idare Meclisi tâ- yin ediyor, bir kurmay heyeti yürütüyordu. Be- nimle görüşen ekibin başındaki Kobayaşi-san bu muazzam teşkilâtın 2 numaralısıydı. Bütün Japonyada karşıma çıkan tercümanların en iyi» 69