7 Ocak 1990 Tarihli Nokta Dergisi Sayfa 54

U Express mımahm Trabant ile 900 km. yaptı. gerekti. Paris'e varıldığında silindirierden biri Trabi ile 900 km. T rabiler, düşük teknolojiyle üre- tilen, iki zamanlı, iki silindirli, su soğutmalı, güçsüz otomobiller. Bu konuda herkes hemfikir. Peki acaba dayanıklılıkları nasıl? Fransa'da yayınlanan L'Express dergisi bu konuda bir deney gerçek- leştirdi. Önce Doğu Alman göç- menlerinden bir Trabi tedarik edil- di, sonra yola koyulundu. Hareket yeri Doğu Almanya, finiş Paris ola- caktı. Toplam etap 900 I;ilometrğy_- : Yolda, buji baslan sürekli temızlendı elektrık sistemi bozuıdu, birc k yerde amhayı nmek de çalışmıyordu di ve bunun büyük bir kısmı Fede- ral Almanya ve Fransa'nın pürüz- süz otoyollarında katedilecekti. İşin başında Trabi'nin bu işi pek beceremeyeceği ortadaydı. Marşa ilk basışta, araba blop blop blop sesleri çıkartıp stop etti. Arkasın- dan her vites değiştirmeye muhale- fet etti. Yol boyunca saat başı ara- — - badan inip bujileri temizlemek ge- rekti. Akü boşaldı. Elektrik tesisa- tı tam anlamıyla iflas etti. Ve en inanılmazı, Paris'e 180 kilometre kala silindirlerden biri işlemez ha- le geldı Sonunda Parıs e varıldı. rına. Ama Trabilerin çok önemli bir özelliği daha vardı. Benzin deposu, bütün Batılı otomotiv endüstrileri- nin 1947 yılında terk ettiği bir sis- temle motor blokunun içine konulmuştu. Bu da motordaki kü- çük bir kıvılcımın bile, benzin de- posuna sıçrayarak büyük bir infilaka neden olması demekti. Do- ğu Alman Komünist Partisi'nin so- nu da işte aynen böyle olmuştu. Toplumdaki küçük bir kıvılcım, birkaç gün içinde büyük patlama- ya dönüşmüş, Honecker'in önder- 54 NOKTA 7 OCAK 1990 liğindeki Doğu Alman Komünist Partisi dağılıp gitmişti. Bugün Trabiler, Batı Almanya'- da son derece popüler. Batılılar, onları “küçük özgürlük savaşçıla- r”” olarak görüyorlar ve oldukça cana yakın buluyorlar. Doğu Al- man Komünist Partisi de reform- larla Trabiler gibi cana yakın olmaya çalışıyor. Ama unutulma- ması gereken küçük bir nokta var. Trabilerin devri çoktan kapandı. İkibinli yıllarda insanlar bilgisayarlı otomobillerin içinde seyahat etme- ye hazırlanıyorlar © talama 40 km. hızla seyretmişti. Bu arada, Doğu Almanya'da, bütün olumsuzluklara karşın bir Trabi'ye sahip olmak hiç de kolay değil. Fiyatı 11 bin Doğu Alman Markı. Resmi kurda bir Doğu Al- man Markı'nın bir Batı Alman Markı'na eşit olduğu düşünüldü- ğünde fiyatı yaklaşık 15 milyon Türk Lirası ediyor. Bu da, bir Do- ğu Alman'ın bir yıllık ücretine eşit. Parayı her denkleştirene de sıfır ki- lometrede, yepyeni Trabi vermiyor- lar. Fabrikaya yazılıp beklemek ge- rekiyor. Süre ise biraz fazla. 10-15 yıl da i