10 Aralık 1966 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 22

Mesele sonradan anlaşıldı. Prof. Ragıp Sa- rıca, Anayasa Komisyonunun bir üyesiydi. Ba- bacan Gürselin ağızı "Prof. Ragıp Sarıca" nın adına öylesine alışmıştı ki, Sağlık Bakanlığına Prof. Ragıp Üneri tayin etmişken, o meşhur kâğıda, yanlışlıkla “Prof. Ragıp Sarıca" diye yazmıştı ve hata dallanıp budaklanmıştı. Yakınları, Devlet Başkanının rahatsızlı- ğının ilk sebebinin bu durum olduğunu söyle- mekte ittifak halindedirler. Komitedeki cere- yanlar daha karıştığında Gürselin bünyesi da- ha zayıflayacak ve asıl darbe, kendisinin yap- tığı 13 Kasım hareketinden sonra gelecektir. Gürsel İsmet Paşaya, NATO Başkomutanı General Norstadt ile yaptığı temaslar hakkın- da da bilgi verdi. Amerikalı general, Ordudaki Tensikattan bir kaç gün önce davet üzerine Türkiyeye gelmişti. Gürsel kendisine, Orduda bir tensikatın düşünüldüğünü, hatta planlandı- ğını söylemişti. Amerikalıya bildirdiğine göre bunun esası, Ordunun gençleştirilmesi olacak- tı. Amerika, daha İhtilâlden önce, böyle bir gençleşmenin lüzumunu çok söylemiş, hatta çe- şitli heyetleri çeşitli raporlar vermişlerdi. Türk Silahlı Kuvvetleri içinde yaşı ve kabiliyetleri o halde subaylar vardı ki bunların modern me- todlara uymaları imkanı yoktu. Bir gençleştir- me ameliyesi, Ordunun muharebe gücünü arttı- racaktı. Norstadt bu mülahazalarla, kendisine böyle bir ameliyeye e ez yn mutabakatın bildirmişti. rdusu yeni ha- liyle NATO'nun gücünü azaltmayacak, arttıra- caktı. NATO Başkomutanına ihtilâlciler, e liğin mali portesini de bildirmişlerdi : 100 mil- yon türk lirası. Bunu kolay değildi. A- caba, amerikalılar bir yardımda bulunamazlar mıydı? Bunun üzerine Norstadt, ameri Türkiyedeki karşılık paralar fonundan 12 mil- yon doların serbest bırakılmasını sağlamıştı. Gürsel bunları söylerken, Ordu Tensikatının amerikalılar tarafından da doğru bulunduğunu belirtmek istiyordu. Norstadt bu tavrı takınır- ken elbette ki henüz kırkındaki kurmay havacı- ların, denizcilerin ve karacıların tensikat balta- sına çarpacaklarından haberdar değildi. Onun görüşü, bu yoldan, Türk Ordusundaki şişkinlik- lerin bertaraf edileceğiydi. . o Floryada Kürt Meselesi görüşüldüğünde, İsmet Paşa ihtilâlcilerdeki bir takım peşin hü- kümlerin ve kolay yollar arama (sevdasının kaybolmamış bulunduğunu kolaylıkla farketti. İhtilâlcilere göre, yok, bu iş İsmet Paşanın bu- yurduğu kadar sade değildi. Ağalar Doğudaki halkı sömürüyorlardı ve bu, durumdan kürtçü- ler faydalanıyorlardı. İsmet Paşa Dersim hare- 80 ketini yapmamış mıydı? İsmet Paşa Şeyh Saite karşı şiddetli vaziyet almamış mıydı? Doğuda- ki ağaların bölgelerinden sökülüp alınması lâ- zımdı. O zaman ağa nüfuzu sıfıra inecekti. İsmet Paşa tasavvurun hatası hakkında, dili döndü- ğü kadar Gürsele ikazda bulunmak istemişti, fakat Komitenin o konuda musir olduğunu an- lamıştı. İsmet Paşa, Hükümet krizini dikkatle ve ilgiyle takip etti. Bunun, Komitedeki bazı fikir ayrılıklarının sonucu olduğunu farkediyordu. Gürsele, ilk konuşmasında yaptığı "basit tavsi- yeler" in ikincisinin de haklılığı yavaş yavaş or- taya çıkıyordu. Eminsu Hadisesi, Ordu ile Ko- mite arasından kara kedinin geçmesine yol aç- mıştı. Emekliye ayrılanlar, bir dernek kurma- nın hazırlıkları içindeydiler. Derneğin resmi gayesi, bu subayların haklarının korunmasıy- dı. Ama, tekrar Orduya dönmek için mücade- le açacaklarını saklamıyorlardı. Komiteye ge- lince, onun içindeki çatlak açıkça gün ışığına çıkmıştı. Türkeş ile grupu, bambaşka sevdalar peşindeydiler ve 27 Mayısa yeni bir felsefe ver- mek istiyorlardı. Gerçekten de o günler, ilk baş- ta bir serbest seçim yapıp iktidarı hemen sivil idareye devretmek için ihtilâl yaptıklarını söy- leyenler memleketin ana davalarından, temel meselelerinden biraz fazla bahsetmeye başla- mışlardı ve sandalyalarına ısındıklarını, onlar- dan çok hoşlandıklarını, oralardan kolay ay- rılmak istemediklerini belli ediyorlardı. ——— Gelecek Yaz— — İsmet Paşa İhtilâlin felsefesini yerine koyuyor.