March 28, 1940 Tarihli Servetifunun (Uyanış) Dergisi Sayfa 2

Servetifünun (Uyanış) 5O YILIN TARİHİ hmed İhsan Tokgöz tara- - fından <« Servetifünun > 1307 yılı id martında yani 27 mart 1891 de ku- rulmuştu. Kvvelâ şu «Servetifünun» adı naeedilh gelinmiştir vakıa, bir resimli gaşeteye uyan arandığı zaman en az hatıra gelebilecek bir şey «Servetifünun» terkibidir. Yiaarif nezaretindeki encümen teftiş ve muayeneden geçmek şar- tile bilcümle mevkut mecmualar tabı ve naşiri 1306 senesine kadar zarardızca devam eylemişti. O ta- rihe kadar İstanbulda birçok risa- leler, mecmualar çıkarılmiştı. Bun- lar meyanında bizim «Umran» vardı ki, ikinci senesi esnasında bütün mecmualar sleyhinde çıkan bir ira- de ile ve hepsi birden tatil olmuştu. Artık mecmuaların dahi dahili. ye matbuat idaresine merbutiyeti ve iİntişarlarının mutlaka irade issihsaline taliki şart kılınmıştı. « Umran » hakkında dahiliyeden müsaade almak istedik, imkânı yok- tu, Ahmed İhsan o zaman otuz yüşında değildi, gazete almak için 30 yaşında olmaliydi. O tarihte gene o nezarette bulunan hayır- hah bir arkadaş işe çare buldu. Yevmi gazetelerden birisine hafta- da bir kere ilâve olarak bir kısmı fenni çıkarılmak hususunda kolayca müsaade edilmişti. Günlük gaze- teden birinin ismine izafetle böyle bir edebi ilâve ruhsatı alır- sak muvaffakıyet memüi idi. Nikolâ&idi isimli bir zat tarafın- dan çıkarılan «Servet» gazetesinin ismine izafetle ve «Servetifünun» unvanile haftalık fenni mecmua ruhsatı istedik, irade istihgal olundu. Servetifünun ilk intişarında yalnız on iç sayıladan ve iki şayıfa kapaktan ibaret idi, Birinci altı ayın hitamında münderecat kışmı 12 sayıfaya ve kapakta dört sayıfaya çıkarılmıştı. Servetifünun o zaman böşle şeylere pek çok aldırnş etmeyen halkımıza tedri. cen medeni ve fenni ve birazda edebi aksamı muhtevi olarak tak- dim edile edile bir sene kadar devam etmiş, fakat bu bir senede gazete müdüriyeti fevkalâde müç- külât karşısında kalmıştı. Zira şehri» mizde bir musavver gazetenin hâ- yati hükmünde olan tersim ve hak ganatları yok idi ve kert- lik hâk olunmuş kalıpları tabı hu: —i