4 Şubat 1967 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 23

AKİS lerle ve Başbakan Süleyman Demi- relin çok yakından bilinen nutukla- rıyla açılan Bakanlar Konseyi bir takım çalışmalara girmiş görünmek için gerekeni yapmıştır. Ankara ba- sınına bakılarak bir yargıya var- mak istenilirse, şu sonuca varmak mümkündür: Aynı zamanda İran Şahının eski damadı olan ve yeni- den Dışişleri Bakanlığına getirilme- sinin, Şahın kızı ile evliliğin yenilen- mesi anlamına geleceğinen inanan dedikodular, öteki bütün haberlerin önüne geçmiş bulunmaktadır. Bir- birini, izleyen ziyafetlere, Çankaya daki Dışişleri Köşkünde Çağlayan- gilin yemeğinde Zahidinin yaptığı en yeni moda danslarla kordiploma- tiğe mensup hanımlar arasındaki başarısına gazetelerin ayırdığı yer oldukça geniştir İki günlük, son derece yorucu bir çalışmadan sonra, Zahidi Kon- yaya doğru, Pirzade de İstanbula doğru yola çıkmışlardır!.. Hakların- da tamamlayıcı bilgi almak -ne ya- zık ki- mümkün olmamıştır. İyiniyet gösterileri fikonomik geri kalmışlıktan birbi- rinden farksız ve birbirini eko- nomik alanda tamamlamalarına im- kân bulunmayan bu üç Orta Doğ ülkesinin işbirliği, iyiniyet dilekleri- nin dışında, başarıya ulaşması zor bir teşebbüstür. Üç yılın muhase- besi, bu gerçeği bir kere daha göz- ler önüne koymuştur. Hepsi de kal- kınma krizi içinde bulunan bu üç ülke, yapılması gereken her türlü yatırıma en kabiliyetli adayın ken- disi olduğu noktasında en küçük bir tereddüt dahi göstermemekte- dir. Önemlice bir yatırım projesi ortaya atılsa, her üç aday birden ortaya çıkmakta ve asıl konu, sonu gelmez tartışmalar içinde, bazı ke- reler unutulmaktadır da... CENTO üyesi bulunan her üç ülke de, bu yeni kuruluşa büyük umutlar bağ- lamak isterken, eldeki imkânların yetersizliğini görmezlikten gelmek- tedirler. Stratejik önemin Orta Do- guyu terketmesinden sonra, dışar- dan büyük yardım umutları da aza- lınca, üç yoksul ülkenin, en umut- suz kapıları dahi çalmasını tabii karşılayanlar varsa da, bunu bekle- vereceği konusunda iyimserliğe kapılmak ayni derecede 4 Şubat 1967 kolay olmamaktadır. örüşmelerin sonunda, geleneğe uyularak, benzerlerine göre hayli uzun sayılması gereken bir ortak bildiri yayınlanmıştır. Ortak bildiri, küçük farklarla, açış nutuklarının havasım taşımaktadır. Başbakan Demirel ile üç Dışişleri Bakanının söylediği "kardeşlik", "nurlu gele- cekler" ve "yakın zamanda kalkın- ma" sözlerini teknik bir hava içinde hemen hemen aynen tekrar eden or- tak bildiri, mevcut umutsuzluğu gi- dermede büyük bir rol oynayama- mıştır. İKTİSADİ VE MALİ SAHADA "Kalkınma İçin Bölgesel İşbirli- ği" teşkilâtı, üyesi bulunan üç ülke- nin ve yerleşmiş bulundukları Orta Doğunun alt-yapı şartları değişme- dikçe bir süre daha suni bir kuru- luş olma niteliğini muhafaza ede- cektir. Ankarayı geçen hafta boyun- ca meşgul eden "Altıncı Bakanlar Konseyi"ni yenileri izleyecek ve el- de edilecek en küçük başarı bile, üç ülkenin mensupların mutlu kılma- ya yetecektir! Şu anda, böyle bir ih- timale inananların sayısının hayli az olduğunu belirtmekte yine de fayda vardır. GEÇEN HAFTA İKTİSAT DÜNYASINDA LONDRA — İngiltere Maliye Bakanı James Callaghan, Avam Ka- marasında yaptığı bir konuşmada, "İngilterenin kanaatine göre, al- tın fiyatının artırılması likiditeler meselesini tatmin edici bir şekilde halletmeyecektir" demiştir. Bakana göre, böyle bir artış gerek İngil- terenin, gerekse dünyanın menfaatlarına zarar verecek, ayni zaman- da Batı Avrupanın mali meseleleri ile milletlerarası likiditeler mese- lesini halletmiyecektir. Bu tedbir, ancak, maksatlı olarak altın stoku yapmış ülkelerin İşine yarayabilecektir. Fransa Milli Meclis Başkam Maurice Schumann'ın, "Altının değerinin değiştirilmesinin, İngiltere- ye Ortak Pazara girme imkânı sağlayacağı " hakkında sözlerini hatır- latan bir milletvekiline verdiği cevapta Callaghan, Schumann'ın Fran- sız Hükümeti adına konuşmadığını, sözlerinin sadece şahsi görüşle- rini aksettirdiğini belirtmiş; ayrıca Fransa, İngiltere, İtalya, Alman- ya ve Amerika Maliye Bakanlarının İngilterede yapacakları toplantı- da, Iskonto hadleri konusunda bir anlaşmaya varmaya çalışacakla- rını söyleyerek, "Dünyanın muhtaç olduğu şey, faiz hadleri konusun- da milletlerarası bir silâhsızlanma derecesine varabilmekten ibaret- tir" demiştir. Callaghan, bununla beraber, değeri ve milletlerarası likiditeler meselesi- dan biri isterse, altının "bu toplantıya katılanlar- nin de ele alınabileceğini" ilâve etmiştir. LONDRA — Beş ülke Maliye Bakanlarının Londrada yaptıkları top- lantıdan sonra İngiltere Maliye Bakanlığı şu bildiriyi yayınlamıştır: "Fransa. Almanya, İtalya, İngiltere ve Amerikalı Bakanlar, 21 ve 22 Ocak günleri, İngiltere Maliye Bakanlığında yaptıktan toplantılarda, ülkelerinin para ve iktisat politikalarının milletlerarası tesirlerini in- celemişlerdir. Bakanlar, geçmişte, dahili enflâsyonist tazyikleri mu- tedil hale getirmeye yarayan para ve kredi tahditleri koymuş olan ve bu toplantılarda temsil edilen bazı ülkelerin, şimdi bu tahditleri ha- fifletmek amacıyla aldıktan bazı tedbirleri uygun karşılamışlar ve gerek dünya iktisadi durumu ve gerekse kendi ekonomilerinin geliş- mesinin ışığı altında bu hafifletici tedbirlerin artırılmasının uygun olacağına karar vermişlerdir. Şimdiki durumun yarattığı para siya- setlerinin, bu beş ülkenin herbirinde mevcut farklı şartlara uydurul- ması zorunluğu da kabul edilmiştir. Bakanlar, kendi sorumlulukları çerçevesinde, faiz hadlerinin en aşağı seviyeye indirilmesine imkân vermek üzere, işbirliği yapmayı ortak amaç edinmişlerdir. Toplantı- da bundan başka bir konu ele alınmamıştır. BUNLAR DA OLDU