11 Aralık 1967 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 18

DIŞ OLAYLAR GÜNEY YEMENİN YENİ HÂKİMLERİ Fütuhat peşindeki yeni doğmuş çocuk Demokrat Parti ileri gelenlerinden Minnesota Senatörü Eugene Mc- Carthy'nin, Johnson'un karşısına Başkan adayı olarak çıkmak kara- rını açıklamasıdır. Şimdiye kadar Johnson'u destekleyeceğini a New York ağ ele Robert Ken- nedy'nin, bu açıklamadan sonra kendisi gibi katolik olan ve eski Başkan Kennedy'nin yakını aydın çevreleri çeken McCarthy'yi destek- lemesi beklenmektedir. GÜNEY YEMEN Kendi bayrağının gölgesinde rta Doğunun büyük sömürgecisi İngiltere, geçenlerde, 1839 yılın- da girdiği Aden'den de ayrıldı. A den'deki İngiliz Yüksek Komiseri Sir Humphrey Trevelyan'ın da ka- tıldığı törende, Güney Arabistan'da 129 yıldır dalgalanan İngiliz bayra- gı direkten indirilip yerine Güney Yemen Halk Cumhuriyetinin bayra- ğı çekilirken, bandonun gaydaları, "İşler artık eskisi gibi değil" diye 18 başlayan bir marş çalıyordu. erçekten de, Aden ile Güney Arabistan'daki onaltı şeyhlik, emir- lik ve sultanlığı kapsayan Güne alk Cumhuriyetinde işler artık eskisi gibi değildir. İngiltere, uzun ve kanlı bir direnmeden son- ra bölgeye bağımsızlık tanımak 70- runda kalmıştır ama, bu bağımsız- lıkla birlikte Güney Yemen Halk Cumhuriyeti bir yandan siyasal, ö- teyandan da ekonomik sorunlarla karşıkarşıya gelivermiştir. Karşılaşılan siyasal güçlüklerin başında, ülkenin içindeki iktidar kavgası ogelmektedir. İngiltere" ye karşı verilen bağımsızlık mücade- lesini başlıca iki örgüt yürütmüş- tü. Bunların ii b milli- yetçilerinden kuru sal Kurtu- luş Cephesi LE eksi ise, daha çok Kahire'nin etkisi altında bulunan Güney Yemen Kurtuluş Cephesi - FLOSY-'dir. İngiltere, böl- geden çekilmeye karâr verince, ik- tidarı Nasır taraflılarına bırakmak- tansa bölge milliyetçilerine bırak- mayı daha uygun bulmuş ve bağım- sızlık anlaşmasını NLF ile yapmış- tır. Bu ayın başlarında kurulan Gü- ney Yemen kabinesinin başkanı, NLFnin lideri Kahtan Muhammed Al - Şaabi'dir. Fakat FLOSY, bu işe şiddetle itiraz etmekte ve Kahire'- de üslenen lideri Abdülkavi Maka- vi, bu oldu-bittiyi kabul etmiye- ceklerini, direneceklerini söyleyip durmaktadır. Eğer FLOSY bu teh- didini gerçekleştirmeye kalkışırsa, Güney Yemen Halk Cumhuriyeti de, kısa bir süre sonra, ikinci bir Ye- men olup çıkacaktır demektir. Engellerle karşıkarşıya Güney Yemen Halk Cumhuriyeti- nin, kurulduğu gün karşılaştığı Ki siyasal sorun da, kıyılarında urla Muria adalarının durumu- di Gerçi İngiltere Aden ve Güney Arabistan'dan çekilmiştir ama, İran Körfezindeki petrol çıkarlarım ko- rumak için civarda askeri kuvvet bulundurmayı da kaçınılmaz gör- mektedir. Bunun için de, Aden'den çektiği birliklerin bir kısmım, Mas- kat ve Umman Sultanına bağladığı Kuria Muria adalarında üslemeyi düşünmektedir. Fakat Güney Ye- men Halk Cumhuriyeti bu adaları kendi toprağı olarak görmektedir ve İngiltere'nin bunları başka bir devlete bağlamasına çok kızmıştır. O kadar ki, Başbakan Al-Şaabi, geçen gün, buraları Güney Yemen alk Cumhuriyetine bağlamak için kuvwvete bile başvurulabileceğini a- çıklamıştır. Ancak, Güney Yemen Halk Cum- huriyetinin bugün karşıkarşıya bu- nduğu en önemli sorun, ekono- miktir Petrolden yana pek nasipsiz olan bu ülkenin topraklarının an- cak yüzde 1'i ekime elverişlidir ve sanayi diye birşey de henüz geliş- miş değildir. Sömürge yönetimi al- tındayken, bu bölgenin halkı, Uzak Doğudan gelip Süveyş'ten Akdeniz'e geçen gemilerin uğrağı olan Aden limanının gelirlerinden ve Aden'de- ki İngiliz üssünün harcamalarından yararlanıyordu. Oysa son Orta Do- ğu buhranıyla birlikte Süveyş Ka- nalı kapanınca mi Aden'e a ramaz olmuş, en doğan €- konomik bulan, İngilizler ülkeden çekilince büsbütün artmıştır. İn- giltere, ülkeden çekilmeden önce. Güney Yemen'e 60 milyon sterlin- lik bir ekonomik yardım sözü ver- mişti. Fakat sterlinin o devalüasyo- nundan sonra bu sözünü tutamıya- cak duruma düşmüş ve 60 milyon- luk yardımı 12 milyona indirmek istemiştir. Bu kadarcık bir yardım la, zaten siyasal güçlükler içinde bu- lunan yeni Cumhuriyetin nasıl a- yakta duracağını kestirmek mümr- kün değildir. AKİS