26 Mart 1966 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 26

için de günlük olaylara, bu olayla- rın geçtiği tabii dekorlara, bu olay- ları yaşıyan insanlara (dayanıyor, stüdyoyu, profesyonel (oyuncuları, el hikâyeleri bir yana bırakı- ordu. Gerçekçiliğin zaferi inema ile gerçek arasına yabancı unsurların girmesine meydan ver- niyen bu metodun Yeni Gerçekçi- lik akımında ilk ve ustaca kullanı- lışı "Paisâ"da yer almaktadır. Ros- şellini bir konuşmasında "Paisa"- daki çalışmasını şöyle anlatmakta- dır: "Paisa'da oyuncularımı seçmek için, hikâyemin şu veya bu bölümü- nü çevireceğim yere gidip kamera- cımla birlikte yerleşmekle işe baş- lıyorduk. Etrafımıza kalabalık top- lanıyor, oyuncularımı bunlar ara- sından seçiyordum. Biliyor musu- nuz, profesyonel oyuncular, yarat- mak istediğiniz kişiye hiç bir vakit Uygun düşmezler. O vakit yönet- menin oyuncusuyla bir mücadeleye girişmesi, sonunda onu kendi iste- ğine boyun eğdirmesi gerekir. Gü- cümü böyle bir mücadelede harca- mak niyetinde olmadığımdan, sade- ce rastladığım kimseleri oynattım... Amidei ile ben, bölümleri çevirece- gimiz yere gitmeden önce senaryo- muzu hiç. bir vakit tam olarak ha- zırlamadık. Şartlar, tesadüfen rast- ladığımız oyuncular çok defa bizim ilk taslağımızı değiştirmemize yol açtı. Şu halde 'Pâisa', kelimenin tam anlamıyla, oyuncüsuz bir filmdir. Amerikalı zenci bazı rollere.çıktığı- nı iddia ediyordu ama, anladım ki gerçekte bir iş bulmak için yalan söylüyordu. Manastır sahnesindeki bütün rahipler sahici orahiplerdir. Bu rahiplerle konuşan amerikan or- dusunun protestan rahibi ile hahamı da gerçek rahip ve hahamdırlar. Fil- min başında Sicilya lehçesiyle ko- nuşan sicilyalı köylüler ile Reven- ne'deki bataklık bölgenin köylüleri ede böyledir. Esirler arasından: seçti- gim alman askerler kadar İngiliz su-, baylar da gerçektiler." “Paisa"nin bu özellikleri, yirmi yılık bu filme eskimiyen bir güç kazandırmaktadır, İtalyanın diren- me hareketleri, savaş içinde ve sa- vaş sonrasındaki durumu hakkında bugüne kadar birçok bilimsel eser yazılmış, bunlarda olayların gerçek sebepleri açıklanmıştır. Ama bun- lardan hiç piri, ne o günün, ne bu- günün, ne de gelecekteki seyirciye İtalyanın aynı günlerdeki durumu- nu bu filmdeki kadar açık, yalın, kestirme bir şekilde anlatamaz. “Pa- isa" gerçekçi sinemanın gücünü, ar- taya koyan bir küçük sinema ese- ridir ve belge niteliği ile sanat de- geri başbaşa gitmektedir, 34 26 Mart 1966