30 Temmuz 1966 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 13

AKİS Emekliliğe esas Derece Brüt maaş Memur sayısı Zam toplamları 16 200 21.682 1.300.620 15 250 12.564 5.653.800 4 300 41.713 22.525.020 13 350 77.922 48.090.860 2 400 33.220 25.911.600 1 450 44.512 36.054.720 10 500 34.356 30.920.400 9 600 21.966 25.690.220 8 700 15.830 19.945.800 7 800 12.030 17.323.200 6 950 12.055 20.614.050 5 1.100 7.710 10.177.200 4 1.250 4.580 6.870.000 3 1.500 2.305 149.000 2 1.750 365 766.500 1 2.000 214 513.600 950 lira brüt maaşa kadarki memurların sayısı; 327.850 aaş toplamları: 1.701.168.600 T.L. 615 zam tutarları: o 255.175.290T.L. 1.100 liradan itibaren yukarı maaşlı memurların sayısı: 15.274 Maaş toplamları: (o 224.763.000T.L. 9610 zam tutarları: 21476.300 T.L. rında da indirim olmıyacak mıydı? Artırma olunca da aynı şekilde mü- talea etmek uygun olacaktır." Bu kurnazlığın bir hedefi yardır: Az da olsa, yapılan zamlardan par- lamenterleri de "müstefid" kılarak, işi kolaylaştırmak ve yasama orga- nındaki tepkiyi hafifletmek... Ancak, yasama organındakiler, ilk günün şaşkınlığı geçer geçmez durumu kavradılar, Ortada bir al- datmaca vardı. Yasama organı üye- lerinin maaşlarına emsal alınan en yüksek dereceli memur maaşların- da, Meclis tarafından kabul edile- cek bir kânunla artış sağlandığı takdirde, yasama organı üyelerinin maaşlarının o devre içindeki duru- mu ne olacaktı? Maliye (Bakanlığı o yetkilileri, "Zam, maaş tutarından bir artış ge- tirmemektedir. Sadece, emekliliğe esas olan ücretlere bir zamdır" de- mekte, duruma el koyan Millet Mec- lisi Maliye Komisyonu üyeleri ise bu konuda bambaşka düşünmekte ve "Anayasasının 82. Maddesine göre, en yüksek derecede maaş âlân me- murun maaşına zam yapıldığı tak- dirde, bundan, o dönem milletve- killeri yararlanamaz" demektedir- ler. Personel sendikaları yöneticileri 30 Temmuz 1966 basına bildiri dağıtıp, "bu, zam de- $il, kapı kulu, ulüfesidir" dedikleri günlerde, milletvekillerinin bu kar- şı çıkışlarının nedeni şudur: Zam- dan milletvekili ve senatörler ya- rarlansalar bile, bu zam sadece 200 liradan ibarettir. 200 liracık bir zam ise parlamenterler için "devede ku- lak"tır. Bu kadarcık bir parayı cebe indirmek uğruna, memur kitlesini kaybetmek doğru görülmemiştir. Bir kere, son zamdan yararlana- cak 300 bin memur, "zam yetersiz olduğu ve esas reform çalışmaları- nı uyutacağı için" durumdan hoş- nut değildir. İkincisi, iktisadi dev- let kuruluşları, mahalli idareler ve özel idarelerde yer alan 200 bin me- mur hiç zam görmemektedir. Bu ise durumu bir kat daha tehlikeli hale sokmaktadır. Hükümsüz senetler Maliye Komisyonu üyeleri tarafın- dan ileri sürülen görüşler, me- seleyi iyice askıya almıştır. CHP'li- lerden, hattâ TİP'lilerden bile yar- dım isteyen AP'li parlamenterlerin istekleri şöyle özetlenebilir: “Zam, bizim zamanımızda çıktı- gından bize yararı yoktur. İkincisi, zamdan küçük memurlar zarar gör- mektedirler. Personel Reformunun düzeltmek istediği bir durum, yani yüksek memurların, YURTTA OLUP BİTENLER maaşlarının kât kat üstünde gelir sağlamaları |- se devam edecektir. Bunu önlemek için Maliye, elindeki 470 milyonu 800 milyona çıkarsın. Kat sayı dü- şük tutulsun. Kat sayı küçük tutu- lunca, maaşlarda büyük bir artış olmıyacak, özellikle genel müdür, müsteşar ve genel müdür yardımcı- ları gibi imtiyazlı yüksek memur- ların olağanüstü maaşları indiril- miş olacaktır. Ama bu arada, kü- çük memurların gösterge tabanla- rı 90'dan başlatılarak bu dar gelirli- lerin kayıpları hakkaniyete uygun şekilde Önlenebilir. Hükümetin ge- tirdiği zam kanunu tasarısı ise çok yetersizdir ve memura dağıtılacak 470 milyon liranın 130 milyonu me- murdan vergi şeklinde kesilecek, gene Maliyeye dönecektir." AP'lilerin en tatlı gerekçeleri ise udur: "Bu yola gidilmesi halinde sayın Başbakanımız Süleyman Demirlin de memurlara verdiği sözün tutul- ması mümkün olacak, efkârı umu- miyeye karşı müşkil durumda kalın- mayacaktır. Başbakanımız Personel Kanununun çıkarılacağını defalarca açıkladı, 'Personel Kanununu çıka- racağım. Sözüm senettir' dedi." Bu sözlerin ağırlığı, Cihat Bil- gehanın yaptığı açıklamadaki "Per- sonel Reformu çalışmaları yürüye- cektir" vaadiyle hafifletilemez. Bu- nun neden böyle olduğu ise, Maliye Komisyonu üyelerinin "bu zamdan vazgeçip, Personel Reformunun ma- li hükümlerini uygulayın" o sözleri- ne "Bu iş için 2.5 milyar lira lâzım. Bütçe durumu ve eldeki para da malüm. Gidin, derdinizi Hükümete anlatın" diyen Maliye Bakanının iti- rafında ifadesini bulmaktadır. Memurlara durmadan vaadedi- len maaş düzenlemesinin gerçek- leşmesi için, Hükümetin bu konu- da en yetkili, sorumlu üyesi o- lan Maliye Bakanının belirttiği gibi 2.5 milyar lira lâzımdır. Bütçenin ise zaten 1 milyar 738 milyon lira a- çık olduğu 1966 programında açık açık gösterilmiştir. Şimdi olacak o- lan şudur: Sandıktan çıkma Başba- kan, meseleleri açık açık söyleme alışkanlığına (osahip (bulunmadığı için, evirecek oçevirecek, gerekirse gene "sözüm senettir" diyecektir. Şimdilik söylenecek başka söz yoktur. Personel Reformu porselen gibi tuz-buz, zam ise zom olmuş- tur. 13