11 Haziran 1966 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 25

imkânını vermemiştir. Onbeş - mi yıldanberi adı Türkiyede bilinen Hemingway, ilk defadır ki "Çanlar kimin için çalıyor"la, Varlık Ya- yınevinin sayesinde türk okuyucu- suna sunulmaktadır, "İhtiyar Balık- çısından "Nehrin Ötesine" kadar çeşitli romanlarıyla türk okuyucu- sunun hafızasında yer eden He- mingway'm bu romanı, İspanya iç savaşını dile getirmektedir. İkinci Dünya Savaşını yaratan temel sebepleri de ortaya koyan, günümüzün Doğu - Batı çatışması- nın kaynağında yatan nedenlere ışık tutan "Çanlar kimin için çalıyor" adlı roman, masabaşı yazarlığının son bulduğu, romanların bizzat ya- şanarak yazılmaya başlandığı, ger- çekçiliğin tam anlamıyla roman- tizmle sarmaşdolaş olduğu devrin müjdeleyen kitaplar- dan biridir Hemingway'm bir savaş muhabi- ri olarak Cumhuriyetçiler cephesin- den izlediği bir savaşın hikâyesi o- lan "Çanlar kimin için çalıyor", yüz- yılımızın en büyük sanat eserlerin- den ve klâsiklerinden biri olarak ya- rına kalacak bir romandır. Yazarı- nın Nobel ödülü ile taçlandırıldığı bu kitabında Hemingway, çağımızın dramım dile getirmektedir. "Çanlar kimin için çalıyor'un daha önce ya- yınlanmış çeşitli çevirilerini oku- ve romana yabancı olmayan kişiler bile, Varlık Yayınları arasın- da yer alan bu tam çeviriyi alıp mutlaka okumalı, daha önceki çevi- rilerin ne kadar yetersiz olduğunu görmelidirler. Ernest Hemingway Yaşanmış anılar 11 Haziran 1966 Böyle gelmiş, böyle gitmez Aziz Nesinin otobiyografisi. Düşün Yayınevi yayınları, İstanbul 1966, İsteme adresi, Ca- galoğlu, Nuruosmaniye cad. Atasaray No: 206, Birinci cilt 448 sayfa, 15 lira. AZİZ NESİN YAŞAYAN TÜRK MİZAH YAZARLARININ, HATTA DAHA İLERİ GİDEREK SÖYLEYECEĞİM, DÜNYA MİZAH YAZARLARININ, TÜRKÇENİN MİLLET- LERARASI OLMAYAN DAR KAPANI İÇİNE SIKIŞMIŞ KALMIŞ, AMA YILMAMIŞ, BUNU YIRTMASINI BİLMİŞ, DOĞUYA KADAR BATIYA DA AÇILMIŞ "BARBAR TÜRK" TÜRKLERDEN DE BÜYÜK USTALAR YE- KAVRAMINI, TJŞİR" KAVRAMI İLE DEGİSTİRMESİNİ BİLMİŞ BİR YAZARDIR. 1948'den bu yana Aziz Nesinin yazdıkları toplansa, insan boyunu geçen bir ciltler yığını meydana ge- tirir. Memleketimizin kahrolasıca hayat şartları içinde durmadan yaz- mak, yaşamak için yazmak zorun- da kalmış, başına onbinde birimi- zin bile gelmemiş felâketler gelmiş ve bunlara göğüs germiş bir yazar olarak Aziz Nesin, okuyucularının siyasi tandaşları ne olursa olsun, bugün değilse bile yarın, hatırası önünde saygıyla eğilinecek bir oya- zardır. Aziz Nesin iyi bir gazeteci mi? İyi bir oyun yazarı mı? Hatta tüm yazdıkları ile iyi bir mizah ya- zarı mı? Bütün bu sorulara toptan bir evet cevabı vermek belki tar- tışmalara yol açar. Ama bir gerçek var ki o da, Aziz Nesinin, Türk E- debiyatının yarınlara kalabilecek iki-üç yazarından biri ve belki de başta geleni olduğudur. İnandığı yolda dosdoğru yürü- yen, sanatı sanat için bir eğlence vasıtası saymayıp toplumun yararı- na kullanan bir usta olan Aziz Ne- sinin son kitabı o "Böyle Gelmiş, Böyle Gitmez" kendi hayat hikâye- sini anlatmaktadır. Daha önce Ak- şam Gazetesinde tefrika edilen iki Aziz Nesin Usta mizahçı bölümlük ilk- ciltte Aziz Nesin, do- gumundan oniki yaşınaa kadar olan hayat hikâyesini anlatmaktadır. Oniki yaşına, annesinin öldüğü gü- ne kadar geçen hayat hikâyesi... 1915-27 yılları arasında (o yaşamış bir çocuğun hayat hikâyesi..'. Şa- yet bunu yazan ve bizzat yaşamış olan Aziz Nesin gibi bir büyük us- ta olmasa, 448 sayfalık bir kitabın insanı boğucu olduğu söylenebilir. Ama Aziz Nesin bu kitabında öyle- sine kendisini vermiştir, havasını öylesine ortaya koymuştur ki, "Böyle Gelmiş, Böyle Gitmez okunmaya başlandığında elden bıra- kılmayacak bir kitap olmaktadır. Yazarın hayat hikâyesinin, gerçek- ten öğrenilmeye ve izlenilmeye de- ğer hayat hikâyesinin devamı ola- cak ikinci ve üçüncü ciltlerin de çık. ması, Türk Otobiyografi edebiyatı- na şimdiye kadar eşi yazılmamış bir eser kazandıracaktır. İlhami SOYSAL 25