February 1, 1990 Tarihli Commodore Gazetesi Sayfa 46

R.4: NAND kapılı Flip-Flop devresi arada diğer kapının her iki girişi de 1 seviyesine gelir ve çıkışta 0 lojik de- ğeri gözlenir. Bu durumda Flip-Flop devremiz sabit konumdadır. Şimdi eğer girişlerden birindeki anahtarı ka- patırsak çıkış O'dan 1'e dönüşecektir. Bu çıkış diğer kapının girişine bağlı olduğu için buradaki çıkışta da aynı değişiklik gözlenecektir. Bundan son- ra aynı anahtarla oynamaya devam edersek devredeki seviyelerde herhan- gi bir değişiklik olmadığını gözleriz. Diğer anahtarı kapattığımızda ise Flip-Flop'umuz tekrar işlemeye baş- layacaktır. Yukarıdaki Flip-Flop'un girişleri S- (Set) ve R- (Reset) girişleri olarak adlandırılır. Sağ taraftaki O* çıkışı ise O çıkışına göre çevrilmiş seviye- dedir. Eğer Flip-Flop'un iki girişi de 0 seviyesine getirilirse çıkışların ikisi de 1 olur. Bu durum kural dışı ko- num olarak adlandırılır. Eğer iki gi- riş tekrar | seviyesine getirilirse bu se- fer O* çıkışı O veya 1 değerine sahip olur. Çıkış konumu hakkında bir yo- rum yapmamızın nedeni kapı devre- lerinin farklı işlem süreleridir. Burada değindiğimiz Flip-Flop iki NAND devresinden oluşan çevirici 46 girişli RS-Flip-Flop'udur. NOR dev- relerinden oluşan başka bir Flip-Flop ise Resim 5'de gösterilmiştir. Son olarak değineceğimiz Flip- Flop tipi ise girişleri yönlendirilenler- dir. Bu şekilde kapı devrelerinin hı- zına olmaksızın çıkışlar hakkın- da yorum yapılabilmektedir (Resim 6 ve 7). Kursumuzun şu ana kadar olan bö- lümünde gerekli temel elektronik bil- gilerini edindik. Gelecek sayıdan iti- baren bilgisayarlarda ve çevre birim- lerinde oldukça sık kullanılan analog- dijital ve dijital-analog dönüştürücü- leri incelemeye başlayacağız. Bu ay- ki yazımızın bu son bölümünde bu dönüştürücülere kısaca değinmek is- tiyoruz. Bilgisayar bildiğiniz gibi tek başı- na sadece dijital veya ikilik sistemde- ki sayıları algılayabilir, fakat birçok teknik işlemde ise analog büyüklük- ler kullanılmaktadır. Bu nedenle kar- şılıklı bir dönüştürme işlemini gerçek- leştiren bir arabirime ihtiyaç duyulur. Ayrıca bu arabirime yardımcı olan bir program da gereklidir. Analog-dijital ve dijital-analog dö- nüştürücüleri incelerken yapacağımız basit dönüştürücüleri eski dost C- Sanıfi | GO 0 ol|oan Ön o 10t d5- 0: Hdlmü 1 1 0 Ü Ü e | ae * * oder 9 DeP HEsÜ Deağer tablosu a p a Sy'la : | R.6: Yönlendirilmiş S-Girişli Flip-Flop 64'de deneyeceğiz. Değişik bilgisayar- lar ile çalışmak üzere tasarlanmış bir- çok gelişmiş dönüştürücü devresi mevcuttur, fakat bunların maliyeti oldukça yüksektir ve yapımları ol- dukça karmaşıktır. Bizim burada ya- pacağımız 4-Bit'lik dönüştürücüler sadece C-64'e yönelik olacaktır. Gelecek ay dönüştürücüleri incele- mek üzere hoşçakalın. Devre sembolü R.5: NOR kapılı Flip-Flop devresi R.7: Yönlendirilmiş R-Girişli Fllp-Flop