1 Eylül 1988 Tarihli Commodore Gazetesi Sayfa 26
çok kişi Kilobayt'ı 210 bayi yerine kullanmaktadır. Halbuki 210 bayt, 1024 bayta karşılık gelir. Bu nedenle herhangi bir karışıklığa meydan ver- memek için bilgisayar terminolojisin- de küçük.harf “k””' yerine büyük harf “K” kullanılır. bu nedenle de “Kilobayt” ifadesi yanlıştır. Doğru kullanmak gerekirse ““Kabyt”' olarak söylemek gerekir. Baştan alalım: 1000 bayt — 1 kBayt (Kilobayt) ama 1024 bayt — 1 KBayi (Kabayt). An- laşıldı mı? BELLEK Baytlardan Commodore 64'ün bel- leğine geçmek çok kolay. Çünkü C 64'ün belleği byte-wise (bayt usulü) organize edilmiş durumdadır. Kafa- mızda belleği, üzerinde sekizer odalı evler dizisi bulunan uzun bir cadde olarak canlandırabiliriz. Her ev bir bayta, her oda ise bir bite karşılık gel- mektedir. Tabii ki, bu evlerin herbi- rinin birer numarası vardır ve bu nu- maralar 0'dan başlayarak 65535'te biter. Yani bu bellek caddesi olduk- ça uzundur. Adreslerin toplam sayı- sı olan 65535, yaklaşık ya da kafadan atılma bir sayı değildir: Bu sayıyı 1024'e bölün. 64 KBayt (dikkat! Bü- yük harfle ““K””) elde edeceksiniz. Bil- gisayarımızın adının Commodore 64 olmasının nedeni de budur. 65536'yı 256'ya böldüğünüzde de 256 Pages elde edeceksiniz. “Page”' sözcüğü İn- gilizce kökenlidir ve sayfa anlamına gelir. Bilgasayarımızın belleği bir ki- tap gibi 256 sayfada toplanabilir. İlk sayfanın numarası 0'dır ve bu neden- le “Zeropage” (sıfır sayfası) olarak adlandırılır. Bu sayfanm bilgisayarı- mız açısından özel bir anlamı vardır: Bilgisayar burada işletimi açısından önemli tüm değerleri tutar. Şimdiye kadar tanıtmaya çalıştığımız 64 KBayt bellek, belirli bir bellek türü- ne dahildi. bu tür bellekler RAM ola- rak adlandırılır. Karşımıza yine bir kısaltma çıktı. İngilizce ““Random Access Memory”' sözcüklerinin baş- harfleri. Bu ifadenin Türkçe karşılı- Brise “rasgele erişimli bellek””. “Ras- gele erişim”'le kastedilen ise, bu bel- lek türünün hem yazmak hem de okumak için kullanılabileceği. BA- SIC dilinde PEEK komutuyla oku- nup, POKE komutusya yazabilirsi- niz. İsterseniz bir kere deneyin. PRINT PEEK(10000) komutunu kullanarak, 10000 ev ad- resinde ne bulunduğunu okuyun. Bu- 26 lacağınız sayı ile 256 arasında olacak- tır. Şimdi buraya bir başka sayı, ör- neğin 78 yazın ve yeniden okuyun: POKE 10000, 78 PRINT PEEK (10000) Şimdi burada sizin 78 sayısını bu- lacaksınız. RAM alanı, belli ölçüler- de programcının oyun alanıdır. Tüm BASIC programları, değişkenler, di- ziler ve alanlar orada saklanır. Eğer kasetten ya da disketten bir şey yük- lerseniz, bu gidip RAM'a yerleşecek- tir. Önce de söylediğimiz gibi: Com- modore 64, bize 64 KBayt'lık bir RAM sunar. Aslında bu kapasitenin içinde BASIC programcısı için belir- li kısıtlılıklar da vardır. Zeropage ve ardından gelen yedi sayfayı, Commo- dore 64 kendi verileri için kullanır. Aslında eğer işletim sisteminin bazı önemli değerlerini silmeyi ya da boz- mayı göze alabilirseniz, bu alana PO- KE yardımıyla bir şeyler yazabilirsi- niz. Ama sorumluluk size ait olacak- tır. Başınıza gelebilecek en kötü olay ise, sanki ölmüş bir bilgisayardır. Açma-kapama düğmesine el atmanız herşeyi yeniden düzeltecektir. RAM alanında 40960 adresinden sonraki kısım da BASIC programcısı için kı- sıtlı el atılabilecek bir yerdir. Buraya bir şeyler yazabilirsiniz, ama yazdık- larınızı PEEK kullanarak okumak is- terseniz, O sayıyı yeniden bulamaya- bilirsiniz. Burada RAM'a erişme ola- yı bir miktar çapraşıktır. İlerki araş- tırmalarımızda bu enteresan alanı da- ha yakından inceleyeceğiz. Şimdilik söylememiz gereken, belirtilen RAM adreslerinin GEOS bulunmayan C 64'lerin işletimi için geçerli olduğu. GEOS yüklendiği takdirde, her şey oldukça değişiyor. 64 KBayt RAM'- ım yanı sıra Commodore 64'te bir başka tür bellek de var: ROM. Bu da İngilizce ““Read Onl Memory” söz- cüklerinin başharflerinden oluşan bir kısaltma. Türkçe karşılığı, “salt oku- nur bellek”. Örneğin PRINT PEEK(65383) komutuysa buradan bir şeyi okuya- biliriz, fakat POKE kullanarak ora- ya bir şey yazmak istersek, yeni bir PEEK komutuysa bu isteğimizi yeri- ne getiremediğimizi görürüz. Aslın- da RAM'daki 65383 adresine bizim sayı yazılmış gibi görünür. Ama bil- gisayarımızda 40960 ila 49151 ve 53248 ila 65535 adresleri arasında RAM yerine ROM elemanları yer al- dığından (tabii ki normal işletim du- rumunda), orada yaptığımız okuma- lar sırasında daima ROM içeriğiyle karşılaşırız. Peki, ROM'da neler bu- lunur? Bunlar bilgisayar terminolo- PROGRAM ADI £: ROMRAM 68818 REMİ <a7a2> 098286 PRINT CHRS$C1İ47):POKE Z211,7:POKE 214 .18 <083> 60836 SY5 58648 <i1I75> 008406 PRİNT "BELLEKTEKİ ROM ALANININ GÖR UNUSU " <192> 88050 FOR 1555296 TO 56295 <042> 08070 NEXT | : <154> 6603930 FOR 1-40393668 TO 48695601999 <108> 68110 NEXT 1 <134> 60130 J-314-48:6G0S5SUB 250 <18i> 00150 5Y3 S5sa86da <839)> BA1S6A PRIİINT "BILGİSAYAR TARAFINDAN AYRILA N RAM" <1586> 061706 FOR I-z552956 TO 56295 <162> 681390 NEXT 1 <8i8> 90210 GET A$:İF A$-" " THEN 2108 <ı179> 00230 PÖOKE y 53272,21:POKE &6&48,4 <189> 60245 REM EKRAN KAYAR <051> 88250 POKE 56576,£(PEEK(56576) AND 252) Ö6R J <023> 00270 POKE 53272,(PEEK(53272) AND 15) OR <656> 80298 POKE y 648,P <176> 003068 RETURN <184>
