18 Mart 1938 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 3

L *A 18 Mart SON POSTA Ha K ŞA Fo ğer İ e a e zi ağ VSıyîı 3 İTELGR AF HABERLERİ Barselon bombardıman edildi, halkt an 1200 kişi öldü, 2000 kişi yaralandı Sarselon, son harblerde bir İtalyan generalinin ağır surette yaralandığını bildiriyor Barselon 17 (A.A.) — Milli müdafaa hezareti kara ordusunun silâh altına ça- ğgırılan sınıflarına muadüi olan bahriye sınıflarını silâh altına davet etmiştir. Barselon 17 (A.A,) — Âsilerin tayya- releri, bu sabah iki müdhiş bombardıman yapmıştır. Birincisi, saat '7,45 de yapılmış, ikincisi 40 kadar telefata bais olmuştur. Birçök ağır yaralı vardır. Barselon 17 (A:A.) — Frankocuların i- leri yürüyüşü bunlara karş: mukavemeti arttırmak ve harbi kazanmak için halk yeniden gayrete getirilmekledir. Muhte- dif siyasi partilere ve sendikalara men- sub birçok kadın ve erkeği taşıyan kam- yonlar sokaklarda dolaşmakta ve halkı gayrete teşvik eylemektedir. Resmi tebliğler Barselon 17 (AA.) — Milli nezareti tebliğ ediyor: Düşman bugün de mühim tayyare ve topçu kuvvetleri kullanarak taarruzuna devam etmişse de Dela!cerisavı muhasa, ra etmek teşebbüslerini akim bıraktır- dık. Esir edilen birçok İtalyan gönüllüle- ri İtalyan generali Dolmansarinin kâar- nından ağır surette yaralandığını teyid etmişlerdir. Kaspe mıntakasında, topçumuz — düş- manın bir barut deposunu infilâk ettir- miş ve mühimmat dolu birkaç kamyonu- nu âateşe vermiştir. Ayni mıntakada bir hava muharebesinde iki düşman tayya- resini düşürdük. Merkez cebhesinde, Kastellanın cenu- müdalfaa —— F - & - bunda 980 rakımlı tepeyi zaptettik. Burgos 17 (AA.) — Frankist kuvvet- ler, 20.000 den fazla nülusu olup Kata- lonya ve Aragon eyaletleri arasındaki başlıca yollara hâkim bulunan Kasp şeh- rini işgal etmişlerdir. Barselon ile Valans arasındaki müna- kalât ciddi surette tehlikeye maruz bu- lunmaktadır. NN Salamanka İ7 (A.A.) -- Resmi tebliğ: Kaspın ihatası hareketine devam ettik. Frankist kuvvetler, Aragon cebhesin- de elde edilmiş olan arazinin tathirine girişmişlerdir. Düşman, Kasp önünde bü- yük bir mukavemet göstermektedir. 1200 kişi öldü Paris, 17 (Hususi) — Ünited Press bil- diriyor: Barselonun hombardımanı neti- cesinde 1200 kişi ölmüştür. İki bin kişi- den fazla da yaralı vardır. Atılan bom- balardan 'çoğu otobüslere, şimendifer iİs- tasyonlarına isabet etmiştir. General Franko son muharebenin cereyan ettiği harekât sahasına gelmiştir. Barselonda — ölenler - Londra 17 (Hususi) — Frankist tay yareler bugün müteaddid defalar Bar- selon'u şiddetle bombardıman etmiş - lerdir. < 4 Şehir panik ve heyecan içindedir. Öğ leden evvel yapılan bombardıman ne - ticesinde 260 ve öğleden sonrakinde 75 kişinin öldüğü haber verilmektedir. Ya ralıların sayısı pek fazladır. : Dün geceki bombardıman dört saal devam etmiştir. Yugoslavya, Çekoslovakyaya karşı teahhüdlerine fayet edecek Yugoslav Âyan Meclisinde Avusturya meselesine de emas edilmiş, Başvekil mühim beyanatta bulunmuştur Belgrad 17 (Hususi) — Âyan mecli- sinde, büdcenlu müzakereleri esnasın - da Stoyadinoviç sorulan bazı suallere cevab vermiş ve Çekoslovakya hakkın- da da şunları söylemiştir: Almanyanm, Çekoslovakya hükü - meti nezdinde müsaid ve teskin edici bir tesir yapan teminat vermiş olduğu- nu haber aldım, Çekoslovakya Cum - huriyetine karşı olan — teahhüdlerimiz Küçük Antani çerçevesi içinde müte - kabil teahhüdlerimiz — cümlesindendir | ve hükümetimiz bu teahhüdlere riayet edecektir, R Belgrad - 17 — Bütün — gazeteler, 1938 - 39 mali senesi büdcesini ve ma- live kanununu 92 reye karşı 196 reyle kat'i surette kabuel etmiş olan meb'u - san meclisinir bt kararındaki ehem - miyetten bahsetmektedirler. Gazeteler, ayni zamanda bu müna - sebetle irad edilmiş olan nutukları ve bilhassa meb'uslardan Baniç'in nutku - nu iktibas etmektedirler. Baniç, şöyle demiştir: “Viyana Bal- kanlarda koömünist — propagandasının merkezi haline gelmişti. — Âvusturya, Kral Aleksandrı'ın katlini teshil etmiş Yugoslavyanın tahribine çalışan bazi mürtedlere vesair unsurlara melce teş- kil etmiştir. Mumaileyh, Yugoslavyanın bugün sarih bir vaziyete sahib olduğunu ve Almanya gibi kuvvetli bir komşusu bu lunduğunu söylemiş ve Hitlerin şu söz- lerini hatırlatmıştır!: «Yugoslavyanın büyük, kuvvetli ve hür olmasını arzu ederim.» Baniç, Hitlerin bu beyanatının Al - manya için bir teahhüd teşkil etmekte olduğunu söylemiştir. “İngiltere mfı—rîanın ortadan kalktığını tanımak mecburiyetinde, , Lord Halifaksın Lordlar Kamarasında Avusturya ve Çekoslovakya hakkın daki mühim beyanatı İngiliz Hariciye Nazırı Lord — Halifaks'ın Lordlar Kamnrasında Avusturya — meselesi hakkındaki beyanstını dün kısa vermiştik. Bu beyanatm mühim kısımları hakkında ge- len telgraf şudur" Londra 17 — Lordlar Kamarasında A - Yvusturya hârliselerini anlatan Harlclye Na - Fzırı Lord Halifaks, demiştir ki: Dünya efkârı umumiyesini heyecana ge - tiren keyfiyet gu çok çirkin hakikattir: Her- hangi bir siyasetin takibinde ne muahede - lerin metnine ne de enternasyonal hukuka as lâ riayet edilmiyor. Bunların Hiç bir tesiri kal mMmamıştır. Bu sahada yegâne sözünü geçiren Kkuüvvet ve yalnız kuvvettir. Tarihte emsali Börülmemiş bir emrivakl ile karşılaşmış bu - dunuyoruz. Vâkiâ Milletler Cemiyeti bu me- S le h d n :_wı Fakat bugün için Almanyayı tuttuğu yol - dan cçevirccak hiç hir şeyi yapmşk iktidarın- da değildir. Bunun içindir ki İngiltere hü- kümeti Avusturva devletinin bugün ortadan kalkmış olduğunmu ve Alman devleti tara - fından tamamile temessül edilmek üzere bu- lunduğunu tarımat mecburiyetindedir. Ple- bisitin yapıldığı şartlara bakılırsa, neticesi hakkında şüpheye düşmekle müâna yoktur. Çekostovakyaya gelince, Berlin hükümeti tarafından Çekoslovakyaya bazi teminat ve- rildiği doğrudur. Eğer Almanya — Avrupada sulhün idamesini istiyorsa —ki bunw samimi yetle İstediğini zannediyoruz— kat'i olarak ve mükerrer defalar verdiği bu teminata bit- tabi rlayet edecektir. Bütün meseleler hak - kında Büyük Brjtanya hük kadea 5. Ç ümeti Fransa ile , - Vergilerde tenzilât nisbeti . îesl_ı_i_l__e_dildl 100 lira maaş alan bugün eline geçen paradan 4 lira fazla para alabilecek Ankara, 17 (Hususi) — Maliye Vekâ- leti buhran ve muvazene vergileri hü- kümlerinin birleştirilmesi ve hâsıl ola- cak vergi nisbetinin tahfifi ile kazanç vergisi üzerine teksifi hakkında hazırla- dığı kanun projesini bugün Başvekâlete takdim etmiştir. Proje yarın İcra Vekil- leri heyetinde görüşülerek son şeklini alacak ve Büyük Millet Meclisine sevkü- lunacaktır. Öğrendiğime göre hazirlanan - projede kazanç, buhran ve müuvazene vergileri kanunlarının istisnalar kısmı yeni bit şekle bağlanmış, küçük maaş ve ücret sahibleri, büyük maaş ve ücret sahible- rine nisbetle biraz daha fazia himaye e- dilmek yoluna gidilmiştir. Projeye bir cedvel bağlanmıştır. Bu cedvelde küçük, orta ve yüksek maaş ve ücret sahibleri muhtelif kısımlara ayrılmak suretile bunlardan kesilecek kazanç, buhran ve muvazene vergisinin birleştirilmesinden hâsıl olan yeni nisbet ve tenzilâtı tesbit edilmiştir. Hava koruma vörgisi aynen muhafaza edilmektedir. Buhran ve muvazene ver- gilerinin birleştirilmesi ve hâsıl olan nis- betlerde tenzilât yapılması devlet vari- datına yılda 4,5 ilâ 5 milyon liralık bir tesir yapacak bir mahiyettedit. Hazırla- nan cedvelin ana çizgileri henüz kat'i olarak bilinmemekle beraber mütemmim malümata göre meselâ ayda 100 lira üc- retli olan bir istihkak sahibi bugün eline geçen paraya nisbetle önümüzdeki hazi« randan itibaren 3 ilâ 4 lira fazla para ala- BilosAklik —e ai Yeni gemilerimiz Denizbank Almanyaya 3 gemi daha ısmarladı Ankara, 17 (Hususi) — Denizbank Almanyaya 3 yeni gemi ısmarlamıştır. Bu gemilerden ikisi beşer bin tonluk - tur, Bu husustaki mukavele Denizbank tarafından imzalanmıştır. Büyük Ziraat kongresi 18 Nisanda toplanıyor Ankara 17 (Hususi) — Büyük Ziraat kon- gresi 18 nisan pazar günü Başvekil Celâl Ba. yar tarafmdan açılacaktır. Kongreye meclis ziraat ve iktisad encümenleri âzalarile zira- at enstitüsü Profesör ve docentleri, alâkadar müessese müdürleri, vilâyet ziraat odaları - nin seçeceği çiftçilerle birlikde olmak üze- re 500 kişi işlirak edecektir. Konuşulacak meseleler arasında buğday, pamuk ve meyyacılığımızın inkişafı husu - sunda alınacak carelerin nelerden ibaret ol - duğu vardır. Memleketimiz, mütehassıs bir hey'et ta - rafından, coğrafi mevkileri nazarı itibara a- limarak on bölgeye ayrılmıştır. Her bölgenin, tabii şartlarına göre ziraat yapılması temin edileceklir. Köngre, halkeyinde — toplanacak ve bir hafta sürecektir. Türk - İran Dostluğu Ankara 17 — Sâdabad paktının İ - ran meclisi tarafından tasdiki münase- betile İran hariciye veziri vekili B. Ad- le ile hariciye vekili Dr. Tevfik Rüş - tü Aras arasında samimi telgraflar te- ali olunmuştur. İzmir Fuarı için İzmir !7 (ALA.) — Fuar münasebe- 'tile İzmire geleceklere geçen sene ya - pılan tenzilâtın bu sene de aynen ka - bul edildiği, yalnız 15 günlük - ve bir İaylık halk ticaret bileti alanların İz - mirde asgari iki gün kalmak mecburi - yeti konduğu alâkadar — makamlardan irı D ğ ) ç : Bu Sabahki E[ Gazetelerde w Gördüğümüz Fikirler Cumhuriyet Nadir Nadi —Ayusturya ilhakı karşısında İtalya başlıklı makalesin- de İtalya ile Almanya arasında bir Tampon devletin İtalyaya temin edeceği Taydayı mevzuu bahesederek : — Müusolini Berlin - Roma mihverinden eline geçireceği kazançlara Avusturya istik- lâlini feda etmiştir. Demekte ve Musolininin Roma - Berlin mihverinden kazançlarının Cebelüttarık, Akdeniz, Şimali Afrika mese. leleri olabileceğine işaret etmektedir, AD Tan — Ahmed Emin Yalman «Bizim ver- diğlmiz örnek» isimli başmalşalesinde Al- Manyanın Avusturyayı cebirle ilhakını tak- bih, bizim Boğazlar ve Hatay meselelerinde | ve imtiyazlı şirketler işinde tuttuğumuz yol- da yürümesi lüzumunu derpiş ederek: «Bu yaman örneğe aykırı düşen herhangi bir hareketi hoş görmek, Türk milli siyase- tinin ruhunu ve üstünlüğünü anlamamak demektir.» Givor. AARA Kurun — Asım Us «İyi haberlere başlıklı başmakalesinde, Cenevrede Hatay ana yasa- sını müzakere eden eksperler kömitesinin mesaisini bitirmek üzere olduğunu söyledik- ten sonra, bu sefer tam ve kat'i bir anlaşma ve uzlaşma imkânı hasıl olacağı mütaleasını yürütmekte ve hâdiselerin inkişafını bekle- mektledir. Atatürkün Hayatına aid Makaleler Ankara 17 (A.A.) — Türk Tarih Kuru- mu tarafından üç ayda bir neşredilmek- te olan Belletenin 3 ve 4 üncü sayıları bir arada ve çok kıymetli ilmi makalele- ri muhtevi olarak intişar etmiştir. Bu nüshada Türk Tarih Kurumu asbaşkanı Profesör Bayan Âfet'in «Mukaddes ta- banca» adlı ve Atatürk'ün hayatına aid çok değerli bir makalesile Hüsrev Sami Kızıldoğan'ın gene Atatürk'ün hayatına aid Vatan ve Hürriyet, İttihad Terakki adlı güzel bir yazısı mevcud olduğu gibi Türk Tarih Kurumu üyelerinin ve diğer ilim adamlarının Türk tarihine dair ori- jinal etüdleri ve ayrıca birçok vesikala- rın ve eserlerin fotografileri de vardır. Her nüshası Türk. tarihine aid en- yeni malzeme va atlidlari-ihtiva eden Belleteu ilim âleminde gittikçe ehemmiyet kaza- nan bir mevki almaktadır. Osmanlı Bankasından Alınan kredi Ankara, 17 (Hususi) bankası imtiyaz müddetinin — temdidi hakkındaki kanuna ek kanun lâyihası encümenlerden geçerek meclis ruzna - mesine alınmıştır. Büdee — Encümeni mazbatasında lâyihayı tasvib etmekte ve şu malümatı vermektedir: 1,250,000 İngiliz liralık kredi hak - kında ahiren hükümetin Osmanlı ban- kasile yaptığı anlaşma mucibince hü - kümet bu parayı 31 Mayıs 1942 den itibaren iadeye başlıyacak ve tama- ratnı 31 Mayıs 1946 da iade etmiş ola- caktır. Hükümetce bankanın tedavül- de bulunan banknotlarının tedavülle - rine nikayet vermek hakkı banka lehi- ne olarak 31 Birincikânun 1946 tari - hinde başlıyacaktır. Hâlen — bankanın 203,122 liralık bankmnotları tedavülde bulunmaktadır. Çekoslovakyadaki Almanlar muhtariyet İstiyorlar Prag 17 (A.A.) — Alman Çiftçiler Birliği, bir beyanname neşretmiştir. Bu beyannamede mukadderatı Almanya milletinin mukadderatımna bağlı olan Südet milletinin hayati mameleklerini müdafaa için birliğin bütün kuvvetini sarledeceği beyan olunmaktadır. Birlik, bu maksadla yakında par- lamentoya üç kanun lâyihası verecek- tir. | — Alman milliyetinin. Çekoslo - vakyada tanınmış olan iki milliyetin hukukuna müsavi hukukun tasdik ve teyidi. 2 — Kültürel, iktısadi, idari ve iç - timai, milli muhtariyet. 3 — Köy iktisadiyatının himayesi, Dahiliye Vekili şehrimizde Dahiliye Vekili $Şükrü Kaya bu sabahki trenle sehrimize gelmiş, istasyonda vilâyet, zabıta, belediye ve parti erkânı tarafından karsıla mişLir. Kir aö Gi el el Osmanlı | ALE EMİNİ © Avrupa hercümerci ve İngiltere Yazan: Selim Ragınp Emeç © rta Avrupa hâdiselerinin sür'at- le inkişafı ve onlarla müvazi ola- rak diğer bir takım meselelerin sürün- cemede kalarak bir hal şekline bağlana- mamaları, İngiliz kabinesinde bazı ra« hatsızlık emarelerinin belirmesine sebeb oluyor. Almanyanın Avusturya ile birleş« mesi karşısında eflâtuni bir protesto ile lesi silâhlanma programını hızlandırmak için tadil etmek oldu. Siyasetini İngilte- renin hattı hareketine uyduran Fransa i- hid vaziyeti muhafaza ediyor. Halbuki bu gibi ahvalin icab ettirdiği tedbirler, ya emrivâkileri gillüğgişsiz. kabul etmek ' yahud açıkca vaziyet alarak fiile fiil ile mukabele etmektir. : Bugün en anlamak istemiyenlerin dahi anlamış oldukları hakikat şudur ki İngil- tere Milletler Cemiyeti misakına muga- yir olarak her yapılan harekete muarız- dır. Fakat böyle hareket edildi diye de meşruiyet ve hakkı müdafaa etmek için İngilterenin tek bir insan feda etmek fikrinde olmadığı da anlaşılmıştır. Ve bu, hayati menfaatleri tehdide maruz kalın- caya kadar böylece devam edecektir. Şu hale göre yarın Çekoslovakyadaki Almanların vaziyetile meşgul olmak is- tiyecek bir Almanyanın bu arzusuna, Çek istiklâli tehdide uğradığı takdirde dahi fiilen muhalefet etmiyecek, demek- tir. Amma Çekoslovakya ile ittifakı bulu«- nan Fransanın böyle bir vaziyette hareke« te geçmesi İngiltereyi de onunla bera« ber yürümeye sevkeder mi, etmez mi? Bu nokta şimdiden kestirilemez. Fakat ailetler Cemiyetinin tan sonra İngilterenin kabul etmiş görün- cîüğü esas, Milletler Cemiyeti beraberli- ği temin edilmediği müddetce - kollektif hiçbir harekete iştirak etmemek ve kendi. menfaatlerini doğrudan doğrüya alâkadar eden mevzular ortaya atilmadan da başlı başına bir harbe girmemek, gilterenin kabul etmiş olduğu bu hatti hâreket büyük bir elâstikiyeti harbi istediğim zaman, istediğim şartlar dahilinde ve kendimce icab ettiğine hük« mettiğim zaman yapacağım. Hâdisatın ve benim olmıyan menfaatlerin icbarile si- lâhli bir ihtilâfa sürüklenmiyeceğim, Ba- zılarına göre, bu telâkki, pek zoraki bir tefsir sayılabilir ve Frenklerin tabirince hakikati saçlarından tutup ortaya çıkars« bilir. Fakat memleketinin kimseden korkma- bileceği gibi bugünkü şartlar içinde gi- rişeceği harbden en emniyetle galib çıka- cağına emniyeti bulunan memleketin ge- ne İngiltere olduğunu söyliyen İngiliz karıda tefsir kılıklı kaydettiğim mülâha« zalardan başka bir şey değildir ve İngil- litika takib etmediğini iddia eden Başves kil Çemberlayn'in bu sözü, her halde, boş yere ortaya atılmış bir lâf değildir. Fakat insanız. Hâdiseler o kadar sür'atli bir ses. yir takib ediyor ki, buna, en sabırlılarımı- Selim Ragıp Emeç Hayat ucuzluğu Mütehassıs İstanbul ve başlıyor Ankara 17 (Hususi) — Hayatı u - cuzlatmak için İsviçreden gelen profe- sör Loren İstanbula gitmiştir. Orada bir müddet kaldıktan sonra evvelâ İz « mire, sonra Adanaya giderek tedkik « lerde bulunacaktır. , Profesörün bu tedkik seyahati on gün sürecektir. Profesörün yanında Sana - bu 'Valhı haizdir. —© Onun bu hali, şunu demek ister ki, ben — hariciye nazırının bu ifadesi; benim yu< — terenin öyle sanıldığı gibi hedefsiz bir po- — y zın dahi eyübâne sabrı kifayet etmiyor. h | iktifa eden İngilterenin tek fiili mukabe- —— se, onunla birlikte harekelsiz bir müşa- — daha evvelden müutabık kalmadığı taks — — dirde, Fransanin böyle bir hareketi kate - şısında İngilterenin behemehal Fransa - ile birlikte yürüyeceğine hükmolunamaz. — âaczi sabit olduk. — Dikkat edilecek olursa görülür kı İn- mak nev'inden bir gayret dahi addoluna.- — dığını ve icab ettiği zaman hafbetmesinl 3 İzmirde tedkikata ğ ü Ç yi Umum Mü_';ü,j_iğa-t mürakabe Mü - —