7 Şubat 1938 Tarihli Her Ay Dergisi Sayfa 33

yarısı giden retliye akviye halk halk üküm- ndarın ir. Hü- tin, ve a göre klediği huzur ilitarist Felsefe, Ruhiyat, İçtimaiyat 35 Krala müstemleke siyaseti hakkında verdiği nasihatler bu- nun delilidir. Ona göre: “Müstemleke halkının kuvvetlenme- sine ve müstemlekede milli bir şuurun harekete geçmesine aslâ müsamaha göstermemeli, ve müstemlekeyi hiçbir vakit gözden uzak tutmamalıdır. Hatta kral ordunun mühim bir kısmını müstemlekelere göndermelidir. Müstemlekeyi sık sık ziyaret etmeli, ve bilhassa müstemlekenin muhafazası için muhacerete fazla ehemmiyet vermelidir.,, Makiyavel ileri sürdüğü bu teoriler netiçesinde müs- temleke halkını tamamile âciz ve zayıf bir hale getirmek is- ter. Hattâ dini, ve dini siyaseti şiddetle tenkit ettiği halde, müstemlekede dini bir hava yaratılması taraftarıdır. Zira müstemlekesi olan bir devletin onu muhafaza edebilmesi için bütün bu tedbirlerin zaruri olduğunu söylüyor. Nitekim bu- gün Makiyavelist esaslara dayanan faşizm emperyalizminin de mahiyeti budur. zörülüyor ki, Makiyavel muvaffak olmak için icabında verdiği sözden cayan, fikrini geri alan bir siyasidir. İmpara- tor filozof “Marc Aurel,, in “divide et impera,, - parçala da- git ki hâkim olasın!... - sözü Makiyavelin diktatör hüküm- darını çok güzel izah edebilir. Adnan Tahir