22 Ocak 1965 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 17

MLK TürkiyeninMLF'e katılmama kararı vermesi, kolaylıkla tahmin eme gibi batı çevrelerinde derin akislere yol açm F adı altında bilinen Çok Ta- fta Ato ücü jesi "Made in U.S.A." olmakla be- sebeplerden, bilhassa Amerikada ve Almanyada (adeta heyecan yaratmıştır. Türkiyenin MLF ile ilgili kararının bir takdim şekli, bir de esası olmuştur. Kararın açığa ovurulmasında meydana gelen bir talihsizlik hem çeşitli tefsirlere o yol açmış, hem de Hükümeti müşkül mevkide bırakmıştır. Karar, bunu yazılmaması gerektiği kaydıyla ve gazeteci- likte kullanılan tâbirle "background bilgi—haberleri iyi değerlendirmek için sahip olunması faydalı bilgi" olarak alan bir gazetede, bu husus kaale alınmaksızın ortaya atılmıştır: Bu, hizi devletlerin Ankaradaki açmıştır. Hükümet bunun maksatsız bir "gazeteci iş- güzarlığı" olduğu yolunda samimi temi vermiş, ama tabii bu, bütün bulutları dağıtmamıştır. Allahtan ki hemen hemen aynı zamanda Amerika- olabileceği hu- susunda müttefiklerimizi ikna etmiş olmalıdır. Gerçekten de Amerika Dışişleri Bakanı Dean Rusk'un Washington'- daki avrupalı muhabirlere "background bilgi" olarak söy- lediği sözler kendisine atfen yayınlanınca Almanya - A- merika münasebetlerinde hissedilir bir soğukluk başgös- termiştir. Rusk'nı gürültü yaratan sözlerinin de MLF ve Almanyanın birleştirilmesi gibi Bonn için hayati ö- nemde meselelerle ilgili olması işin bir başka tuhaflı- ga ürkiyenin kararının bir talihsizlik neticesi (o vak- ulen evvel yayınlanması, bir noktada daha memleketi sıkıntın vaziyette bırakmıştır. Karar gazetede çıktığı sı- rada Podgorniyin başkanlığındaki rus heyeti Türkiyede bulunmaktaydı. Ziyaretle karar bir çok zihinde, - haklı olarak -. derhal bir araya getirilmiş ve sanki Türkiye- nin bunu, Podgorniy buradayken açıklamak istediği, bu- nun görüşmelerde varılan bir pazarlık neticesi olduğu sanılmıştır. uki aksine e Türkiyenin gö- rüşmelerdeki durumunu ancak zayıflatabilecek nite- liktedir. Bazı yabancı ajansların yaptıktan MLF" tefsiri doğruysa, bizim bir şey almadan bir şey verme durumuna düşmemiz her halde kararın tak- dim Şeklinin herkesten çok Hükümeti üzdüğünü tartış- ma kaldırmayacak tarzda insaflı gözlerin önüne sermek- tedir. Türkiye kararın bu tarzda açıklanmasından hiç bir şey kazanmamıştır, aksine, başı ağrımıştır. Şimdi, olay gün ışığına çıktıktan sonra açıklanan husus Türkiyenin bu kararı Podgorniy Heyeti buradayken almadığıdır. Karar daha önce alınmış, amerikalılara bil- AKİS, 22 OCAK 1965 "Kıbrısa. MESELESİ dirilmiştir. Dışişleri (Bakanı Feridun Cemal Erkin Pa- risteki NATO toplantısına gittiğinde durumu General Finletter'e duyurmuştur. erika Türkiyeden bu konu- da bir açıklamayı hemen yapmamasını istemiş, bir me- hil üzerinde mutabakata varılmıştır. Bu da, kararın tak dim şeklinde Hükümetin bir parmağı olmadığının başka bir delilidir. Amerika böyle bir mehili niçin istemiştir? Bunun sebebi MLF'in gerçekten NATO içinde bir arap saçı ya- ratmış bulunmasıdır. Amerika önce Almanyaya, bunun mutlaka gerçekleşeceği yolunda teminat vermiştir. Al- manya bu söze dayanarak politikasına bir istikamet çiz- mistir. Fakat Fransanın dayatması bir süre sonra Was- hington'u tekrar Dame mecbur etmiştir. MLF kurul- uğu takdirde NATO'nun parçalanacağı hususu (açıkça anlaşılmıştır. Doğrusu istenilirse, bu kuvvete Almanya- an başka memleket a bir muhabbet gösterme- miştir. MLF'in O'nun savunma gücüne bir tesir yapmayacağı ortadadır. Hatta artık bunun siyasi bir i dece alınanların bazı nükleer silâhın tetiğinde im almanlarda yaratacaktır. manya bulunduğu hissini Tabii, sonunun bu olacağı ve bu kadar ihtiyata yol açacağı evvelden hesaplanabılseydi en iyi şey meseleyi ortaya atmamak olacaktı. Gerçekten de, müttefiklerarası görüşmelerde iş pişirilip kotarılmadan ve kesin mutaba- kata varılmada ir büyük mesele haline ii. mesi hata teşkil etmiştir. MLF'in bugünkü durumu dahi ilk ortaya atıldığı günkü durumundan farklıdır ve işin ya düşmesi ihtimâli yüzde ellinin çok üstündedir. A- merika, bir blokun lideri olarak meseleyi iyi idare ede- memiştir ve çok mavi boncuk dağıtması hesap gününde kendisini müşkil mevkide bırakmıştır. Seçimler arefesindeki Almanya bu liderlik hatasının bedelini ödemeye mecbur kalmaktan ciddi şekilde endi- şe etmektedir. Durum bu olunca, Türkiyenin karanının takdim şeklin- deki ciddi talihsizlik bir yana bu kararın esası üze- rinde Türkiyeyi kınamaya kalkışmak haksızlık ve insaf- sızlıktır. Türkiye MLF'i kabul etmeyen, bunda şimdi fay- da görmeyen tek NATO memleketi değildir. Türkiye Almanyanın dostudur. Bu dostluk sağlam ve kökü derin temellere dayanmaktadır. Almanyanın bir gün birleştirilebilmesi ve geçmişin tamamen tasfiye Almanyanın MLF'e katılmasının Kıbrıstan daha önemli olduğunu söyleyecek olursa ona kim inanabilir? Kıbrıs Türkiyenin nazarında MLF'i gölgede bırakacak bir me- dir ve o meselenin hallini kolaylaştıracak bir ğer Türkiye güvenliğimizi bağladığımız sistemi brıs için zayıf düşürebilecek bir karar alırsa müttefiklerimi- zin burulması haklı görülebilir. Ama MLF'in bu sistemi zayıflatmak mı, yoksa kuv- vetlendirmek mi istidadında bir proje olduğu (hususu umumi menfaat göz önünde bulundurularak (söylenirse acaba cevap ne olacaktır?. 17