2 Nisan 1966 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 25

O yılların Necdet Evliyagili. Ajans-Türkün sa- S hibi, dostu Sıtkı Yırcalının Başkan adaylığı kampanyasını elinden geldiği kadar mükem- mel organize etti ama, zorun oyunu bozduğu- nu çabuk anladı. Kampanyanın sonlarına doğ- ru Yırcalının mağlüp olacağı kesinlikle anla- şılmıştı. eder miydi? Böylesine haysiyetsiz bir vaziyeti hazmeder miydi? Güvensizlik beyan edip Men- deresi Başbakanlıktan düşürmez, Bayara kafa tutmaz mıydı? Oyunda ısrar etmez miydi? Benim bunlara vereceğim cevap, Hayır"- dır. 1959'un sonbaharında bütün bunlar için vakit çoktan geçmişti ve D.P.nin, Bayarla Men- deresin elinde ölüme sürüklenmekten başka bir kaderi kalmamıştı. Nitekim Grup bu kadar da- hi direnmedi. İki Kurucunun açık vasiyet al- masından Önce Yırcalının lehinde görünen — çok oy son dakikada "aklını başına topladı" v Bayarla Menderesin arzuladıkları yönde tecelli etti. Yırcalıyı D.P. Grupu seçmedi değil. Yırca- ıyı Bayar ve Menderes seçtirtmediler. Sıtkı Yırcalının Meclis Başkanlığı Müca- delesi, D.P. içinde bir hazin mücadeledir. Sıtkı Yırcalı Meclis Başkanlığına adaylı- gını, D.P. Grupunun Refik Koraltanı istemedi- gi inancını kendisine temel düşünce yaparak koydu. Bu teşhisi doğruydu. Refik Koraltan en bön D.P. milletvekilinin ağzında bile, 1959 son- baharında bir alay konusuydu. Ankarada en fazla hikâye onun hakkında uyduruluyor, en ağır istihzaya o hedef teşkil ediyordu. Şiirler, fıkralar gırlaydı.. Koraltanı gören, gülmeye başlıyordu. Yırcalı, bir normal seçimde Koral- tanı yenememesinin imkânsız olduğunu kolay- lıkla anladı. Kendi şansının bulunduğunu da biliyordu. Aslında, D.P. Grupunda bir büyük çoğunluk da Yırcalı gibi bir tipi Bayarla Men- 190 deresin yanına vermeyi, içinden, hararetle ar- zuluyordu ve bunu D.P. için bir yeni şans sayı- yordu. Sıtkı Yırcalı Meclis Başkanlığına adaylı- ğını koyma niyetini kendi arkadaşlarına, Balı- kesire yaptığı bir seyahatin dönüşünde haber yerdi. Seçim bölgesinde çok ölçülü konuşmalar yapmış, Muhalefete saldırmamıştı. Aksine, iti- il laflar söylemiş, dostluktan bahsetmiş, D.P.de, C.H.P. de İnancı bütün insanların par- tisidir" demişti. Bu sözleri halkın iyi karşıladı- gını görmüştü. Meclis Başkanlığı kampanya- sını hazırlamak üzere Yırcalı Ekimde Ankara- ya dönmüştü. Yırcalı Ankarada bir meseleyle karşılaştı. Menderes yurt dışındaydı. O yurt dışındayken kendisinin adaylığını ilan etmesi, ister istemez Menderese karşı bir hareketmiş gibi gösterile - cekti. Yırcalı Menderesi karşısına almak iste- miyordu. Bayarı da almak istemiyordu. Onun için, önce, beklemekte fayda gördü. Mendere- sin avdetinde gidip Genel Başkanı görebilir, ona niyetini açar, bu suretle bir nevi muvafa- katini istihsal etmiş gibi görünürdü. Ancak, haber sızdı. Ankarada konuşulma- ya başlandı. Başkanlık seçimi için de çok fazla zaman yoktu. Yırcalı, bu çeşit adaylıkların, geçmiş tecrübeler dolayısıyla D.P. Grupunda tereddütle karşılandığını biliyordu. Kaç defa, bir "nisbeten kuvvetli adam" bazı kararlar al- mıştı, bir çok milletvekili onu desteklemiş, ona katılmıştı, fakat "nisbeten kuvvetli adam" son dakikada caymıştı, taraftarlarını ortada bırakı- vermişti. Onun için, hareketin ciddiyeti hak- kında kesin inanç vermeden D.P. Grupunun desteğini sağlamak kabil olmayacaktı. Bu hava içinde bir İstanbul gazetesinde de Yırcalının Koraltana karşı adaylığını koyacağı yazılınca, Balıkesir milletvekili açık vaziyet almayı ter- cih etti. Zira gazeteciler, verilen haber hakkın- da ne diyeceğini soracaklardı. Tereddütlü bir cevap verirse kampanyasını sonra, ciddiyetle yürütemeyecekti. Yırcalı karargâhını Ajans-Türk binasında kurdu. Ajans-Türkün sahibi Necdet Evliyagil yakın bir arkadaşıydı. O ve bir başka genç ga- zeteci, Yalçın Uraz, harekete geçtiler. Basına verilmek üzere bir bülten hazırlandı ve basıldı. Bunda Yırcalının Meclis Başkanlığı için aday- lığını koymak kararı resmen açıklanıyor ve propagandaya başladığı bilhassa kaydediliyor- du. Hazırlanan metin bazı gazetelere elden gönderildi, diğerlerine telefonla okundu. Ga- zeteciler Sıtkı Yırcalının, Ajans-Türkte resim- lerini çektiler. Yırcalılar o akşam, Evliyagilin 14 Mayıs mahallesindeki yeni evinde yemeğe davetliy- mişler. Karı-koca tam hazırlanmış, kendi ev- lerinden çıkarlarken telefon çalmış. Sıtkı Yır-