1 Şubat 1934 Tarihli Kadro Dergisi Sayfa 27

Edebiyalt Gene İnkılâp Edebiyatına dair. Yakup Kadri. Bazı arkadaşlarımız, inkılâptan veya inkılâp kahramanların- dan sitayişle bahsetmeği inkılâp edebiyatı yapmakla bir tutu- yorlr. Edebiyatta inkılâpcılık bir mevzu intihabı meşelesi de- gildir. Dünyaya, inkılâptan ve inkılâpçılardan hiç bahsetmek- sizin, şiirde, sanatta ve kültürde en büyük, en derin inkılâpları yapan şairler gelmiştir: Shakespeare, Göthe, Belki, Shakespenre'in yegâne emeli, hâmisi mabeyinci Lord'un hoşuna gitmekten, belki, uzaktan uzağa Kraliçenin teveccühü- nü kazanmaktan ibaretti. Mevcut olan dünyayı yıkıp yerine başka bir dünya kurduğundan hiç haberi yoktu. Hamlet'i, Mac beth'i, Kral Lear'i, Othello'yu yaratırken, bunların her birinde engin ve karanlık ruh âleminin birer yeni kıtasını keşfattiğini hiç bilmiyordu. Londra'nın, küçük Blackfriars meydanlığında- ki derme çatma şanoya çıktığı gün, artık, İyoniya mermerinden, üç bin yıllk kalsik tragedia mabedinin bir tekmede yıkılmış olduğuna ihtimal vermiyordu. Fakat, bunların hepsi oldu. Shakespeare, modern dramın baba- sıdır ve modern dram, yeni bir insan mefhumu, insan ruhunun yeni bir zaferi, yeni bir kahramanlığı demektir. Çünkü, insanın ruhu, klâsik tragedia'nın üç köşeli hendesesinden sıyrılıyor, sonsuzluk içindeki yerini fethediyor; donmuş bir statismadan, başdöndürücü bir dimamismaya atlıyardu. İnsan, müheyyiç ola bilmek için, artık, eski tragedianın sun'i ölçülerine göre, ne bir İlâh, ne bir Yarım - İlâh, ne de bir İlâh ile bir Yarım - İlâh kadar güzel ve kusursuz olmak istirarındadır. İnsan, ilk defa olarak Shakcspcare ile, tam tabiatte ve hakikatte olduğu gibi, bütün kusurları, günahları, cinayetleri, şer ve fesatlariyle ulvyileşmesi ni bilir.