1 Nisan 1987 Tarihli Commodore Gazetesi Sayfa 45

arasında noktalı virgül '; bulunma- lıdır. Programın sonundaki END'in sonunda da bir nokta olmalıdır. Aşağıda bir programın genel şekli verilmektedir: PROGRAM prog-ismi (INPUT,OU- TPUT); CONST sabit — değer; İ sabit — değer; AR değişken-listesi: veri tipi; » değişken-listesi: veri tipi, BEGIN program komutu; ” Çıktıların Düzenlenmesi Şimdiye kadarki örneklerimizde ye- ralan sayısal sonuçlar PASCAL 'ın bi- limsel gösterim şekli ile yazılmıştı. Bu şekliyle çıktıların görüntüsünde çok az bir kontrolümüz olur. Yazımızın bu bölümünde çıktılarımızın isteğimize göre nasıl düzenlenebileceğini anlata- cağız. Tamsayılı (INTEGER) Değerlerin Çıktısını Düzenleme PASCAL'da çıktıların kontrolü as- lında oldukça kolaydır, bir çıktı satı- rının tam istediğiniz gibi görünmesi- ni sağlayabilirsiniz. PASCAL'da tam- sayılı değer virgülsüz sayı demektir, yani 30 sayısını buna bir örnek vere- biliriz, fakat 30.0 tamsayılı (INTE- GER) bir sayı değildir. Bunu aşağıda bir örnek ile göreceğiz. PROGRAM yas (ınput,output); VAR sonuç,dyıl,buyıl; BEGIN WRITE(SU ANKİ YIL NEDİR”); READLN (buyıl); WRITE ('DOĞUM YILINIZ”); READILN (dyıl); sonuç: — buyıl—dyıl; WRITELN ("SİZ', sonuç:5, INTEGER; *“YAŞINDASINIZ/”); END. ŞU ANKİ YIL NEDİR 1987 DOĞUM YILINIZ 1965 SİZ 22 YAŞINDASINIZ WRITELN komutu içinde yeralan sonuç: 5 işareti 22 rakamının bu şe- kilde basılmasını sağlamıştır. Şimdi si- ze çeşitli örneklerle çıktılarınızın ne şe- killer alabileceğini göstereceğiz. Ör- neklerimizde *0/4' işaretli bir boşluk işareti anlamına geliyor. Format Basılan Değer — (düzenleme) çıktı 234 4 J9 234 234 D 79 0234 234 6 Yo Yo Y0234 -234 4 -234 -234 5 070-234 -234 :6 970 970-234 234 tuzun Yo Y0 YO234 (Uzun değişkenin değeri 6) WRITE Komutu Üstteki örnek programımızda dik- katinizi çektiyse WRITE komutu ile yazdırdırdığımız yazı ile programa gir- diğimiz veri aynı satırda. Bunun sebe- bi WRITE komutu işlendikten sonra imlecin en son yazılan yerde kalması- dır. Bu BASIC'te “PRINT A$;' ko- mutuna benzemektedir. Bunun aksi olarak WRITELN komutu verilen çıktıyı yazdıktan sonra imleci bir son- raki satırın başına getirir. WRITE (çıktı-listesi) Açıklama: Çıktı listesindeki değiş- ken veya sabitlerin değerleri basılır. Çıktı basıldıktan sonra imleç bir son- raki satırın başına ilerlemez. Aşağıdaki örneğimiz bir yolculuk sırasındaki ortalama hızı ve kilomet- re başına harcanan İitreyi hesapla— maktadır. Programımızda hız — uzaklık/za- man ve yakıt — uzaklık/litre formül- lerini kullanacağız. PROGRAM yolculuk (ınput,output); VAR hız, zaman, uzaklık, yakıt, İitre: REAL; BEĞIN write ((MESAFE (KM):'); readIn (uzaklık); write (ZAMAN (SAAT):'); readIn (zaman); hız: — uzaklık/zaman; mmod writeln (ORTALAMA HIZ (KPH): “,hız:5:1); writeln (KİLOMETRE BAŞINA KULLANILAN YAKIT (LI), yakıt:5:1) END. MESAFE (KM) 100 ZAMAN (KSAAT): 1 ORTALAMA HIZ (KPH) 66.7 BENZİNLT: 25 KİLOMETRE BAŞINA KULLANILAN YAKIT (LT) 4.0 : :15:1 sembolü kesirli bir sayının beş basım yerinde gösterilmesi gerektiği- ni belirtir ve noktadan sonra bir ra- kam bulunabilir. Basılacak olan ke- sirli sayının noktadan sonra sadece bir rakamı basılacaktır, eğer gerçekte sa- yının noktadan sonra birden fazla ra- kamı varsa bunlar yuvarlanacaktır. İlk WRITELN komutu tarafından basılacak çıktı şu şekilde olmalıdır: ORTALAMA HIZ (KPH): XXX.X Burada X basılacak sayıların FOR- MAT'”ını göstermektedir. Buna göre basılacak sayılar üç rakam, bir virgül, bir sayı şeklinde olacaktır. Örnekteki verilen formatta basılacak en yüksek sayı 999.9'dur. Bundan daha büyük sayıların bu format alanına sığması mümkün değildir. Bu yüzden prog- ramlarınızda vereceğiniz format alan- larını yeteri kadar geniş tutunuz, ba- sılacak sayıların büyüklüğünden emin değilseniz bu alanları olması gerekti- ğinden büyük tutun. Eğer basılacak değerlerde negatif sayıların basılma şansı varsa, format alanı tanımlarken eksi işaret içinde yer ayırmayı unut- mayın. Format tanımlarken kesirli bir değer için :4 şeklinde bir alan tanım- larsanız, o sayı bilimsel şekilde göste- rilecek, fakat tanımladığınız alan ge- nişliği kadar yer işgal edecektir. Aşa- ğıda açıkladıklarımıza örnekler bula- caksınız. Basılan Değer Format Çıktı 3.14159 S12 Y03.14 3.14159 İz1 7703.1 3.14159 5:3 3.142 3.14159 1815 903.14159 3.14159 :9 970-3.1E 4 00 -0.0006 :9 70-6.0E-04 -0.0006 1815 -0.00060 -0.0006 18:3 0706 0-0.001