14 Ocak 1967 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 32

TİYATRO AnkarA Orduda tiyatro Bö Tiyatroları dâvasının halle- dilmesinde galiba en önemli ro- lü oynayabilecek bir teşebbüsün ilk adımı, Ordu tarafından sessiz sada- sız atıldı. Başkentte, Jandarma Ge- nel Komutanlığı Tiyatrosu adı al- tında bir topluluğun kurulduğunu, geçen Mayısta temsillere a nı, ikinci oyununun 50. temsiline u- laşacak kadar ilgi gördüğünü, üçün- cü oyununu verdiğini, dördüncüsü- ne hazırlanmıya başlamış olduğu- nu, tiyatroseverler, bir gazete rö- portajından öğrendiler. Çalışmalarını, böylesine bir al- çakgönüllülükle, Basına duyurma- ga bile lüzum görmeyen bu toplu- luk, Jandarma Armoni Müzikasına bağlı amatör, yani gönüllülerden Karl. ülkücü bir topluluktur. repertuvarına bir bakın: Turgut. Ö- zakmandan "Duvarların Ötesi", Sel- çuk Kaskandan "Alamanyadan bir yâr gelir bizlere" ve şimdi Eleanor Porter'den "Polyanna", pek yakın- da da Cahit Ataydan hiç oynanma- mış, yepyeni bir komedi: "Palabı- yık", İnsan bu haberleri okudukça, sonra merak edip topluluğun prog- ram dergisine şöyle bir göz gezdi- rince, tatlı bir sürprizle karşılaşı- yor: Fotoğrafların yansıttığı sahne- ler, dekorlar ciddi bir çalışmanın izlerini taşımaktadır. Ama asıl se- vinilecek husus, topluluğun yöneti- cisi yüzbaşı Vicdan Tabakoğlunun şu satırları: "Yurt savunmasında en üyük rolü oynayan Ordu, sanat a- lanında da en büyük rolü oynama yolunda önemli adımlar atmış bu- lunuyor. İyi bir asker yetiştirme- nin yanısıra, iyi bir sanatkâr yetiş- tirmek için, sanatsever komutanla- rımızdan aldığımız cesaretle Ar- moni Müzikamız bünyesinde yeni bir Tiyatro kolu, Folklor ekibi, Türk üZiği ve Hafif müzik orkestrala- rıyla küçük bir Konservatuvar olma çabasındayız." Sahne ve müzik sanatlarım yur- da yaymanın ve bu sanatlardan yurddaşı kül- tür ve sanat eğitimine kavuşturma- nın en kestirme yollarından biri bu- dur. Askerlik (görevlerini yapmak için bir süre Orduya katılacak de- gerli sanatçılarımızdan da yararla- 32 "Bir Pazar Gezintisi" ("La Promenade du Dimanche"); Ko- medi, 2 bölüm Oyun: Yazan: Georges Michel Çeviren: Semra Asılyazıcı Tiyatro: Ankara Sanat Tiyatrosu Yöneten: Genco Erkal Dekor-Kostüm: Osman Şengezer Konu: Genco Erkal, tanıtma yazısında, "Sizi biraz rahatsız edeceğiz bu gece.. Oyunumuzun konusu sizlersiniz. Alay edeceğiz sizinle... Bü- tün “gülünç ve korkunç yanlarınızı büyülten, daha belirgin kılan bir ay- nadan size kendinizi göstereceğiz... diye söze başlıyor. Gerçekten de genç fransız yazarın oyunu, Gogolün sözünü ettiği aynalardan. Şu fark- la ki, belirli bir toplumun, belirli bir çevrenin belirli tiplerini değil, dünya yurttaşlarının çoğunluğunu, "orta sınıf'ın insanlarını yansıtıyor. Kurulu bir düzen içinde yaşamıya alışmış -veya alıştırılmış- her seyirci bu aynada kendini görebilir. Şüphesiz karikatür halinde, ama gerçeği konuşturan bir karikatür... Baba, Oğul, Büyükbaba, Anne ve Büyük- annenin bu pazar gezintisi, Georges Michel'i ortaya çıkarmış olan Sartre'ın dediği gibi, "tarihe karşı bellediğini otekrarlamakla kendini savunan" bir toplumun mythos'udur. Gezinti sırasında, serseri bir kur- şunla vurulup ölen Büyükbabayı, belediyeciler, sokağı süpürürcesine kaldırıp götürüyorlar ve aile -hiçbir şey olmamış gibi- gezintisine de- vam ediyor: "Ölenle ölünmez ki!." Buruk "grotesgue"i içinde inanıl- maz davranışlarımızın derin gerçekliğini -ve gerçeklerimizin dayandı- ğı inanılmaz bencilliği- yüzümüze vuran bir oyun Oynayanlar: Tunca Yönder (Baba), Celile Toyon (Anne), Erkan Yücel (Çocuk), Serap Tayfur (Nine), Râna Cabbar (Büyükbaba), Elif Türkân Çölok, Türker Tekin (Tanıdıklar) -.s Beğendiğim: Hemen hemen "vaka"sız bir oyun yapısı -hattâ bir çe- şit otomatizm- içinde yazarın gerçekleştirmeyi başardığı, çok etkili nükte ve sosyal hiciv. Genco Erkalın -baskı ve ölüm sahnelerinin fazla sert, dramatik realizasyonu bir yana- oyunun ve temsilin kaderini çi- zen ustaca yönetimi. Başta Tunca Yönder, Celile Toyon, Erkan Yücel üçlüsü olmak üzere, bütün sanatçıların başarılı bir örneğini verdikleri "ensemble" oyunu. Osman Şengezerin, çok tablolu sokak sahnelerini, mihverleri üzerinde dönen -ve mükemmel işleyen- panolarla canlandı- ran, güzel -ve akıllı- dekoru. Beğenemediğim: Önemli birşey yok. Sonuç: Sadeliği -hattâ bilinçli alelâdeliği- içinde sarsıcı, uyarıcı bit eser. Ankarada mevsimin en ilgi çekici, en başarılı oyunlarından biri. Naciye FEVZİ narak, kısa zamanda geliştirilebile- cek böyle bir Konservatuvar, ya- rın, yurdun her köşesinde profes- yonel Ordu Tiyatroları, Ordu Or- kestraları kadrolarını besleyecek e- lemanları yetiştirebilir. Hattâ -ne- den olmasın?- Orduda açılacak ye- ni bir Güzel Sanatlar sınıfıyla, bü- yük merkezlerden uzakta yaşayan geniş halk kitleleri kadar ordu men- suplarımızın da en medeni ihtiyaç- larından biri pek güzel karşılana- bilir. darma Komutanlığı Armoni Muzikasının bu teşebbüsü, Ordu- muza tiyatroyu sokan ileri görüşlü, urt ölçüsünde önemli -ve şimdiden başardı- bir sanat hamlesidir. 14 Ocak 1967