15 Ocak 1965 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 11

eşleri olduğu halde - bilindiği (gibi, bu Y.T.P. li nesli gittikçe tükenmek- tedir - oturuyordu, daha doğrusu ka- sılıyordu. Ama tabii bu, rus heyetinin gecesini karartan bir facia olmadı. Hatta ruslar. Alicanın mevcudiyetin den, her halde pek haberdar dahi ol- madılar. Podgorniy İnönüden mü- saade istediği zaman saat gece yarı- sına yaklaşıyordu. o Herkesin (o çeh- resinden, Ziyaretin bir başan oldu- gunu okumak kabildi. Barış çağı Sovyet Parlâmento Heyetinin Tür- kiyeyi ziyareti bütün dünyada derin yankılar uyandırdı. Dışarda ve içerde bu ziyaretle ilgili olarak çe- şitli yorumlar yapıldı. En sağdan kan kırmızı sola, türlü uçlarda türlü de- gerlendirmelere varıldı. . Türkiyenin NATO'dan ayrılması ihtimâlinden başlanarak, Bağımsız bloka (oy. maya kadar türlü alternatifler sürüldü. Son aylarda birdenbire yo gunlaşan türk - sovyet omünasebet- lerini, Kibns meselesinin patlak ver- mesi üzerine, Doğu blokuna verilen geçici bir prim olarak kabul edenler oldu. Ama bu konuda en doğru teş- his bir yerli yayın organında değil, son İngilterenin ünlü gazetelerinden gımsız Times'da yer aldı. - Yazınm sahibi Allahlık Türkiye Muhabiri de ğildir. O, halen burada bulunmamak gormiy başkanlığında bir lâmento Heyetinin Ankarayı ti, iki ülke arasındaki müstakbel ya- kınlaşmanın bir denemesi olarak de- gerlendirildi. Times'e göre, Batının Kıbrıs meselesine gerektiği kadar ilgi termemiş olması, Podgomiyin OAn- kara ziyaretini (o kolaylaştırmıştır. A- ma tek sebep bu değildir. Birçok Batı ülkesinin Moskova ile iyi münasebet- ler kurması üzerine Türkiye de ay- nı yolu seçmiştir. Times, "iki ülke arasındaki mü- nasebetlerde er geç bir yumuşama o- lacaktı" diyerek, bundan önce türk- sovyet münasebetlerinde görülen ger ginliğin nedenlerini şu espri ile orta- ya koymaktadır : "Stalinin türk toprakları oüzerin deki iddiaları Türkiyede Rusyaya kar şı öylesine büyük bir şüphe yarat- mıştır ki bir ara türk gümrük me- murları Larousse'a - Larousse o bir fransız sözlüğüdür - bile el koymuş- lardı. gös- Gerçekten Sovyet Parlâmento He AKİS, 15 OCAK 1965 yetinin Türkiye ziyaretinde (güttüğü başlıca amaç, Stalin devrinde, rus- lara karşı duyulan bu, Larousse'a bi- le el koydurtacak kadar köklü şüp- henin üzerine bir sünger çekmek, hiç değilse yıllanmış, dal budak o salmış menfi hisleri bir dereceye kadar da olsa hafifletmek olmuştur. Yani, an laşılan, türk - sovyet münasebetlerin de Kremlinin politikası uzun vadeli- dir. Nitekim Sovyet Rusyada bugün dördüncü adam olarak kabul edilen ve bu bakımdan sözleri büyük önem taşıyan Podgomiy, o Türkiyedeki şüp helerin membaına yerinde bir teşhis koyarak, Esenboğaya ayak bastığı an dan itibaren sık sık aynı şeyi otek- rarlamıştır : "— Rusyanın Türkiyeye karşı hiç YURTTA OLUP BİTENLER lan temaslarda bu meseleler o hiçbir zaman açıktan söz konusu olmamış- tır. Podgormiyin Ankara ziyaretinde ifadesini bulan Kremlin politikası şimdilik Türkiyeden hiçbir şey iste- memek ve münasebetleri (sadece iyi komşuluk ve dostluk esasları (o üzeri- ne bina etmektir. Yani Kremlin açı- sından atılmış bulunan ilk adım, sa- dece buzların, çözülmesi yolundadır. Tabii (OMoskovada, o Türkiyenin NATO'dan aynlması veya Batı ile münasebetlerimizin gerginleşmesi is- tenmiyen şey değildir ama, fazla ha- yalperest olmıyan Kremlin yönetici- leri bunun o imkânsızlığını (o görerek, şimdilik çabaların daha çok buzların çözülmesi (oyolunda teksif edilmesini uygun bulmuşlardır. Podgorniy ve İsmet İnönü yanyana Akıllı bir iddiası yoktur!.." Çay ve sempati Ancak bu sözlerle murad sadece (o Sovyetlerin toprak talebi olmadığını belirtmek değildir. Zira Kremlinde, bunun mo- dasının geçmiş olduğu gayet iyi bi- linmektedir. Şimdi ortada Türkiye- nin Batı bloku ve özellikle NATO ve Amerika ile münasebetleri gibi söz konusu edilebilecek bambaşka (ome- seleler vardır. İşte Podgorniy "Rus- yanın Türkiyeye karşı hiçbir iddiası yoktur derken, Stalin devrinde kö rüklenen menfi hislerin yanısıra, Zzi- hinlerinde çöreklenen bu tip istifham ları da sümek istemiştir. Nitekim yüksek kademede edilen, Türkiyeden yapı- düşman aptal dosttan iyidir. İşte bu sebeple, Türkiyede kaldı- ğı süre boyunca, Sovyet o Parlâmento Heyeti Başkanı Podgomniyin gayret- i umacıyı Sil mek ve bunun yerine sevimli bir ku- zey komşusu ikame etmek yolunda oldu. Özellikle İstanbul ve izmir ge- zilerinde bol bol gülümsedi, espri vap lü, na efsanesini yaratması da normal- dir" dedi. Hatta Meryem Ananın evini gezip "Hacı" bile oldu! İstan- bula metro vaadinde bulundu, tanış- tığı her valiyi, her belediye başkanı- nı Rusyaya davet etti. Hirfanlıda hiç tanımadığı bir eve, tıpkı Başkan Johnson gibi, girip kahve içti. tatlı 1