26 Mart 1965 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 29

küçük apartman dairesine, Kendiler ri- pılan korkunç tecavüzlere seyirci ka- lan bir adamın rolüdür. Hemen bütün oyun süresince eli kolu bağlı bir aktör sahnede ne yapabilir? Bağlandığı san dalye üzerinde kıvranmaktan, çektiği azabı acı mimiklerle ifade etmekten başka hiçbir şey. o Muzaffer Tema da onu yapıyor. (AKİS: 208) AKİS, 26 MART 1965 (7 Piyes gördüm Fatih Tiyatrosunda "Bernarda Albanın Evi Ateşten gömlek Oyun.: "Bernarda Albanın Evi", (Oyun, 3 bölüm Yazan: Federico Garcia Lorca, (1898-1936). Çeviren : A. Turan Oflazoğlu. Tiyatro: İstanbul Şehir Tiyatrosu (Fatih). Sahneye koyan : Hamit Müzik : Mehmet Abut. Dekor: Duygu Sağıroğlu. Kostim : Sevim Çavdar Konu : Birkaç yıl önce Ankarada da oynanmış olan Lorca'nın bu güçlü oyunu, kızgın İspanya güneşi altında büsbütün kaynıyn kanları, bir ah- lâk anlayışının, eskimiş törelerin ve gelişememiş ekonomik şartların baskısı altında tutmıya artık imkân olmadığını duyuran, realist bir köy dramıdır. Geri kalmış bütün ülkelerin dramı... Lorca'nın fikir kadar şiir de yüklü olan oyunu, bu baskının altında en çok ezilen köy kızlarının, çilesini - ve isyanı- nı- dile getiriyor. Bernarda ananın açın bir namus telâkkisi ve boş bir gu- rur uğruna kızlarına -ve yarı kaçık anasına- kamçı zoruyla sürdürmek is- tediği manastır hayatı, geleneksel inançlarla bağlı kalmak istediği, burjuva aile düzenini temelinden sarsacak, değişen bir dünya ortasında, duygu ve sevgi özgürlüğüne susamış gençlik boyunduruğu kırıp atacaktır Oynıyanlar : Beha Kıral (Hizmetçi), Melâhat. İçli (Kâhya kadm. Sa- miye Hün (Büyükanne). Şükriye Atav (Bernarda ) Melahat Hasanoğlu (An- gustias). Hâle Rakunt (Magdalena), Jeyan Ayral ( Adela) Birsen Kaplangı (Martirio), Oya Eren (Amelia), Şevkiye May (Prudencia). Beğendiğim : Hâmit Akınlının ağırbaşlı, özenli sahne düzeni. Duygu Sâğıroğlunun yerli rengi duyuran, havayı da veren güzel dekoru. o Şükriye Atavın sert ve mütehakkim Bernarda'da. ana çizgileriyle başarılı oyunu. Büyükanne'de Samiye Hünüm. Martirio'da Birsen Kaplangının aşırılığa kay- mıyan, ölçülü kompozisyonları. Jeyan Ayralın duygulu - ve ateşli - bir oyun- la mükemmel savunduğu Adela. Beğenmediğim : Lorca'nın her oyununda, gerçeklerin o acılığı, katılığı içinde, her zaman duyulan "şiir" yönünün biraz gölgede bırakılmış olması. Sağduyuyu dile getiren Kâhya Kadın'da Melâhat İçlinin, Bernarda'nın öbür, kızlarında da Melâhat Hasanoğlunun. Hâle Rakuntun ve Oya Eren in içyaşa- madan yoksun oyunları Sonuç : Aynı çileyi çeken Anadolu (o kızlarının -ve analarının- kaderini hatırlatan özlü bir oyun. Bölge Tiyatroları kurulup çalışmaya başladığı za- man çeviri oyunlar repertuvarmda yer alması gereken ona biri. ciye FEVZİ 29