1 Ocak 1938 Tarihli Her Ay Dergisi Sayfa 21

20 Her Ay leşmemiş bulunuyorlardı. Bundan dolayı, Avrupa, bütün ci- hanın müteahhidi olabilmiş ve tekniği ilk önce benimsemiş bulunmasından doğan inhisarcı vaziyetinden sonsuz kârlar elde etmiştir. Her ülke sanayileşince, tabii mahreç darala- cak, rekabet fazlalaşacak ve sanayi eski kârları temin ede- miyecektir. Şu halde ziraat memleketlerinin sanayileşmeleri lâzım mıdır değil midir meselesinde mutlak hükümlerden çekin- mek icap eder. Ziraat memleketlerinin sanayileşmeyip dai- ma zirai maddeler müstahsili olarak kalmaları lâzım geldiği fikri sakat olduğu gibi, hepsi kayıtsız ve şartsız surette sa- nayileşmelidir iddiası da mübalâgalıdır. Umumi olarak bu memesele hakkında yalnız şu kadarı söylenebilir : 1 — Bütün ekonomik meseleler gibi, sanayileşmek mese- lesi de sırf ekonomik bakımdan, yani yalnız memleketlerin servetini arttırmak noktai nazarından mütalea edilemez. Bilâkis askeri, sosyal, ulusal kaygulara da geniş miktarda yer verilmeli ve yurdun müdafaası esası bütün diğer mülâhaza- lara takaddüm etmelidir. .Amiyane zannın hilâfına olarak bu esas, ihtisas ilmine yabancı da değildir. Bu hususta iktisat ilminin bânisi A. Smith'in “Vatan müdafaası zengin- likten daha mühimdir.,, sözünü hatırlamak kâfidir. Ulusal emniyet bakımından, ziraat sanayi memleketleri iş bölümü- nün birçok tehlikeleri olduğuna işaret etmiştim. Bugünkü si- yasi gerginlik ve emniyetsizlik zamanında bu tehlikeler çok büyümüştür. Bu sebeple, bir o memleketin, muhtaç olduğu harp levazımını ve zaruri diğer maddeleri tedarik hususun- da ecnebilere tabi kalmamak için, onları dahilde imal etme- si, bu imalât iktisadi olmasa dahi, şüphesiz meşruluğu müna- kaşa edilemiyecek olan bir esastır. Yurdun müdafaasına yarıyan maddeleri dahilden temin edemiyen memleketlerin düştükleri acınacak vaziyeti hepimiz biliyoruz. Bundan do- layı Almanya ve İtalya gibi memleketlerin gıda maddeleri istihsalini halkın ihtiyacını kapatacak derecede genişletme- ğe çalışmalarına itiraz edemiyeceğimiz gibi, ziraat memle- ketlerinin harp sanayii kurmalarına da hiç kimse itiraz ede- mez. — da ne in yın doğ çi İ kaz Var pak dan mel hrl; ler, istil rın