17 Nisan 1935 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 9

eu y SON POSTA i bal ü r — x Nİ D __:";Şd' . : g lXucak 125 Kişi Iştirak Etmişti.. Salon yavaş yavaş doluyor.. Kapının her açılıp kapanışında, başlar o tarafa çevriliyordu. Ara siza kulaktan kulağa gu fısıltı idolaşıyardu : — Enver Paşa gelmeyecek ni ba? ; — Cemal Paşa da ortada yok. — Baksanıza.. — Sait Halim IPaşa da gelmemiş. — Ziya Gökalp Beyin iki ma 7.. — Vah, vah.. Bugün buraya gelip te (Kızıl Elma) yı son defa olarak okumalı. idi. Ba fısıltılar derhal başka mecraya dökülüyor.. Hafif kafif | sallanan başlar, gerilen ve bure- | şan simalar arasında bazan elem ve endişeyi, bazan ıstırap ve hidder ti ima eden tavırlarla sürüklemip gidiyordu. Birdenbire : — Talât Paşa geliyor. Sözleri duyuldu. Artık berkes susmuş, — ayalketakiler, — yerlerine oturmuştu. Talât Paşa dudakla- rında cebri bir tebessümle girdi. Ismail Cambulat Bey, Paşayı takip etmekte idi. Talât Paşa, doğruca — kürsüye geçti. Ismail Cambulat Bey de, kürsüye yakın bir boş mevldi İşgal etti. Saat Çehresinde, büyük bir m_ı.k göylece bir göz gezdirdi. Derlia derin içini çekti. Cemiyet ve fırka İçin bu ne hazin bir İnhilâl ve inhizam İdk Daha beş gün evvel, mülyonlarca halk — ( ittihatçılık ) Ia iftihar ederlerken, ( ittihatçılığın hayat ve mematı ) mevzuubahs olduğu şu daklkatfarda, ancak ve ancak bu içtimaa yliz yirmi beş kişl iştirak etmişti. Ve bu 125 kişi de kim bilir ne muhtelif bisler ve Hikirler beslemektelerdi?. Hattâ bazılarının, yalnız merak sevkile, yalnız temaşaya şayan tarihf bir sahne seyretmek emelile geldik- leri, simalarında beliren mlüte- cesais ve müsfehzi manalardan istidlâl edilmekte idi. Birkaç Âyan azası, sekiz oD meb'us, ve sonra, vaktile, Kara Kemal Beyin muazzam ( Istanbul teşkilâtı )nın namdar ikumandan- ları olan murabhaslar - ve k'âiibi m:9'uller.. birer gurup halinde erleşmişlerdi. z B:lîüı'ı gözler, T:;uğ.. l;ln:l.g evrilmişti. Salanu, de îüt ığlıı& etmişti. Bu süküt, büyük bir ölünün karşısın uhrevi bir hürmete benzeme zabıt kâtiplerimin karıştırdığı lııl—- gıtlardan hâsı| olan _hllll'tlı u ölüye hazırlanan kefenin yırtılmaşı gibi ürpertici bir tesir husule ge- tirmekte idi. — Muhterem kardeşlerl.. Telât Paşanın bu hitabı, uzun zaman ağlayıpta henüz gözyaşları dinen bir adamın içli 'f'i gibi titireye titireye yükseldi. Daha şu ikl tek kelimenin söylenmesi bile, eski ve idealist ittihatçıların kalbinde derin bir ıztırap bı.ııule getirdi. Çünkü gerek komitecilik kte.. da hissedilen | '& inci kısım Her hakkı meahfuzdur. — ttihat - Terakki İHAD ve TERAKKİ Wasıl Doğdu?.. No. 256 17 * &e 985 Nasıl Yaşadı?.. ( Nasıl Öldü? —— ve ğerok' hükümet hayatı, müte- vekkilâne bir kalenderlikle geçmiş olan bu eski komitacının, şimdi- ye kadar hiçbir hâdise karşısında bu derece zaâf gösterdiği gö- rülmemişti. Talât Paşa; önündeki notlara baka baka, ağır ağır gözlarine tti hvg:r:l; ( Rtihat ve Terekki cemiyeti )min bir farihçesini yaptı. Ve sonra muhtasaran Balkan mu- harebesi esmasındaki hâdisatı an- lattı. Daha sonra da, takip edilen siyasi- hattıhareketi, şu noktalar Üzerinde topladı: : — Balkan muharebasinden som- ra, artık siyaset âleminde yıl:ı! başımıza yaşayamıyacağımızı his- settik. A:rupî;:lı:l belli başlı iki ittifak zümresinden birine girmek istedik. Fakat muvaflak olamadık. Naamafih, Almanlar tarafındau bize karşı fazlaca temayül göste- rildiğini — hisseyledik... O sırada Vilâyatı Şarkiye meselesi xuhur etmişti. Almanlar, bu meselenin müzakeresinde bize faydalı ola- bilecek muzaharetlar göstermiş- lerdi. Tabiidir ki bu da bizim üzerimizde Almanlara karşı bir sempalti husule get ml ,ti. Maama- fih bu vaziyet; Almanlarla ara- mızde, ciddi hir rabttanın mevcu- diyetine delâlet edemezdi. Bizim atıl gayemiz, Ruslarla ittifak et- mek.. kara ve deciz hudutlarım- zın birleştiği bu kuvvetli kamgşu ile tedafii ve tecavüzi bir ittifak J Kongresine akteylemekt. Bizzat ( Yalta jya kadar giderek Rus Çarı ile gisli bir mülâkat İcra — ettim. Ve Çarın verdiği teminat —Üzerine İstanbula memnunen avdet eyledim... Fakat Rus diplamat- ları Çarın vaitlerini savsaklıyanak bizi başlarından savdılar. Ingiliz ve Fransız diplomatlarile birle- şererek ağır tekdiflerle bizi kor- kuttular, Artık Almanlarla an- laşmıya mecbur kaldık. Ve akteti- ğimiz ittifak mucibince, harb- umumide müttefikan Gilâha wa- rıldık. Söz buraya geldiği zaman, Talât Paşanın sesi ağırlaşmıştı. Küçük bir vakfeyl müteakip, da- ha ex bir sesle, sözlerine de- vama başlamıştır — Harp, uzadıkça urzadı. Ve harbin bu kedar uzaması dola- yıslle de, vesalti nakliye umurunda ticari muamolâtta, İaşe hususla- rında türlü tirlü sulistimallere meydan açıldı, İnkârı mümkün olmayan bakikatlerdendir ki, bu fenalıkların mürtekipleri arasında cemiyetimize ve fırkamıza mensup bazı kimselerin isimleri de dolaş- mıya başladı... Bu gibi vakayiln men'i ve müsebbiplerinin tecziyesi hiç şüphesiz ki hükümetin varifesi cünelesindendi. Fakat, bu varife.. Maatteessüf ifa edilemedi. Bu vazilenin İifa — edilememesinden mes'ul olan kimdir ?.. İşte, açıkça söylüyorum., Bixiz.. Ve bilhassa.. Ben... (Arkası var) g ae Gi K Türk - Alman Yeni Ticaret Mukavele- leri İmza Edildi Berlla, 16 (A. A.) — Türkl- ye - Almanya ticaret klering anlagmaları dün Türkiya namıza B Numan Menemasci eğlu ve Almanya namına B. Von Bülow ve B. Wucher tarafından hariciye Bakanlığında imza edildi. Mukavelelerin iki-tarafın tlcari münasebetlerini kuvvetlendirecek ve genişletecek mahiyeti ihtiva ettiği çıkarılan müşterek tebliğde bildirilmektedir. Belçika Parası Brüksel, 16 (A. A,) — Bel- çika başbakanı millet meclisinde beyanatta bulunmuş ve demiş- tir kl : “ Paranın İştikrara dönmesi arsıulaaal münasebetlerin teme- lidir. : Faideli tedbirlerin alınmasma bizl yaklaştıracak her teşebbüsl itereddütsüz yapacağız. ,, oo A AŞK Diğer Yunan — İsyancıları Venizelos İle Avenesinin Davası Ayrıldı Atina, 16 ( Hasusi ) — Veni- zelos, Plâstiran ve Girit wsl kuv- vetlerinin kumandanlığını yapan Çanakakisin muhakemelerinin diğerlerinden ayrılarak bu ayın otuzunda — görülmesine — karar verilmiİştir. Dü terşana divanıharbinde asi deniz zabitleri muhakemesi başlamıştır. Divana verilen 234 suçludan ancak 126 sı hazır bu- lonmakta, — diğerleri — hakkıinda giyabi muhakeme yapılmaktadır. Kavala divaniharbinde Bulgarim- 'tana iltica edenlerin gıyaben mu- hakemelerine başlanmıştır. GÜNÜ SAAT 15 de Taksim'de Cumhuriyet 'Meyda- ımada, Elektrik Şirketi Sergisinde, Elektrik Fırımının tatbikatı göz'e- rilecek ve bu meyanda, gelenler araşında, kur'a çekilenek bir HEDİYE EDİLECEKTİR. Bu ders Bayanlara mahsustur. (Herkes girehbilir ) 17 NiSAN ÇARŞAMBA ELEKTRİK ALETİi Yarın matinelerden itibaren iPEK Sinemasmda CHARLES BOYER tarafından emsalsiz bir surette yaratılan Fransızca sözlü : ve K A N cumom) filmi takdim edilecektir. rollerde : FLORELLE - ROLAND TOUTAIN Rejisörüs FRITZ ( | LANG aa V Sayla 9 Sovyet Rusyada Musiki İlk Teşrin Tnkılâbından Sonraki Cereyanlar Bugünün Baştlıca Muvaffak Bestekâr- ları Kimlerdir Ve Neler Yapmışlardır? Soryat — imüsi- ikisi nan'atkârlarından mürekkep bir kafi- le, .Ankara ve'latan- bıdda *temeiller ve konsetler — vermek Üzere memleketim- ve gölddler. Dünya musiki — hayatında derin izlar bırakn » ya başlayan Sov, .L musiki iakılAbından bahseden aşağıdaki yazımız, bugünkü san'atkür neyile men sup batı simaları gözüdüzün önünde canlandırmayıa çalı- şacakdış. ülkk — Teşrin Sovyet — İnlalâba Rus — muzikişi üzerinde kısa bir şaşkınlık İusule getirmiştir. Fe- kat genç nesil, * bu gaşkınlığı Sov yetler havası için d çabucak — at- latmış, — tehlike- yi gezen bazı £0:Ç Mmusikiştnaslar — Proleterya musiki birliğini ku-muşlardır. İşte Sovyet musikisl — bundan sonra Ankılâbın hirile beraber yürümeye beşl wmıştır. Faki mmresır muslki cemiyeti azasından Knlpper “Şi- mal' rürgüân,, isimil #k Somnet operasım vermiş, “Bakü komzer leri,, “Üçüncü ve beşinci e- bo- ni,, lerkri 'bestelemiş, Dimi ri Ka- yalevskld de — Lenin'in — hayatını tasvir eden bir senfeni — wülcude getirmiştir. Şimdi çocuk tiyatro- isunda çalışan Polovinki — (sabne imusikisi Üzerinde ekliyetini İabut tetmiş; V. Şebal de iki — a2enfoni lle birgok — vokal we - ensiri- ilümü,, “Lâdam Okamelya,, iglibi tudutulması imkânsız canlı eserler 'yaratmıştır. Ayrmıca İnlalâp mey- | izuunun gik sik eskli arkestra tusulleri ile işlenmesinde Viktor |Beyl ve Aleksandr Veprik göze ıçarpan yenilikler yapmış, Borla Şekter'de Türkmen mllli türklle- irini s#enfonl haline koymuştur. |Bugün Sovyet musikisinin başlıca -ânıurlırındııı biride Ha a oryan- idır. *r Son 17T yıl içn e Sovyaflerde izevk, heyecan ve arftistik lelâkki Ütibarile üç musiki nesll yetişmiş- itir. Maamafih klasizm, ramantizm, ronatrüktivizm, ve sair şekillere irâğmen gerek eskiler ve gerek yehiler, içtimai bakımından bir- * -İleşmektedirler. İlkteşrin tnkılâbında milli Rus imektebinin meşhur “beşler grupu,, IFransız ve Alman musikisinin itesirleri altında kalmış, bımi n isonra ise Sovyet havası musikiye İhâkim olmuştur. Yalmız Sovyet- İlerde değil bütün dünyada tamn- mış olan senfenist Miyozkovslü bumna s«a canlı misal teşkil ©eder. Bilhassa Üken yazdığı “boşinci senfeni,, wi harp dehşeti İçinzde ilkbahar ko- İkolarınım hayali- buzurunu yarat- imaktadır. ÂAyni mesil san'atkârlarından M. Liivanov da healk we bilhassa Türkmen — türkülerimi — işlemiş barp esnasında ratit | 'Sovyet kompozitöderinden B. Şostâkoviç Şah Senem İsimli bir opera bem- telemiştir. yi Sovyet musikl — san'afkârları arasında en Ziyade tebarlz eden blrisi de Şostakoviçtir. 1906 da Leningratta doğan san'atkârın ilk eseri umumi herbe ve Rus ibtilâ- line zitür. Bundan sonra “Asle-, dsimli bir pcem, “1bilâl senfonis;,, isimli iki eser bestelemiştir. 923 de kompozisyan diploması alın musikişinas “Birinci senfoni,, yi 'yapmiş, büyük orkestra için “A- ifavizm,, baüle #letini “Burun,, a'ı İbir vperayı we son ularak <a '“Katerin İrzmallova,, çaheserini vi- cude getirmiştir. Nihayet gerç |İkompozitörün müstehzi kabiliypet: | '“Polis çavuşlarırın yürüyüşü,, ve OLLİ 'Düğün mahnesi,, mde büt n kud- iretile belirmiştir. Bugünkü Sovyet musiki me:li 'ya Öçimnde ve büyük bir verime iyol almaktadır. HASAN KREMİ Dünyada — mevcut kremlerin en mefisi, en sıhhisidir. Nazıik cildli kadınların hayat arka- daşıdır. İhtiyarları gençleştirir. Ve genç- leri güzelleştirir. İnsa- | na ebedi bir taravet veren Hasan kremi- ni unutmayınız. Kutusu 50, tüp halinde 20 Hısan deposu: Ankara, istanbul, Beyoğlu 8 ğ eai v — .— p YA F L YY A Z T AÇ e S H DR |