24 Eylül 1966 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 20

DUNYADA OLUP BiTENLER Rodezya Akmtıya kürek Boyama 2 İan Smith yönetimin- deki beyazları, bundan bir süre önce, Londra hükümetine karşı is- van bayrağı açarak, tek taraflı ba- İlgili Başal ilan ettikleri zaman, giliz Başbukanı Wilson, bu'isya- nın Rodezyaya karşı “alınacak eko nomik tedbirlerle (o bastırılacağını söylemiş ve İngiliz Devletler Toplu- luğu içindeki Asya - Afrika devlet lerini böylece yatışurmıştı. Aradan zaman geçtikçe bu tedbirlerin ro- dezvalı beyazların inadını arttır. maktan başka birşeve yaramadığı kendiliğinden ortaya çıkmıştır. Bu: nun üzerine, İngilterevin asya - al rikalı ortakları, konuvu Birleşmiş Milletlere götürmek istemişlerdir. Bu ortaklara göre, Wilson büküme- ti Rodezya isyanını kuvvetle bastır- mak istemediği için, hiç değilse Bir- leşmiş. Milletlerin bu konuda bir şeyler yapması - sağlanmalıydı. Fas kat Wilson, Rodezya meselesinin dünya teşkilâtına getirilmesini iste memiş ve Güvenlik oKonseyinden geçirdiği acele bir kararla, ekono- . tedbirleri daha da genişletmek- e yetinmiştir. . Aradan çok geçme den, bu kararın da rödezyalı beyuz- ları vola getirmeye vetmiyeceği an- laşilmiştır. Çünkü, Tan Smith'e kar şı alınan tedbirlerin o hiçbirine ne Güriey Afrika Birliği, ne de Mozam- bikin elendisi Portekiz uymuştur, oYeni bir Rodezya, geçtiğimiz del Londra da toplanan İngiliz Devlailer Topluluğu — konferansında gene en çok tartışılan konu olmuştur. Başta ödezyamn komşusu Zumbiva ol ” üzere, afrikalı - üyeler, İan Smith rejimine karşı kuvvet kulla- nılmasını istemişlerdir. Fakat Wil .son bu isteği daha başından geri çe yirmiştir. Bunun üzerine. atrikahlar, Wilson'dan, hiç uğun, yâni siyahların oy hakkı kazanma- sından önce Rodezya bağımsızlığı- a eril, yolunda bir bil diri beklemişlerdir... Wilson, böyle bir bildirinin oRödezyadaki ılımlı beyazları da kızdıracağmı ve İan Smith'in durumunu irece ini düşünerek, başl buna yanaşmak istememiştir. Fakat gene başta Zambia olmak re, af- rikah İngiliz Devletler Top- luluğunu teri ini savu vunce, büyük bir geri dönüş yapi- gk bazı noktalarına (katılmadığı ir bildiriyi imzalamaktan başka > görememiştir. Bildirideki görüş ayrılıkların dan faydalanarak, Wilson'ur şimdi lan Smith ile veni bir pazarlığa gi- kadar gevşek davranan bir ingiliz hükümetiyle (bağımsızlığı neden şimdiden sonra pazarlık konusu yapacağımı anlamak güçtür. Roçlez- va, bu kararın sonunda, olsa olsa bağımsızlığının üzerine bir de cum: rişeceği anlaşılmaktadır. Fakat du- huriyet ilân edecek ve İngiltere ile rumu şimdiye kâdar pekâlâ idare (o son hukuki bağlarını da koparacak- eden Smith'in, kendisine Karşı bü Ur GEÇEN HAFTA DÜNYADA KIBRIS — Türk ve Yunan dışişleri bakanlarının, birbirlerinin peşi- sıra, Washington'da Amerika Dışişleri Bakanı Dean Rusk ile uzun uzadıya görüşmeler vapıp, ondan sonra da bu hafta çalışmalarına başlayacak Birleşmiş Milletler Genel Kurulunun önemli simalarıyla latışma yarışına çıktıkları bir sırada Kıbrıstan alınan haberler, bu huzursuz Adada veni bazı gelişmelerin olduğunu göstermektedir. Bu gelişmelerin birincisi, Türkiye ile Yunanistan arasında bir süredir devam eden iki görüşmelerden kendi istemedikleri sonuçların çık- masından ürken kıbrıslı rumlarla türklerin yeniden silâha sarılma- larıdır. Bu çatışmalar özellikle Lefkose çevrelerinde olmuş, başken- tin 15 mil kadar güneydoğusundaki Arkos kasabasında bir rum öl- müş, İki rum da yaralanmıştır. Avnı kasabada, bir hafta önce çıkan bir çatışmada da bir türk öldürülmüştü. Adadaki ikinci gelişme ise, bu çalışmaların yanısıra, Makarlos ile Grivas arasındaki geçimsizli- gin bir kere daha patlak vermesidir. Makariosun savunma bakanı Yorgacis Arkoös, çatışmaların sorumunu, gerekli askeri tedbirleri al- mamakla suçladığı Grivasın üzerine yüklemeye çalışırken, Grivas da, kendisine yakmlığiıvla tanınan Patris gazetesinin ağzıyla, Yorgacisi suçlamaktadır. GÜNEY AFRİKA BİRLİĞİ — - Önceki hafta öldürülen Güney Ar rika Başbakanı Dr. Hendric EF. Verwoerd'ün yerine Adalet Bakanı Balihazar J. Vorster'in ld, a ülkedeki amansız ırk ayrımın- dan üzüntü duyanların endişelerini büsbütün arttırmış bulunuyor. Gerçekten, eski Adalet Bakanının düşünce ve davranışlarını iyi bilen- ler, Vorster'in başbakan olarak izleyeceği politikanın Verwoerd'ün izlediğinden çok daha kötü olacağından hiç şüphe etmemektedirler. Çünkü Vorster, İkinci Dünya Savaşı sırasında ırkçı Hitler Almanya- sna açıkça sempati gösterdiği için tutuklanmış olması bir tarafa bı- : ein bile, Verwoerd'ün adalet bakam olarak siyahlara karşı çıka- rılmış bir sürü kanunun hazırlayıcısı ve uygulayıcısı olmakla tanın- rışçı bir uzlaşma yolu bulunması imkânmı bütünbütüne ortadan kal- dırdığı için, Asya * Afrika devletleri bloku içinde değil, batılı devletlerde bile büyük bir kuşku yaratmıştır. ORTA DOĞU — Birleşik Arap Cumhuriyeti Başkanı Keen Nâsırın dertleri, gün geçtikçe azalacağına, çoğalarak ektedir. Bir erer ülkenin ekonomik durumu hergün biraz duha” ei gider- e ars Yemende giriştiği mâcera da Nâsıra hergün biraz pahalıya patlamaktadır. Mısirm ekonomik güçlükleri Başkan kliği aa ve başbakanlık Müslüman Kardeşlere karşı izledikleri sert politikanın yarattığı boş- < BUNLAR DA OLDU “20 iile e inek - 24 Eylül 1966