30 Eylül 1936 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 11

e Frank kıymtin du FÇ TÇ İ yer vi Y 'POSTA e Ürüecirc lmesi ihracat merkezlerimizde akisler uyandırdı Tahviller yükseldi Türk parasile ihracat yapıldı (Baştarafı 1 inci sayfada) graf gelmemiştir. Londra borsasında altın ğramajı de- giştikçe vahidi kiyasi olarak kabul edi- len sterline de yeni fiyat verileceğini göz önünde tutan Merkez Bankası İn- giliz Hrasını dün de 620 - 635 kuruş 0- larak tesbit etmiş ve alâkadarlara bil- dirmiştir. Dünkü fiyatlar 635 - 638 ol- duğuna göre bugünküler 15 kuruş dü- şüktür, Tahviller- Merkez Bankası tahvilleri dün 81,5 tan muamele görmüştür. Normalin fev- | kinde görülen bu fiyata tahviller geç vakte kadar alıcı bulmuştur. Ünitürk 28,50 den açılmış 22,40 tan kapanmış- tır. Fiyatlar normaldir. Anadolu De - miryolları yükselmeğe başlamıştır. Ob- ligasyon dün 41 - 41,20 ve mümessil de 4380 - 44 arasında muamele görmüş- tür. Yükselme 80 - 100 kuruş kadardır. Vahidi kiyasi olarak kabul edilen İn- giliz lirasının altın mı, kâğıt mı olduğu hakkında piyasada bir tereddüt vardır. Dün öğrendiğimize göre kabul edilen sterlin, altın esasına göre tanzim edil- miş İngiliz kâğıt parasıdır. Türk parası üzerinden Tacirler daha ziyade Türk parası ü- zerinden satış yapmaya karar vermiş- lerdir. Çünkü en sağlam para bizim pa- ramızdır. Almanyaya Türk parası üzerinden satışlar yapılmaya başlanmıştır. İhra - cat mühim mikdardadır. Türkofis müdürlüğü yaptığı angaj - manla, taahhüt altına girmiş olan ta - cirlerin hukuki vaziyeti hakkında ÂAn- kara ile muhabereye başlamıştır. Bu hususlarda umumi bir karar verilecek ve bir izahname hazırlanacaktır. Maliye müsteşar vekili de dün sabah Ankaradan şehrimize gelmiş ve öğle - den evvel Borsa komiser vekili Hasan- la uzun bir görüşme yapmıştır. Bir sa- at kadar süren bu görüşmelerde mün- hasıran para meselesi görüşülmüştür. Ticaret Odası Dün yalnız ihracat işlerini görüştü (Baştarafı 1 inci sayfada) sat Vekiline bir telgraf çekilmesi karar laştırılmıştır. Dün çekilen bu telgrafta, ihracat ti- caretinin zarardan vikayesi için tedbir alınması rica edilmiştir. Öğrendiğimize göre İktısat, Maliye, Hariciye vekâletleri ve Merkez Ban- kası mümessillerinden #mürekkep bir komisyon, vaziyeti tetkik etmekle meş- güldür. Tüccarlar, bu tetkiklerden son- ra verilecek kararları büyük bir alâka ile beklemektedirler. Bu hususta kendisile görüştüğümüz salâhiyet sahibi bir zat şunları söyle - miştir : — Şimdiye kadar yapılmış olan ih- racat satışlarından, bedelleri henüz tah sil edilmemiş bulunan birçok alacak - lar vardır. Eğer bu alacaklılara parala- rı bugünün piyasası üzerinden tediye edilecekse, bu vaziyet ihracat tacirleri- ni çok z:ârarlandıracaktır. Halbuki paralarını kıymetten düşü- ren memleketlerin hepsi, Türkiyeden alacaklıdırlar. Ve Cümhuriyet Merkez Bankasırida hepsinin, bu sukut tarihin- den evvelki piyasa üzerinden yatırıl - mış paraları vardır. Bu paralar bitta - bi, ithalât bedelleridir. Ve Türk ihra- catçıları, satış yaparken, bu hesaplar- daki bakiyeye güvenmişlerdir. Yani, ©o hesaplara esas olan piyasayı hesap e- derek taahhüde girmişlerdir. Binaenaleyh, bugün Merkez Banka- sındaki bakiyeler bitinceye kadar; ih- racatçılarımıza yapılmış olan satışlar- dan mütevellit alacaklardan; ve eski pi- yasa üzerinden tediyede bulunmak za- ruridir. Esasen, Merkez Bankasının bu işte- ki rolü mutavassıtlıktan ibarettir. Çün- kü onun bu işlerdeki gayesi, kâr temi- 'ni değildir. Böyle olmadığı takdirde birçok ihra cat tacirlerimizin vaziyetleri kökün - den sarsılacaktır. Yeni Para Esasları (Baştarafı 1 inci sayfada) veyahut perşembe günü toplanması müukarrerdir. İngiltere Devlet Bankasının Kazancı , Daily Herald gazetesine göre, fran- gin kiymetten — düşmesinden dolayı İngiliz Devlet bankası bir gün içinde 160 milyon isterling kazanmıştır. Mali Bir Konferans Toplanacak Diğer taraftan Alman membaların- dan bildirildiğine göre, Fransızca Övr gazetesine nazaran, Başvekil Blum bu hafta sonunda mali bir konferansın toplanmasını teklif edecektir. M. Blum'un Sözleri GCeceki müzakereler sırasında söz alan B. Blüm fikrini müdafaa et- miş ve meclisi bunu kabule teşvik ey- lemiştir. Başvekil, hazinenin — maruz bulunduğu müşkülâttan bahseylemr « ve yeni para kanunu hükümete tak- riben yirmi beş milyar taze para temin edeceğini tasrih eylemiştir. Kontenjanların Kaldırılması İçin Teklif Paris, 29 (A.A.) — Echo de Pa- ris, Ocuvre ve diğer gazetelerin Ce- nevreden haber aldıklarına göre, güm- rük kontenjanları ile para kontrolü- nün kaldırılması hakkında bir İngi- liz - Fransız keklifi hazırlanmaktadır. Balkan devletleri arasında Belgrat, 29 (Hususi) — Pravda gaze- tesinin Bükreşten aldiğı hâberlere gö- re, Balkan Antantına mensupş devlet- lerin Milli Banka mümessilleri yakın- da bir toplantı yaparak, frangımn deva- lüasyonundan mütevellit vaziyeti tet- kik edeceklerdir. İtalyanın vaziyeti Roma, 29 (A.A.) — Müusolini, Taon di Revel ve Kambiyo ve döviz müste- şarı, konferans halinde toplanmişlar- dır. Bu içtimada, İtalyanın frank ve di- Ni ğer paraların kıymetten düşürülmesi- ne karşı alacağı vaziyet ve tedbirler gö- İtalya liretin mark gibi yalnız kal - masından korkuyor görünmekte ve li- retin kıymetten düşürülmesinin Nev - yorktaki İtalyan eshamının idame etti- rilmesine müsait bir tedbir olacağını düşünmektedir. Dolar ve Sterling Vaşington, 29 (A.A.) — Dün gazete- cilere beyanatta bulunan Finans Ba - kanı Morgenthau, İngiliz - Fransız - A- merikan para anlaşmasının dolar ile sterling arasındaki münasebat hakkın- da henüz kat'i bir ittifak teşkil etme- diğini söylemiştir. Amsterdam borsası açıldı Amsterdam, 29 (A.A,) — Hükümet, bugün ÂAmsterdam esham borsalarını yeniden açmağa karar vermiştir. Fransız âyanında Paris, 29 (A.A.) — Senato sol cenah cümhuriyetçileri para kanun lâyihası- na muhalif durum almaya ittifakla ka- rar vermiştir. Kontenjan sistemi, İngiltere ve Fransa Cenevre, 29 (A.A.) — Fransa ile İn- giltere arasında ticari kontenjantman sistemine nihayet veren bir itilâfname vücude getirilmiş olduğu haberi, İngi- liz mahafili tarafından tekzip edilmek- tedir. Yunan parası Atina, 29 (Hususi) — Başvekil mu- avini ve Maliye Nazırı Zaviçyanos ga- zetecilere bir beyanat vererek, drah - minin sağlam olduğuna işaret etmiş, ve mevcut rejimi muhafaza ederek partili devletlerde, fırkaların taraftar- larına dolgun maaşlar vererek devle- tin bütçesini karmakarışık ettiklerini ve Kondilisin idaresi daha seksen gün devam etseydi Yunanistanda her şeyin tamir ve telâfisi kabil olamıyacak de- recede mahvolmuş bulunacağını söy- M Haa bi güğin Ha ğbdi 5l » — çi AAA Ça GCEr ÇT İzmir üzüm, incir tacirleri çok zarar gördüler (Baştarafı 1 inci sayfada) — rardan bilhassa üzüm ve incir tacirle- ri çok müteessir olmuşlardır. Buğgün Merkez Bankası, florin, Fran- sız ve İsviçre frankları üzerinde mu- amele yapmamnıştır. Yalnız sterlin 620-kuruş üzerinden muamele görmüştür. İhracatçılar, Fran saya gönderecekleri mallarda, frank gene kemafissabık eski kıymet üzerin- den hesaplanmazsa, tahhütlerinde du- ramıyacaklarını bildirmişler, ve bu hu sususta bir karar alınması için İktısat Vekâletine telgrafla müracaat etmiş - lerdir. Vekâlet bu telgrafa henüz ceyap ver- memiştir. Muhakkak olan cihet tüccar- ların büyük zarar görmüş olmalarıdır. İngiliz grubu Tetkiklerine Başladı (Baştarafı 1 inci sayfada) * derecede büyük bir fark bulunan bu madde fiyatının indirilmesini tavsiye eden bir proje teklif etmişlerdir. İngiliz grupu, teklifi kabul edildiği tak dirde inşaata başlayabilecektir. Sumer- ville temaslarına Ankarada devam et-| Olacak mektedir. Sancak Türkleri Dükkânlarını Kapadılar (Baştarafı 1 inci sayfada) Bir kısım Ermeniler Türklerle bera- berdirler. Burada Suriye makamatın- dan vaziyeti tavzih eder şekilde bir söz söylenmesi bekleniyor. Asım Suriye heyetinin sözleri Süuriye heyeti İstanbulda gazetecile- re söylemiş olduğu - sözlerden sonra, yeniden beyanatta bulunmuştur. He- yet reisi Türk Sözü gazetesinin muha- birinin Antakya ve İskenderun Türkle- ri hakkında sorulan suale : — Onlar bizim de kardeşlerimiz, can- dan komşularımızdır. Şüphesiz bütün düşüncelerimiz müsbettir. demiştir. Mühim bir — Kaçakçılık daha! (Baştarafı 1 inci sayfada) Fakat V. M. postaneden çıkar çık- maz bir otomobile atlamış, memurlar derhal bir otomobil bulamadıkları i- çin Yenicamie kadar otomobilin pe- şinden koşmuşlar ve nihayet Yenica- mide buldukları bir otomobile atlaya- rak bankerin otomobilini takip etmiş- lerdir. Memurlar bankeri Mektep soka- ğgindaki evinin kapısında yakalamış- lar ,elindeki paketleri açmışlar ve her birisinden ellişer tane tahvil çıkarmış- lardır. Bu andan itibaren de resmi tah- kikata başlamışlardır. Muayene Edilmeyen Paketler Yapılan ihbara nazaran böyle kıy- metli paketler postaneye gelince bir hey'et huzurunda açılır, muhteviyatı tetkik edilir, idhali memnu bir şey yoksa sahibine verilir, idhali memnu şeyler de iade olunurmuş. Halbuki bu kıymetli paketlerin a- çılmadan sahibine verildiği de tesbit edilmiştir. Bu bakımdan da tahkikat yapılmaktadır. Bu paketleri V. M. e veren memur, kaçakçılık bürosu —memurlarına V. M. e ajt paketlerin aranması için â- mirlerinden bir emir almadığını söy- lemiştir. â vi ©e V. M. in bu işi sekiz aydanberi yaptığı, bu vasıta ile döviz kaçakçılığı da yaptığı söylenmektedir. V. M. Ne Diyor? V. M. dün kendisile görüşen bir istinde çete teşkilâtı gittikçe kuvvetleniyor — — Arap Lideri Fevzi Kavukçu, İngiliz kuvvetlerinin Filistinde birşey yapamıyacaklarını, söyledi Kudüs 28 (Hususi) — Filistin Araplarının İngilizlerle — mücadelesi gün geçtikçe ciddi bir safha arzetmek- tedir. Harekâtın bugünlerde — şiddet kesbedeceği kanaati umumidir. Arap kuvvetlerinin başında aske- ri bir terbiye görmüş olan Fevzi Ka- vukçuşve bir takim Arap zabitleri bu- lunmaktadır. Sık sık İngiliz kuvvetle- rine taarruz eden çeteler faaliyetlerini yeniden arttırmışlardır. Araplar yahudilere ait çiftlik ve a- razileri amansız bir şekilde tahrip et- mekte ve buralarını istifade edilemiye- cek bir hale sokmaktadırlar. Şimdiye kadar Arap çeteleri muh- telif yerlerde on kadar müdafaa hattı vücuda getirmişlerdir. Çeteler yollara ağaç kütükleri ve taşlar yığmakta bu süretle İngilizlerin ileri hareketlerine mani olmağa uğraş- maktadırlar. Arap lideri Fevzi Kavukçu İngi- lizlere karşı şu plânı tatbik etmekte- Yakında güreş Müsabakaları (Baştarafı 1 inci sayfada) Bunlardan başka Bulgaryadan da Molla Mehmet, Koca Mehmet, Adem isminde üç pehlivan daha gelecektir. Pehlivanlarn kâffesi nihai olarak (|15 Teşrinievvele kadar şehrimizde bu- lunmuş olacaklar ve 15 Teşrinievvel - den 29 Teşrinievvele kadar da Halke- vinin mürakabesi altında çalışacaklar ve ekzersliz yapacaklardır. Pehlivanlar şehrimizde — bülundukları müddçtçe Halkevi tarafından muntazaman laşe edileceklerdir. Müsabakalar 5 derece üzerine yapı- lacak ve kıran kırana olmaması için dikkat edilecektir. Papılacak müsabakada pehlivanlar: Desteye, küçük ortaya, büyük ortaya, baş altına, başa güreşeceklerdir. Güreşlerde birinciliği alan pehliva- na 1000, 2 inci ve üçüncüye de 200 zer lira mükâfat verilecektir. Mâ#hba- retle seçilmiştir : Baş hakem M. Sami Karayel, Hulüsi Cemal pehlivan, İlhami, Dinarlı Meh- medin babası Yusuf Hüseyindir. Diyarıbekirde sıtma mücadelesi Diyarıbekir (Hususi) — Bu sene her seneye nisbeten vilâyetin sıhhi duru - memiştir. Diyarıbekir ve havalisinde Adana ve emsali yerler gibi tahribat yapacak bir derecede sıtma ve bunun mikrobunu hâsıl eden bataklıklar yoksa da sıitma- nın hissolunur derecede mevcudiyetini nu nazarı dikkate alan Sıhhat ve İçti - mai Muavenet Vekâleti Diyarıbekir ve havalisini de sıtma mücadele mıntakası- na ithal etmiye karar veriniştir. Bu se- ne sıtma mevsiminin geçmiş olmasına nazaran mücadelenin artık gelecek se- ne yapılması beklenilebilir. Müfettişlik bölgesindeki vilâyetlerin sıhhi durum- ları üzerinde ve göçmenlere yeni yap- tırılacak evler hakkında tetkikat yap- makta olan B. U. Müfettişi Sıhhat mü- şaviri Sadreddin avdet etmiştir. muharririmize: — Ortada bir kaçakçılık yoktur. bunların idhal müsaadesi alınmıştır. Fakat memurlar paketleri müsadere ettikleri zaman idhal müsaadesi yazı- lı olan kâğıt üzerimde yoktu, kendile- rine gösteremedim, bu müsaadeyi gösterince şüphesiz tahvilleri geri ala- cağım ve ortada bir kaçakçılık olma- dığı da anlaşılacaktır. demektedir. Fakat kaçakçılık bürosu bu müsa- adenin münhasıran bankalara verildi- Bini de tesbit etmiştir. kalarda hakemlik yapacak heyet şu su- muü daha normal bir vaziyete girmiş ve hiç bir tarafta sari hastalık zuhur et - dir: 1 — Gündüzleri hiç bir şekilde sah dırış hareketlerinde bulunmamak. 2 — Ancak karanlık bastıktan son — ra dağlardan inip İngiliz karargâhları- na baskın yapmak. Arap lideri bugünkü teşkilâtile on bin İngilize karşı muvaffakiyetle kar« şı gelebileceğini iddia etmektedir. Fevzi Kavukçu tankların dağlarda — hiç bir iş göremediklerini ve göremi: 'İ yeteklerini, ve binaenaleyh tankları — dan hiç bir zaman endişe etmedikle» & rini söylemiş, ayrica da tayyareleriş — yükseklerden hedeflerini - şaşırmakta ve yere yaklaşmak istedikçe ihtilâlek — lerin kurşunlarından zarar görmekte B olduklarını ilâve etmiştir. " Fevzi Kavukçu çetelerin gundış güne kuvvetlenmekte olduğunu, za, manla harekâtın daha muntazam bit — surette idaye edileceğini, ergeç mak ' satlarına nâil olacaklarını söylemekter çekinmemiştir. 4 ” İki şehir Doktorları Arasında (Baştarafı 1 inci sayfada) iddiaya göre İzmir doktorları arasında teşhis noksanı vardır. İzmirin tanınmış — doktorlarmdan Hatip oğlu Esat 'fikir « lerini şöyle hülâsa ediyor: | — İzmirde bazan bir hastanın ge- — rek teşhis ve gerek tedavisinde, dolğm — torlar arasında fikir ayrılıkları oluyor, j Bu her yerde vâkidir. İstanbulun meş- — hur pratisyenleri de İzmir doktorları — nın çıktığı mekteplerden yetişmişler » — dir. İstanbulda yerleşmiş doktorların, — buradaki doktorlardan daha kudretli. — daha zeki olduklarını kabul etmek akıİ â ve mantıkla telif edilecek birşey değiî—.ş İ dir. & Yalnız, İstanbulda hekim sayısı İz- îî * ! î . dd u| mirden çok fazla olduğu için hasta bir doktora olmazsa, diğerine müracaat e- ! diyor. | 2 — Teşhise yardım edecek vasıta- lar İzmirde de mevcuttur, Çok iyi ront — genciler, mükemmel lâboratuvarlatq vardır. Burada bulunmıyan bazı vasır — talara lüzum gösterildiği zaman, mali — kudreti müsait bazı hastalarımızı biz — İstanbula göndeririz. İçinden çıkama« | dığımız birşey olursa derhal hastayı İstanbula göndeririz. — Fakat İstanb doktorlarının da ökseriya böyle bir vâ- — ziyet karşısında bizim gibi ellerini bağ- ladıklarını görürüz. Ne çare ki tıp, ür- zu olunan kemal mertebesine henüş varmamıştır. K 3 — Burada hastalanan bazı doktur — ların tedavi için bizzat İstanbula git » — tikleri de vâkidir. Hattâ apandisit ame — gösterdiği de kabili inkâr değildir. Bu- | liyatı için İstanbula gitmek tuhaflığı nı gösteren bazı doktorların ha-2ketleri halkın gözünden kaçmıyor. 4 — İstanbulda, mütehassıs geçinen bazı zevatın korekt hâareket etmedik leri de gözlerimizden kaçmıyor. İzmir den gelen hastaları, şöhretleri için is tismar ederek, — İzmir, dokterlarının çektikleri filmleri beğenmiyorlar. Lâ « boratuvar raporlarına da hiç - ifat et miyorlar, Klinik teşhislerini | afif bir istihfaf gülümsemesi ile karşılayarak hastanın gözünü korkutuyorlar». Tanınmış doktor Hatip oğlu Esadır ortaya attığı iddia yeni bir «İs'anbul - İzmir» tedavi rekabeti atmakla heraber bazı İzmir doktorları için de 'a iz ve- İlerde İzmirin değerli doktor avından Abdi Muhtar ve Ekrem Hayii ÜUstün. dağ tedavi için İstanbulda uz ' | müd: det kalmışlardi. Bunlardan At — Müh- tar apandisit operasyonunu | n Ke male yaptırmıştı. Beyoğlunda yang : Dün gece saat 2,55 de Be “Jlunda İstiklâl caddesindeki Karaku.. .çu so- kağında bir ardivede anlaşılm an bir '_sebepten dolayı bir yangın çık sş, ar- diyenin ahşap kısmı tamamen yandık- tan sonra söndürülmüştür. —- j silesi olmuştur. Meselâ pek ya-'ı güne | b düz ada li l Z Ğ LA B OD