20 Nisan 1939 Tarihli Her Ay Dergisi Sayfa 86

İlim ve Fen 87 «Bu kışlama esnasında bittabii nereye doğru gideceğimizi bilmiyoruz. Buzların seyrine tâbi olacak ve bu esnada şimdiye kadar yapılmamış tetkiklerde bulunacağız. Tetkiklerimizin i- lim bakımından çok mühim olacağı kanaatındayız. Bu, herkes- çe teslim edilmektedir». Kutup Seferinin İlmi Hedefleri Kutup mıntakası, havanın en çok değiştiği ve tesiratının en geniş surette her tarafa yayıldığı bir mıntakadır. Hava hak- kında uzunca bir müddet için her hangi bir tahminde buluna- bilmek, bu mıntakadaki hava değişikliklerinin ve bunların do- guşlarının esrarını iyice öğrenmeğe bağlıdır. Soviyetlerin hazırlamakta olduğu muazzam kutup seferi- nin büyük hedeflerinden birisi, işte budur. Filhakika tayyare ile Rodolf adasına oradan koca şimal ok- yanusunun ortalarına giderek bu mıntakada yürüyen buzlar üzerinde kışlıyacak olan dört kişilik ilim heyeti, kutup mınta- kasındaki meteoroloji vaziyetlerini bütün bir sene müddetle daimi surette tesbit edecektir. Bu cesur ilim adamlarının otu- racakları kulübede hususi surettee yapılmış bütün levazımı ile tam bir hidro-meteoroloji istasyonu mevcut bulunacaktır. Sefer heyeti ayrıca büyük pratik ehemmiyeti ile tebarüz eden başka faaliyetlerde de bulunacaktır. Şimal kutup okyanusunun merkezi havzasında denizin va- ziyeti hakkında insanların elinde hiç bir kat'i malümat yoktur. Elde bulunan şey, burada, derinliğin 4 ilâ 5 bin metreyi bul- makta olduğu hakkındaki bazı faraziyelerdir. Bunun ne derce doğru olduğunu, sefer heyetinin tahkikatı gösterecektir. Bundan 44 sene evvel, şimal kutup noktasına varmak eme- lile «Fram» gemisi üzerinde seyahat yapan Nansen, çok ente- resan bir hadise keşfetmişti. Nansen, burada, 200 ilâ 700 metre arasında, şimal buz okyanusunun sularından fazla tuzluluk ve sıcaklık ile tefrik edilen atlantik mahiyetini haiz kuvvetli bir su cereyanı bulmuştu.