9 Nisan 1966 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 30
TiYATRO Ankara “Kireçli Bahçe” başladı Devlet Tiyatrosunun, bir süreden beri özenle hazırlanmakta oldu- ğu'bir ingiliz oyunu, Enid Bagnold' un “Kireçli. Bahçe”si (The Chalk Garden), geçen Cuma akşamı verir len ilk temisille başladı ve büyük bir başarı kazandı. Altı kişi arasında geçen esas Va: kada başrolleri üç kuşak canlandır maktadır: Büyükanne (Nurşen Gir ginkoç), Anne (Jale Birsel) ve To run (Deniz Gökçer). Bunlara bütün aksiyonu yürüten Mürebbiye Mad. rigal (Tomris Oğuzalp) ile Hakim'i (Şahap Akalın) de katmak gerekir, Sanatçılardan Şahap Akalının Çiz diği kompozisyonun, olgunluk ça: ğındaki bir komedyen için, şaşılacak yönü yoksa da, Nurşen Girginkoç ile Tomris Oğuzalpın çizdikleri ka: rakterler, bu genç sanatçılar için, bir “aşama” sayılacak niteliktedir. Fakat ilk temsilin en güzel sürp» rizi, Devlet Tiyatrosu sahnesinde ilk adımlarını atan Deniz Gökçerin, Bü- yükannenin şımarttığı, kötü telkin- lerle “yalnız” kendisine bağlı tut mak istediği gençkız rolünde ger- çekleştirdiği çok canlı, sevimli ve zarif oyun oldu. Dünya Tiyatro Günü Tyünya Tiyatro Günü, bu yıl da 27 Martta, yurdumuzda törenle kut landı. Radyolarımızda Tiyatronun : eğitim hizmeti ve görevi belirtildi, ödenekli, ödeneksiz tiyatrolarımızın hemen hepsi, bu münasebetle, tiyat- roya hiç gitmeyen veyâ gidemeyen halka parasız temsiller verdiler. Dünya Tiyatro o Gününü bu wi gölgeleyen, Muhsin Ertuğrulun (İs tanbul Şehir Tiyatrosu Başrejisör- lüğünden, elli yıldır emek verdiği bu görevinden, uzaklaştırılması ol du. İstanbuldâ sahne sanatçıların. dan, yazarlardan ve Üniversite öğ- rencilerinden, kalabalık bir toplu- luk, Şehir Meclisinin kararını pro- testo maksadıyla ve TMTF'nun dü- zenlediği bir sessiz yürüyüş yaptı- lar, ellerindeki dövizlerle çelenkleri Taksimdeki Zafer anıtına götürüp bıraktılar. Bu dövizlerden birinde şu cümle yâzılıydı: * Bay, Ti- yatro nedir, bilir misiniz?” K; Piye mami... m k N kk be t Diyar ronumdk “Artuto - Li” . Konu: Sahnede sırıtan nazizm o » “Arturo-Ui'nin Yükselişi”, (İki bölümlük gangster gösterisi). Yazan; Bertolt Brecht. Çevirenler: Sevgi ve Başar Sabuncu. Tiyatro: Sanat Tiyatrosu. Yöneten: Asaf Çiyiltepe. Müzik; Hans-Dieter Hosalla. Dekor, kostüm: Yücel Tanyeri. Oynayanlar: Asaf Çiyiltepe (Anlatıcı, Ted Ragg ve Çiçerolu satıcı), Nihat Ziyalan (Clark), Öben Güney (İhtiyar Hinburk), Genco Erkal (Arturo-Ui), Ayberk Çölok (Ernesto Roma), Erkan Yücel (Gobbola), Salih Kalyon (Dollfoot), Serap Tayfur (Betty Dollfoot), Muammer Tü. men (O'Casey, Avukat ve Şikagolu satıcı) v.s. Yakın geçmişte, Almanya ile beraber bütün Avrupayı kasıp kavuran o kanlı nazizm macerasının, Birleşik Amerikaya aktarılmış ve bellibaşhı şefleri bir haydutlar çetesi halinde canlandırılmış, epik sa: tiri. Hitlerle arkadaşlarını işbaşıma getirenlerin ve bu macerayı kolay- laştıran sosyal ve ekonomik etkenlerin alaylı ve buruk “anlatımı”. Beğendiğim: Elliyi aşan kişileri, sik sik değişen tablolarıyla büyük güçlükler gösteren böyle bir oyunu, epik sistemin gereklerine ve ge- leneklerine bağlı kalârak “özellikle “grotesk durumlarda bile korkunç- luğun atmosferi bozulmadan”. sahneye (-A.S.T.nun imkânları sınırlı olan sahnesine- oturtmayı başarmış olan Asaf Çiyiltepenin yönetimi; “ oyunun bütününe kazandırdığı “tempolu” akiş, etkili “ensemble” oyu- nu. Belgelerin yardımına bile ihtiyaç kalmadan beliren tarihsel olay- lar ve kahramanları, Özellikle; Genco Erkalın Hitler'i, Oben Güneyin Hindenburg'u, Ayberk Çölokun Röhm'ü, Erkan Yücelin Goebbels'i, Sa- lih Kalyonla Serap Tayfurun çizdikleri Dollfuss çifti... * Genco Erkalın, yazarın düşüncesine ve oyunun özüne aykırı düşen -ister istemez de Şarloyu hatırlatan. aşırı “benzet- me” gayretiyle genellikle “sevimli” kalan -korkunçluğunu” kaybeden- kompozisyonu, Sonuç: . . Sahnemize çıkarılanlar içinde, “havası, epik üslübu ve “bü- tünlüğü” en iyi korunmuş Brecht oyunlarından biri. Lütfi AY 20 9 Nisan 1966
