12 Şubat 1965 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 20

DÜNYADA OLUP BİTENLER Olayın komünist ülkelerde yarattığı tepkilere gelince, Sovyet yayın organ- ları başlangıçta bu konuda herhangi bir yorumda, bulunmaktan dikkatte ka- çınmışlardır. İzvestia gazetesinde "Hak sız bir saldırı" başlığı altında, iri pun- tolarla verilen sekiz satırlık haberde, sovyet halkının infiali (o belirtilmekte saldırıya hemen son verilmesi isten- mektedir. Aynı şekilde, Pekin de ilk günlerde hiçbir yorum yapmamıştır. Ancak aradan iki gün geçtikten sonra Halkın Sesi gazetesinde (o yayınlanan bir yazıyla Birleşik (oOAmerikaya karşı salvo ateşi başlamış, Pekin idarecileri amerikan saldırıları durdurulmadığı takdirde Komünist Çinin buna daha fazla seyirci kalamıyacağını bildirmiş- lerdir. Ancak, şu satırların yazıldığı sırada Komünist Çinin işe fiilen ka- rışmaya niyetli olduğunu gösteren hiç- bir belirti yoktu. Perde arkasındaki yoldaş Ollay imei tepkisi ne kadar e kurusıkı olursa olsun, biraz çekten, Vietkong çetecilerinin olayı çı- karmak için seçtikleri zaman çok dik- kat çekicidir. Bilindiği gibi bu çete- ciler Pleiku baskınını yaptıktan sırada Sovyet Başbakanı Aleksi Kosigin Ha- nio'de, Başkan Johnson'ın özel temsil- cisi McGeorge Bundy de Saygonda bu- lunuyorlardı. Üstelik Kosigin, ameri- kan misilleme hareketinin başlamasın- dan birkaç saat önce Hanoi'de yap- tığı bir konuşmada, Birleşik Ameri- kaya savaşı Kuzey Vietnama sıçrat- maması için ihtarda bile bulunmuştu. Pleiku baskınını hazırlamakla Pe- kihrn hem Sovyet, hem de Amerikan idarecilerini güç durumda bıraktığına şüphe yoktur. Gerçekten, Moskovadan gelen haberlere bakılırsa, Sovyet Baş- bakanı Kosigin, geçen hafta aniden Hanoi'ye giderken, herşeyden çok Sov- yetler Birliğinin komünist Asya ülke- lerinde sarsılan prestijini kurtarmayı ve yeniden bunları Pekinin tekelinden kurtaracak teşebbüse geçmeyi düşünü- yordu. Oysa Pleiku baskını ve bunun sonuçlan Kosiginin bu konudaki çalış malarını tehlikeye düşürmüş bulun- maktadır. Çünkü Moskova şu sırada bir yandan Pekin karşısındaki duru- munu kuvvetlendirmeye çalışırken, di- ğer yandan da Batı ile yüksek kademeli görüşmelere hazırlanmaktadır. o Eğer Kuzey Vietnam olayları sonunda Asya- daki prestijini düşünerek fiilen Ha- noi'nin yanında yer alırsa, bu görüş- 20 Lymdon Johnson Bir çuval incir meleri. kurtarmak için Vietnam olay- ları karşısında kuru sözle yetinecek o- lursa, o zaman da Asyadaki ve belki Kosigin Tetikte de öteki komünist ülkelerdeki itibarını kaybetmiş olacaktır. Birleşik Amerikaya gelince, son o- laylar amerikan idarecilerine güney - Asyadaki durumlarının ne ka- dar nazik olduğunu bir kere daha an- latmış olmalıdır. Birleşik Amerika, e- ger Vietnam derdinden kurtulmak is- tiyorsa ya hemen bu ülkeden çekilmek, ya da daha büyük ve dertli bir savaşı göze almak sorundadır. o Oysa birinci yol Birleşik Amerika için hem itibar kırıcı, hem de çeşitli bakımlardan za- rarlıdır; ikincisi ise bilinmeyen tehli- kelerle doludur. Pleiku baskını karşısında Kuzey Vi- etnam askeri tesislerinin obombalan- ması şeklinde beliren amerikan tepki- sinin hem hayırlı hem de zararlı so- nuçları olabilir. Hayırlı sonuç, karşı. laştıkları tehlikenin büyüklüğünü şim- di daha iyi anlayan Birleşik Amerikay- la Sovyetler Birliğinin Vietnam çıbanı- na- birlikte bir deva aramak gereğini nihayet duyabilmeleri ihtimalidir. An- cak böyle bir deva komünist Çinin ka- tılmayacağı bir görüşme masası başın- da bulunamaz. Alınacak bütün geçici tedbirler. Komünist Çinin tasvibin ka zanamadıkça, yarayı kökünden iyileş- tiremezler. Olayın zararlı sonucu ise, yadaki prestijini kurtarmak isteyen Sovyetler (o Birliğinin oşimdiye kadar katılmaktan çekindiği bu dikenli an- laşmazlığın içine (o girivermesidir. Şu satırların yazıldığı sırada, tarafların gösterdiği büyük dikkate bakarak, bu olaydan hayırlı (o sonuçlar doğacağını gösterir bazı belirtiler vardır. Zaten, dertli dünyamızın istediği de birazcık başını dinlemekten başka bir şey değildir. AKİS Okuyucularına Müjde Mecmuamız bu haftadan itibaren Londrada yeni Bayii tarafından satılmaktadır. Adres: Hasan M. Bodur 61. Hoxton St, London N.I. England AKİS, I2 ŞUBAT 1965