20 Nisan 1939 Tarihli Her Ay Dergisi Sayfa 35

LİR Her Ay İktisadi hadiseler CİHAN ŞEKER KONFERANSI, — Geçen ayın en mühim iktisa- di hadisesi Londrada toplanan cihan şeker konferansıdır. Bu top- lantının ehemmiyeti yeni bir cihan iktisat konferansına zemin ha- sırlaması ihtimalinden ileri gelmektedir. İktisadi buhran Amerika- dan 1929 da başlayıp bütün dünyayı tultuğu ve beşeriyetin nizam ve intizamını temelinden sarstığı bir zamanda bütün ümitler Londrada 1934 de toplanan cihan iktisat konjeransına dikilmişti. Fakat bu konferansı her memleket ve bâhusus büyük devletler kendi menjaat ve mevcudiyetini korumak kaygusuna düştüğünden ve meselâ Ame- rika, birdenbire altın mikyasını terkedip de Fransa bunda ısrar et- mesinden müsbet bir iş yapamayıp dağılmıştı. Halbuki o zamandan beri cihanın iktisadi vaziyeti ve şeraili büs- bütün değişmiştir. Konjeransı iflâs ettirecek kadar altın mikyası €- sasında ısrar eden Fransa Blum kabinesi iş başına geldikten sonra kendiliğinden jrangı düşürmüştür. Şimdi frank isterlin ve dolar ile bir hizaya gelmiş bulunuyor . Yeni bir cihan iktisad konjransı yeniden toplandığı zamân dev- letlerin hotgâmlıktaki ısrarlarından dolayı akim kalmıyacağı kuv- vetli olarak ümid edildiğinden cihan şeker konferansının Londrada toplanması büyük konjeransa başlangıç olacağı tahmin edilerek se- vinçle karşılanmıştı. Şeker konferansı alelâde bir toplantı sayılma- dığından bütün devletler en mühim devlet adamlarını buraya muralh- has olarak gönderdiler. Meselâ Amerika cümhur reisi Roosevelt harici işlerde seyyar büyük elçisi bulunan Norman Davis'i göndermişti. İngiltere dahi son intihaba kadar milli kabinenin başvekili olup sonradan mevkiini muavini Baldvine terkedip kendisi muavin olan Macdonaldı murahhas tayin etmişti. Ve mumaileyhin reis seçildiği konferansa yirmi üç devlet iştirak etmiştir. Konferansın gâyesi dün- yanın en mühim ham maddelerinden biri bulunan kamış ve pancar şekeri beynelmilel fiyatını istikrar ellirmek ve &rz ve talebi tanzim eylemeklir. Şöyle ki, dünya milletlerinin bir kısmı, meselâ orta Amerikadaki Küba adası ve bazı İngiliz müstemlekeleri kamış şekeri yeliştirmek- le yaşıyorlar. Avrupamın bazı memleketlerinin de başlıca ihracat €$- yası Çekoslovakyanın olduğu gibi pancar şekeridir. Nefsi İngiltere gibi bazı memleketler muhtaç oldukları şekeri hariçten tedarik et- mek mecburiyetindedirler. Beynelmilel piyasaya lüzumundan fazla şeker çıkarılması bu mühim ham maddenin fiyatını düşürüp müstahsil memleketleri mutazgarrın etmekte ve bu yüzden dünya ticareti müteessir olmaktadır. İşte kon-