6 Ağustos 1966 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 26

TA DÜNYA AMERİKA TÜRKİYE Kİ İbrahim Çamlının dış politika yazı- ları, Köprü Yayınları, Gün Matbaa- sı, İstanbul 1966. 112 sayfa, 5 lira. Genel dağıtım: Uğrak Kitabevi, Be- yazsaray, Beyazıt - İstanbul. ibrahim Çamlıyı "en son, Cumhuri- yet Gazetesinin 1966 Mart ve Ni- san sayılarında okudum. Bunlar, benim için çok büyük değer taşıyan, yıllardır özlemini duyduğum yoğun- lukta, sağlam, doğru, gerçekçi dış politika yazılarıydı. Çamlı, çokları- nın gevelediği konularda özlemi çe- kilen bir açıklıkla, cesaretle konu- şuyordu. Yazıları gazeteden kestim ve dosyaladım. Konuştuğum herke- se, bu yazılan mutlaka okumaları- nı söyledim. Gerçekten, Çamlının bu yazıları, dünyanın gidişini, ame- rikan emperyalizmini ve Türkiyenin durumunu güçlü bir projektör ra- hatlığıyla andını arıyordu. Bunla- rı okuyan kimsenin Dünya, Ame- rika ve Türkiye hakkında sağlam, aydınlık bir görüşe (Ovarmamasına imkân yoktu. Nitekim Çamlı, bu gerçekten değerli yazılarını, geçmeden, kitap halinde topladı. Bu- gün, kitabın sayfalarını karıştırdık- ça, vaktiyle yazıları gazeteden kesip dosyalamış olmanın gururunu tek- rar tekrar yaşıyorum. İbrahim Çanlı, türk dış politi- kasına ışık tutan, konusuna hâkim, sağlam bir aydınımızdır. "Dünya- Amerika - Türkiye" adlı kitabını o- kurken, vatansever türklerin, Viet- nam savaşıyla, Amerikanın Vietnam politikasıyla neden bu kadar yakın- dan ilgilendiklerini, bu politika ve bu savaş karşısında neden böylesi- ne acı ve öfke duyduklarını anla- mamağa imkân yoktur. Emperya- list emellerini "Vietnamı komünist- lerden kurtarma" yaftasıyla gizle- meğe çalışan, geri bırakılmış ülke- lerde uyguladığı politikayla kendi sosyal ve politik zıtlıklarını, çeliş- melerini, düğümlerini gözler önüne seren ve "bunlardan kaçma, uzaklaş- ma gayreti içinde olduğu gündengü- ne daha iyi anlaşılan Amerikaya Çamlının tuttuğu ışık altında bak- mak her aydının görevidir. John- son'un, teksaslı mantığıyla, "dün- yayı komünistlerden kurtarmak i- çin Vietnamda savaşıldığı"nı söyle- diği, kendi vatanının düşmanı Kao 26 PL AR Ki'nin "yabancıların Vietnama daha on yıl yardım etmesi gerektiği"ni ilân ettiği, amerikan uçaklarının Harioi ve Haytöngu -aklıbaşında a- merikalıları bile çileden çıkaracak biçimde- bombaladığı bir sırada İb- rahim Çamlının kitabını okumak gerçekten mutluluktur. Kitap iki bölümdür. Birinci bö- lümde Çamlının 1962 -1965 arasında Bayram Gazetesi ve daha çok Yön dergisinde yazdığı yazıların bir kıs- mı yer almıştır. 1962 Bayram, Gaze- tesindeki "Dünya Politikasından ko- pan Türkiye" başlıklı oyazısında Çamlı şöyle demektedir: "Dünya po- litikasının çarkı durmadan dön- mekte, kürremizdeki büyük zıddi- yetler yatışmakta, son sömürgeler bağımsızlıklarına kavuşmakta, in- sanlık özgür, birbiriyle anlaşmış bir toplumlar birliği olma yolunda güçlükle, fakat hergün biraz daha mesafe alarak ilerlemektedir. An- cak, böyle bir düzenin kurulması işinde Türkiyenin rolü yok gibidir. Çünkü (..) Türkiye her zamandan fazla, taktik hareketlere dayanan, her türlü bilimsel ve yapıcı teşeb- büslerden uzak, klâsik Osmanlı dip- lomasisine dönmüş bulunmakta- dır. (..) Kapılandığı ittifak sistemi içinde sessiz, yalnız yardım peşinde koşan garip bir kişidir. Ve bir za- manlar önünde yürüdüğü toplum- ların, şimdi gerisindedir." İkinci bölümde, Çamlının bu yıl Cumhuriyet Gazetesinde yayınladığı 11 yazı bulunmaktadır. Türk dış po- litikasının zavallılığı, amerikan em- peryalizmi karşısındaki; şaşkınlığı, amerikan emperyalizminin içyüzü ve Türkiyenin Oogündengüne nasıl korkunç bir yalnızlığa itildiği, bu yazılar dikkatle okunduktan sonra kolayca anlaşılmaktadır. Ben şahsen, dünyanın gidişini kavrama- da, amerikan emperyalizminin ma- rifetlerini anlamada, türk dış poli- tikasının renksiz, kokusuz, yapıcı olmıyan, ilerde yüzümüzü kızarta- cak durumunu bilmede, Amerikanın dümensuyu politikasının Türkiyeye çok büyük itibarsızlıklar getireceği- ni ilânda Çamlının "Dünya-Amerika- türkiye" adlı kitabını " iri ki- tap", "el kitabı" sayıyor "Du- rum karanlık" diyenlerin" "ortalık karmakarışık" diye düşünenlerin, "bağımsız mıyız, değil miyiz?" diye merak edenlerin ilk fırsatta Çamlıyı okumaları şarttır. Bu bir sanat ese- ri, bir edebiyat eseri değildir. Bu, ö- zellikle oObizim alınyazımızla ilgili bir eserdir. Karmakarışıkmış gibi görünen sorunları bilimsel açıdan açıklığa, aydınlığa kavuşturan, Tür- kiyenin odünyadaki,yerini apaçık gösteren böyle bir eserin şu günler- de okunması hattâ şart da değil, gö- revdir. H.K. ŞA FAK Manifatura - Mefruşat Mağazası Mehmet ve Turgut Güdüllüoğlu Zengin, yeni çeşitleri İle her cins ve kalitede Pamuklu; İpekli Kumaşlar, Perdelik ve Döşemelik mevcuttur. Yenişehir, Atatürk Bulvarı 886/A — Ankara Telefon:12 77 50 (AKİS: 254) 6 Ağustos 1966