1 Ekim 1966 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 24

DÜNYADA OLUP BİTENLER B. Milletler Ayrı telden melodiler Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, dünya evinin Manhattan adası- nın doğu kıyılarındaki büyük sa- lonlarında, yirmibirinci dönem ça- lışmalarına (obaşlamış bulunuyor. Son haftaların gelişmelerine bakın- ca, yeni dönem çalışmalarının Viet- namın gölgesinde geçeceğini anla- mamak mümkün değildir. Çünkü, teşkilâtın Genel Sekreteri U Thant gibi üyeleri de pek iyi bilmektedir- ler ki, bütün dünyanın olduğu ka- dar Birleşmiş Milletlerin (geleceği de Vietnam sorununun akışına bağ- lıdır. Bu sorunun birgün bütün dün- yayı bir felâkete sürüklemesin- den korkan Genel Sekreter, dünya kamuoyunun dikkatini bu nokta ü- daha devam etmek istemediğini a- çıklamıştır. Gerçi U Thant, yeni bir Genel Sekreter bulunamazsa, yıl so- nuna kadar göreve devam edeceğini söylemektedir ama, beş yıllık tam bir dönem için görev kabul etmeyi, açıkça, Vietnamdaki amerikan poli- tikasının değişmesine (bağlamıştır. Oysa, şimdilik ufukta bu politika- nın değişeceğine dair en ufak bir belirti görülmediğine, tam tersine, şiddet politikasının daha da hızlan- dırılması düşünüldüğüne göre, U Thant'ın da karârından dönmesi beklenemez. Bu bakımdan, yirmibi- rinci dönem çalışmalarının önemli bir kısmını yeni bir Genel Sekreter bulmak için yapılacak perde-önü ve perde-arkası görüşmeler teşkil ede- cektir. Masaya buyurmaz mısınız? Yirimibirinci dönem Genel Kurul dolacak görevine yeni bir dönem alışmaları, Vietnam için yapı- lan iki önemli barış çağrısıyla baş- lamıştır. Bunların birincisi, Papa amacıyla, bundan im ayında süresi Yanlışlıklar Komedyası Bütün acıklı yönlerine rağmen, Şu Vietnam savaşının eğlenceli ta- rafları da yok değil. Hem, ister inanın, ister inanmayın, bu eğlen- ceyi yaratanlar da amerikan havacılarıyla amerikan görevlileri. Ör- nek mi istiyorsunuz? İşte, bundan bir ay kadar önce, Kuzey Vietnamı bombalamaya çıkan amerikan uçakları, nasıl olmuşsa olmuş, Kam- boçyanın bazı sınır köylerini bombalamışlardı. Hattâ, bu sırada ora- da bulunan bir uluslararası kurulun sayın üyeleri de, sonradan, ka- falarına ateşler yağmaya başlayınca nasıl saklanacak delik aradıkla- rını yana yakıla anlatmışlardır. Oysa amerikan yetkilileri, başlangıç- ta, inatla, böyle bir şeyin olmadığını ileri sürmüşlerdir. Fakat, ara- dan iki gün bile geçmeden, olayın varlığını kabul etmek zorunda kal- mışlar ve bunun sorumunu haritalara yüklemek istemişlerdir. Ame- rikalılara bakılırsa, güya, o sırada havacılarının elinde bulunan ha- ritada bu köyler Kuzey Vietnamda gösteriliyormuş. Anlaşılan, yanlış harita kullanmayı kendilerine meslek edinen amerikalı havacılar, geçtiğimiz hafta da, çin sınırını aşmışlar. Çinli- lere göre, yalnız aşmakla da kalmamış, bir köyü de bombalamışlar. Hattâ bu arada -belki ileride üçüncü dünya savaşının ilk kurbanı di- ye tarihe geçecek- bir manda da parçalanıp ölmüş. Amerikan yetkili- leri gene kısa bir inattan sonra artık uçakların çin sınırını geçtiğini kabul ediyorlar, fakat hiçbir yerin bombardıman edilmediğini ileri sürüyorlar. Kimbilir, belki bir süre sonra bombardımanı da kabul ederler. Zavallı mandanın ölümü bir yana bırakılırsa, bütün bunlar ger- çekten pek ee ve yanlışlıklar. Adetâ, Vietnam savaşının tuzu bi- beri... Fakat eğer böylece devam edip gidecek olursa, korkarız ki, gü- nün birinde Di yanlışlıklar komedyasının arkasından büyük bir dram çıkıverecek... U Thant Gerçeği görünce.. VI. Paul'ün yayınladığı o bildiridir. VI. Paul bu bildiride, bütün anlaş- mazlıkların hemen barışçı yollar- dan çözülmesi gerektiğini söyle- mekte, çünkü, böyle yapılmazsa, hiç kimsenin tahayyül edemiyeceği deh- şette felâketlerle karşıkarşıya kalı- nacağını hatırlatmaktadır. Barış çağ- rısının ikincisi de gene U Thant'tan gelmektedir. Genel Kurula sunduğu raporun giriş kısmında U Thant, Vi- etnam sorununa büyük bir yer ayır- makta ve savaşın Vietnam halkına olduğu kadar, anlaşmazlığa karışan diğer halklara da getirdiği ıstırapla- rın hâlâ anlaşılamamış olmasından şikâyet etmektedir. Genel Kurulun tam çalışmaya başladığı sırada iki önemli dünya liderinden gelen bu çağrılara ameri- kan diplomasisi elbette ki kayıtsız kalamazdı. Nitekim, Genel Kurul önünde yaptığı konuşmada, ameri- kan temsilcisi Arthur Goldberg, Ku- zey Vietnam, Güneyde giriştiği sa- vaşı durduracağını bildirirse. Birle- şik Amerikanın da bombardımanla- rı keseceğini, hattâ komünistler Gü- neydeki birliklerini çekerlerse, Vi- etnamdaki amerikan birliklerinin de safha safha geri çekilebilecekle- rini söylemiştin Barış görüşmeleri- ne gelince, Goldberg'e göre, Birle- şik Amerika Vietnamda bir askeri çözüm yolu peşinde değil, bir çözüm yolu peşindedir. Bunun içindir ki, Kuzey Vietnamın da iste- diğini zorla kabul ettirmeye çalış- I Ekim 1966