15 Ağustos 1983 Tarihli Nokta Dergisi Sayfa 12

TÜRKİYE Odalar artık özerk değil 9 kararname ile 9 meslek kuruluşu ilgili bakanlığa bağlandı endikalar, dernekler, birlikler derken, sıra meslek kuruluşla- rına geldi. 5 Ağustos tarihli Resmi Gazete'de, 9 meslek kuruluşunun dayandığı yasalar konusunda hü- kümet, kanun hükmünde 9 karar- name yayınladı. Çıkarılan kanun hükmünde kararnamelerle, daha önceden özerk olan 9 meslek kuru- luşu kendilerinin çalışmalarıyla il- gili olan bakanlıklara bağlanıyor- lar. Neleri düzenliyor? Kararname- lerde kamu kurumu kuruluşu ve KİT'lerde çalışan avukat, eczacı, mimar, mühendis ve veterinerlerin meslek odalarına üye olmaları is- teğe bırakılıyor. Bu kuruluşların siyasetle uğraşmaları, sendika ve derneklerle ortak hareket etmeleri, seçimlerde aday ve parti destekle- meleri yasaklanıyor. Kararname- ler, ayrıca bazı hallerde valilere bu kuruluşların yöneticilerini görev- den alma yetkisi de tanıyor. Esnaf ve Sanatkâr Dernekleri'yle üst ku- ruluşları dışında kalan birliklere, 31 Ekim tarihine kadar delegesin- den üst yöneticisine, yeniden se- çim yapılması zorunluluğu getirili- yor. Esnaf ve sanatkârların kuru- luşlarına ise bir ilâ iki yıl arasında süre tanınmakta. Esnaf birlikleri 12 konusunda getirilen yeni düzenle- melerden biri de, ticaret odaların- da olduğu gibi, Ticaret Sicili gaze- tesi benzeri Esnaf Sicili gazetesi çıkarılması. Bu meslek kuruluşla- rının yapacağı her türlü seçim de yargıç denetimi altına alınıyor. Hangi Oda hangi bakanlığa Türkiye Barolar Birliği: Adalet Bakanlığı'na Noterler Birliği: Adalet Bakan- hgğı'na Türk Tabipler Birliği: Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı'na Türk Eczacılar Birliği: Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı'na Türkiye Odalar Birliği: Ticaret Bakanlığı'na Esnaf ve Sanatkârlar Konfede- rasyonu: Ticaret Bakanlığı'na Türkiye Ziraat Odaları Birliği: TYarım ve Orman Bakanlığı'na Türk Veteriner Hekimleri Birli- gi:Tarımve Orman Bakanlığı'na ları Birliği: Bayındırlık Bakan- lığı'na Türk Mühendis ve Mimar Oda- | Türkiye Odalar Birliği'nin de Ticaret Bakanlığı 'na bağlanması uygun görüldü Bundan böyle bu kuruluşların üst örgütlerinin, merkezlerinin Anka- ra'da bulunması da getirilen yeni düzenlemenin bir sonucu. Meslek odalarının yeniden dü- zenlenmesi konusunun mimarla- rından Esnaf ve Sanatkâr Dernek- leri Birliği Başkanı Hüsamettin Ti- yanşan Nokta muhabirine ““Biz memnunuz, olumlu karşılıyoruz”'” derken, aslında yapılan değişiklik- ler zincirini kendilerinin hazırla- dıklarını ve hükümetin de küçük düzenlemelerle benimsediğini söy- lüyordu. Tiyanşan'ın başında bu- lunduğu birlik, süre konusunda “istisnai muamele” görmekteydi. Yeni düzenlemeleri hoşnutlukla karşılayan Tiyanşan dışındaki bazı birlik yöneticileri ise, sadece se- çimler için tanınan süre konusuna kafalarına takmışlardı. Noterler Birliği Başkanı Rasim Eyüboğlu, “Biz zaten böyle bir şeyi bekliyor- duk. Sadece seçimlerin tamamlan- ması için verilen süre konusunda kuşkumuz var” demekle yetinir- ken, Türkiye Ziraat Odaları Birliği yöneticileri de yine süreye takılı- yorlar, '“Herhalde uzatılır”” diyor- lardı. Türkiye Odalar Birliği yöne- ticileri ise daha ağırlıklı eğiliyorlar ve kararnamelerin yayınlandığı gün, değişiklikleri değerlendirmek üzere toplanıyorlardı. Özerklik gitti. Yeni düzenleme- lere ““seçim süresi”” dışına çıkarak, daha geniş açıdan bakan Türkiye Barolar Birliği yöneticileri ise, özerklik üzerinde — duruyorlar. Meslek kuruluşlarını, kamu kuru- luşu niteliğindeki meslek kuruluş- ları haline getirmekte dayanılan nokta, anayasanın 135. maddesi. Bu maddeye dayanılarak yapılan değişiklik de ““özerkliğin gitmesi- ne; kamu kuruluşlarında çalışan avukatların barolara üye olmaları- nın isteğe bırakılmasının meslek- taşlar arasında ikilik yaratılması- na; bir grup üye aidat vererek ba- ronun hizmetinden yararlanırken diğer grubun aidat vermeden ya-