1 Mart 1932 Tarihli Kadro Dergisi Sayfa 6

Dünya küresinin yüzü yeni bir. "CUMUDİYELER ÇÖZÜL- MESİ,, devri yaşıyor. Bu çözüntü, cemiyet içinde düne hâs ve düne uygun olanın, donan ve yaşamaktan kalanın eriyişi ve kayboluşudur. Bu çözüntü seyrinde dünün bütün cemiyet usulleri reaksiyon- larını vermiş, fakat, bu günün cemiyet şekillerinden hiç biri henüz tezatlarını tasfiye edememiştir; Henüz, her şey akıyor. Her şey değişiyor. Bütün sebepleri biri- birine zincirlenmiş ve bütün sebepleri biribirini iten bir hercü- merç içinde, şekiller, kaideler bir büyük boranın biribirine kattığı cesâm gibi karışıyor, havalanıyor. Her şey mesnedinden kopmuş gibidir. Bu hercümerç nereye varır, bilinemez. Çünkü, cemiyette inkı- laplar, filvaki, insan iradesinin müdahalesile yürür. Fakat, ira- demizle başlamaz ve irademizle bitmez. Yalnız şu muhakkak 'görünüyor ki, harpsonu tarihinin çetin günleri henüz geride değil, ilerdedir. Bugünkü dünya cemiyetinde bazan jhtilâl, bazan iktisadi dağılış, bazan ahlâk, san'at, zevk kaidelerinin iptizali, yani bir ruh sarhoşluğu şeklinde sıralanan işaretler, dünya mik- yaşında bir cemiyet istihalesinin; bir eski cemiyetler muvaze- nesinden bir yeni cemiyetler muvazenesine doğru gidişin parça parça tecellileridir. Şüphe edilmez ki cihan bir yeni cemiyetler muvazenesine doğru gidiyor. Türkiye bu yeni dünya nizamında, bu nizama uygun bütün iktisat ve cemiyet şartlariyle müstakil bir iktisadi ve siyasi cüzütam olmak mecburiyetindedir. Cihanda inkılâp devam ediyor ve Türkiyede inkılâp bitme- miştir! © Bütün cihan bir “TEK NİZAMI ÂLEM,, e doğru mu gidiyor? Hayır! Biz bu kanaatta değiliz. Filhakika, Modern tekmiğin, yeni istihsal vasıtalarımın, beynel- milel iktisat usullerinin bütün cihamı birleştiren ve bütün cihana bir “TEK MUKADDERAT,, tayin eder görünür bir manzarası vardır. Fakat, bu manzara altında, bu zâhirt isti- kamet ve mukadderat birliğini nefy ve inkâr eden tezatlar ve müessirler yaşıyor. Bize göre cihanda yeni cemiyetler muva- 6