ihtilâl devresinin en civcivli zamanında, gerçi 14'ler İktidardan uzaklaştırılmışken, fakat çok şey İsmet Paşayla Cemal Gürselin şahsına bağlıyken iki lider de önemli birer rahatsızlık geçirerek yata- ğa düştüler. İsmet Paşanınki kalp kiriziydi, Cemal Gürsel ise bir felç geçirdi. İsmet Paşa eşiyle bir- likte ilk nekahat gezintilerine çıkarken bu sefer Gürsel, Çankayada, menhus hastalığını yenmeye uğraşı yordu. "bronşit" dedik. İsmet Paşa ani bir bronşit ge- çirmekteydi, Sağlık Şürası toplantısı için An- karaya gelen doktorlar konsültasyon yapmış- lardı, tedavisini Prof. Paykoç devam ettiriyor- du. Ateşi düşmüştü, fakat bir süre misafir ka- bul etmeyecekti. Halbuki bu sırada İsmet Pa- şa, Ayten Sokaktaki küçük evin üst katında bulunan yatak odasında ölümle sıkı bir müca- dele vermekteydi Bu mücadelesini, başka bir çok mücadelesi gibi zaferle bitirmeyi bildi. Bun- da, yaşama azmi tıbbın getirdiği oyardımlar kadar büyük bir rol oynadı. İsmet Paşa, neka- hat devresine kadar olan on gün hemen hiç bir şeyle meşgul olmadı. Konuşması gibi gazete o- kuması da yasak edilmişti. Kriz çok şükür, bir daha gelmedi. O sıralar Ankara en civcivli günlerini ya- şıyordu. Evlerinde tutuklanmış bulunan 14'ler oralardan alınıp askeri emniyet altına konul- 132 muşlardı. Kendilerinden en fazla çekinilenler "İki Orhanlar" idi: Orhan Kabibay ve Orhan Erkanlı. Orhan Kabibay Mürted hava alanına getirilmiş, Orhan Erkanlı ise, muhafazası için Erzuruma gönderilmişti. Bir kaç gün sonra bunların yurt dışına sevkleri muamelesi başla- dı. Giderlerken hemen hepsinin yanında bir veya iki havacı, yahut denizci subay vardı. Sev- kıyat hiç hadisesiz oldu. Gürsel duruma hâkim- di. Memleketin bütün sağlam kuvvetleri ken- disinden yana olduklarım belirtiyorlar, telgraf- lar çekiyorlar, tebliğler yayınlıyorlardı. Ama bence başka bir kaç hadise, bundan daha fazla önemliydi. Karışık bir M.B.K.'nin memlekete hâkim olduğu günlerde bazı hata- lı tasarruflar yapılmıştı. 14'lerin O tasfiyesiyle bunların tamir edileceği ümidi 13 Kasamı takip eden ilk günlerde belirdi. Anlaşılmaz -yahut, 14'lerin aklındaki hatırlanacak olursa kolay an-