November 12, 1966 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 17

içimler, asgari 1950 şartlarıyla şu ayın şu günü yapılacak, o tarihe kadar seçim kanununda ge- rekli tâdiller gerçekleştirilecektir. Bunun için o günler, Menderes Hükümetinin istifası gibi birek şarta dalüzum yoktu. C.H.P. ile D.P. eşit bir ortamda kapışacaklardı ve C.H.P.'ye kendi lideri, yani İnönü, D.P.'ye de Bayar ve Mende- res komuta edeceklerdi. Memleketin idaresini, seçimlerin neticesi tâyin edecekti. Menderesin o buhranlı İlkbaharda bunu yapmanın eşiğine bir çok kereler geldiğini duy- muşumdur. D.P.'nin yüksek çevrelerinden ha- berler bize muntazaman ulaşıyordu. Kapalı Soh- betlerde Menderes "Seçim mi istiyorlar! Pek âlâ! Hodri meydan.." diye defalarca konuşmuş- tur. Ama, ihtilâli önleyecek tek çare olan bu yola gitmeyi D.P. göze alamamıştır. Bunun so- rumluluğunu Bayarın katılığına verenler çok- tur. Gerçek şudur ki Nisandan itibaren D.P. Iktidarının aklında olan, bir Tahkikat Komis- yonuyla Muhalefetin kolu ve kanadı kırıldık- tan, hattâ başlıca rakip C.H.P. kapatıldıktan sonra "alelusul bir seçim" yapmak ve meşru- luğu tescil ettirtmektir. Kaderin garip tecellisi: İlk seçimler, D.P. kapatıldıktan sonra yapılacaktır! Ancak İhtilâlin, İsmet Paşanın ve samimi ihtilâlcilerin aklındaki formülü, yani bütün si- yasi partilerin eşit şartlarla katılacakları bir seçim formülüne bazı güçlükler getirdiğini gör- memek imkânı yoktur. Bunu Ankarada, İhti- lâlden sonra ilk, Türkiyeye koşup gelmiş ya- bancı gazeteciler belirttiler. İsmet Paşanın, bizim Ayten Sokaktaki e- vin kütüphanesinde tertiplediği basın toplan- tısındaydı. Yabancı gazetecilerden biri şu su- ali sordu: "— Önümüzdeki seçim kampanyasına D.P.'nin iştirakini tasvip ediyor musunuz?" İsmet Paşa, hiç tereddüde mahal vermeye- cek bir mukabelede bulundu: — D.P.'nin önümüzdeki seçimlere iştirak edeceğini tahmin ediyorum." Gazetecinin aklındaki tereddüt başkaydı. D.P.'nin liderleri ve idarecileri tevkif edilmiş- lerdi. D.P.'nin seçimlere iştiraki nasıl olacak- t1? İsmet Paşa şöyle dedi: 27 Mayısın inanılmaz b: ındaki sır, bunun, bir ordu ve aydın hareketi olduğ tarafından tutulmayan bir darbenin reketi ii olmasıdır. a halk İmdi kadar bir halk ha- nin hiç mukavemetsiz karşılan- r sokakta Tastiadığı. subayların boynuna sarılıp öpüyor, bir ara oktur. Halk o vu ahverilmiş olan eski milletvekillerini görünce ise tüyleri diken diken oluyordu. 42